ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติหน้าที่ในครอบครัวที่บกพร่อง ของผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนที่เข้ารับบริการ ณ แผนกผู้ป่วยนอก

พัชริดา  บุญญสุวรรณ; กรวีร์  เมธิสริยพงศ์

ผู้แต่ง

พัชริดา บุญญสุวรรณ สาขาเวชศาสตร์ครอบครัว กองตรวจโรคผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า
กรวีร์ เมธิสริยพงศ์ สาขาเวชศาสตร์ครอบครัว กองตรวจโรคผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า

คำสำคัญ:

การปฏิบัติหน้าที่ในครอบครัว, หมดประจำเดือน, ความชุก, ปัจจัย

บทคัดย่อ

ที่มาและวัตถุประสงค์ : การหมดประจำเดือน เป็นภาวะการเปลี่ยนแปลงที่ผู้หญิงทุกคนต้องพบเมื่ออายุมากขึ้น ซึ่งมีผลกระทบต่อตัวบุคคลในหลายด้าน และอาจส่งผลกับความสัมพันธ์ของสมาชิกในครอบครัว รวมถึงการปฏิบัติหน้าที่ในครอบครัวได้ การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกและปัจจัยเกี่ยวข้องกับการปฏิบัติหน้าที่ในครอบครัวที่บกพร่องของผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน เพื่อเป็นแนวทางในการดูแลและให้คำแนะนำแก่ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนที่เข้ารับบริการ ณ แผนกผู้ป่วยนอกอย่างเป็นองค์รวม แบบวิจัย : การศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง วัสดุและวิธีการ : ดำเนินการศึกษาในกลุ่มประชากรผู้หญิงอายุ 45 ถึง 65 ปี ที่เข้ารับบริการ ณ แผนกผู้ป่วยนอก จำนวน 200 คน ที่ประจำเดือนไม่มาต่อเนื่องอย่างน้อย 12 เดือน รวมถึงการหมดประจำเดือนจากการผ่าตัด และการรักษาที่สูญเสียการทำงานของรังไข่ถาวร เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามปัจจัยที่เกี่ยวข้อง และแบบประเมินการปฏิบัติหน้าที่ของครอบครัว (Chulalongkorn Family Inventory: CFI) การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์การถดถอยลอจิสติกเชิงพหุ

ผลการศึกษา : ผู้เข้าร่วมวิจัย 200 คน มีความชุกการปฏิบัติหน้าที่ของครอบครัวที่บกพร่องในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนร้อยละ 21 โดยพบปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติหน้าที่บกพร่อง ได้แก่ การมีบุตร 3 คนขึ้นไป (adjusted OR 5.465, p 0.009) อาการท้องอืด/ท้องเฟ้อ (adjusted OR 0.335, p 0.026) การมีเหงื่อออกเยอะ (adjusted OR 3.456, p 0.003) และ การยังมีเพศสัมพันธ์อยู่ (adjusted OR 0.138, p 0.002) สรุป : ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเพิ่มขึ้นของการปฏิบัติหน้าที่ของครอบครัวที่บกพร่องที่ ได้แก่ การมีบุตร 3 คนขึ้นไป และการมีเหงื่อออกเยอะ ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการลดลงของการปฏิบัติหน้าที่ของครอบครัวที่บกพร่อง ได้แก่ อาการท้องอืด/ท้องเฟ้อ และการยังมีเพศสัมพันธ์อยู่ ซึ่งการศึกษาสามารถช่วยเพิ่มความตระหนักในการดูแลผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนที่เข้ารับบริการ ณ แผนกผู้ป่วยนอก ให้ได้รับการดูแลอย่างครอบคลุมมากยิ่งขึ้น สำหรับการทำวิจัยในหัวข้อที่เกี่ยวข้องกันนี้ในอนาคต อาจพิจารณาการศึกษาเชิงยาวเพื่อตรวจสอบความสัมพันธ์เชิงเหตุผลของปัจจัยที่เกี่ยวข้อง รวมถึงอาจดำเนินการศึกษาการปฏิบัติหน้าที่ของครอบครัวในแต่ละด้านโดยละเอียด หรือการดำเนินการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน และสมาชิกในครอบครัวคนอื่นเพิ่มเติม เกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่ของครอบครัว

เอกสารอ้างอิง

Acero MMN, Bermudez VVI, Herrera OE, Perez BJC, Lozada TS.(2019). Association between family functionality and climacteric symptoms in postmenopausal women. J Fam Med, 6(2):1163.

Ajzen I. (2006).Perceived behavioral control, Self‐Efficacy, locus of control, and the theory of planned behavior1. J Appl Soc Psychol, 32(4):665-683.

Bovenschen, H.J., Laheij, R.J.F., Tan, A.C.I.T.L., Witteman, E.M., van Rossum, L.G.M., Jansen, J.B.M.J.

(2004), Health-related quality of life of patients with gastrointestinal symptoms. Aliment Pharmacol Ther, 20: 311-319.

Ekere SM, Akafa TA, Okeke A, Oche UW.(2023). Influence of perceived family functioning on depression among postmenopausal women in Nigeria. IJEMD-BMCR ;1:1-17.

Faculty of psychiatry, Chulalongkorn University. (2022). Family Function. Retrieved July 5th,2024 from https://www.psy.chula.ac.th/th/feature-articles/family-function (in Thai)

Galinsky AM, Waite LJ.(2014). Sexual activity and psychological health as mediators of the relationship between physical health and marital quality. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci, 69(3):482–492.

Georgas J.(2003). Family: variations and changes across cultures. Online Readings in Psychology and Culture Retrieved January 29th,2025 from https://doi.org/10.9707/23070919.1061

Georgiades, K., Boyle, M. H., Jenkins, J. M., Sanford, M., & Lipman, E. (2008).A multilevel analysis of whole family functioning using the McMaster Family Assessment Device. J Fam

Psychol, 22(3),344–354.Guan J. (2004).Correlates of spouse relationship with sexual attitude, interest, and activity among Chinese elderly. Sex Cult, 8(1):104–131.

Herzer M, Godiwala N, Hommel KA, Driscoll K, Mitchell M, Crosby LE, et al. (2010). Family functioning in the context of pediatric chronic conditions. J Dev Behav Pediatr, 31(1):26–34.

Kamudoni, P., Mueller, B., Halford, J. Schouveller, A., Stacey, B., Salek, M.S.(2017). The impact of hyperhidrosis on patients' daily life and quality of life: a qualitative investigation. Health Qual Life Outcomes, 15(1).

Kling JM, Kelly M, Rullo J, Kapoor E, Kuhle CL, Vegunta S, et al.(2019). Association between menopausal symptoms and relationship distress. Maturitas ;130:1-5.

Lo CKM, Chen Q, Chen M, Chan KL, Ip P. (2024). Changes in, and factors associated with family functioning: results of four cross-sectional household surveys from 2011 to 2017 in Hong Kong. BMC Public Health, 24(1).

Malacan J, Bolling K.R, Haberland C, Galanu L, Smith N, Woods M, Smith M.(2023). SA27 Menopause : more than just vasomotor symptoms. Value Health; 26:S546-S546.

Namazi, M., Sadeghi, R., & Behboodi Moghadam, Z. (2019). Social Determinants of Health in Menopause: An Integrative Review. International journal of women's health, 11, 637–647.

Pujihasvuty R, Nasution SL, Naibaho MMP, Fajarningtiyas DN.(2023).The practice of eight family functions: differences between rural and urban aging families in Indonesia. Jur. Ilm. Kel. & Kons, 16(1):1-12.

Roesch A, Warren A, Hill E.(2021). The relationship between menopause and marital satisfaction in adult women. JGER 2021;2:48-60.

Subcommittee of reproductive medicine RTCOG.(2024).Management of Genitourinary Syndrome of Menopause. Royal Thai College of Obstetricians and Gynecologists. Retrieved July 5th,2024 from https://www.rtcog.or.th/files/1717753290_48c84ac3001a4f7a4239.pdf (in Thai)

Swanner KKD, Richmond LB.(2023). A 65-year-old woman with no menopause history: a case report. Cureus,15(9):e44792.

Vincent AJ, Laven JS.(2020). Early menopause/premature ovarian insufficiency. Semin Reprod Med,

(04/05): 235-236.

World Health Organization.(2002). Menopause. Retrieved July 5th,2024 from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/menopause

จันทรัคคะ ย., อัทธเสรี ส., อิ่มสุดใจ ร., & เงางาม น. (2012). คุณภาพชีวิตของสตรีวัยหมดประจำเดือนใน ประเทศไทย. Journal of Thailand Nursing and Midwifery Council, 15(2), 37.

ตรังคสมบัติ อ.(2011). จิตบำบัดและการ ให้คำปรึกษาครอบครัว.พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: ซันต้าการพิมพ์.

สักพานิช บ.., มังคลาภรณ์ ว., บุญเอี่ยม อ. ., & ศรีวิไล อ. (2020). ความสุขในบริบทประสบการณ์ผู้หญิงวัย

หมดประจำเดือน. วารสารสหวิทยาการ, 15(1), 104–125.