The Development of Reduced Sugar, Fat and Sodium Food Recipe for Diabetic and Hypertensive Patients, Fort Prachaksinlapakom Hospital, Udonthani Province

Authors

  • Kanchana Panyathorn Ratchathani University, Udonthani campus
  • Rungvisa Sawangnat Fort Prachaksinlapakom Hospital
  • Tiwaporn Ratjangwng Fort Prachaksinlapakom Hospital
  • Supalak Ounchai Fort Prachaksinlapakom Hospital
  • Kanittha Khaewkullaya Fort Prachaksinlapakom Hospital
  • Passaporn Mokarat Ratchathani University, Udonthani campus

Keywords:

Diabetic, Hypertensive, Food recipe, Reduced Carbohydrate, Fat and Sodium food, food safety hospital

Abstract

This mixed-methodology research studied the situation of hospital food services for diabetic and hypertensive patients, developed food recipes which had sugar, fat and sodium reduction, analyzed the nutritional content in the food recipes and determined which recipes the patients had satisfaction. The participants included 15 nutritionists and 48 patients (24 Diabetes and 24 Hypertension patients) who had admitted to Fort Prachaksinlapakom hospital during September 2021 and April 2022. Data was collected through face to face interviews, the workshop, and group discussions. Descriptive statistic, paired-T test and content analysis were utilized in this study.

The results found that the food service cooking methods had many different and inconstancy techniques, low variety of food items, not tasty and unappetizing food, patients had less satisfaction in their meal. A list of favorite dishes had identified that included Tom Yum Pla (hot and spicy fish soup), three flavored deep fried fish, steamed egg, Pad Thai (Thai style fried noodle) and sago taro in coconut milk. From this list, 3set menus had developed from 41 dishes. Nutritional analysis of the recipes      revealed significant decrease of carbohydrate, fat and sodium (p<0.05) and patients taste toward the recipes was high satisfaction (x̄=2.65, S.D.=0.01)

Conclusion: More set menus in cooking book should be performed and enhanced cooking skills to chefs or food providers for patient benefit.

References

กรมควบคุมโรคกระทรวงสาธารณสุข. สถานการณ์โรคเบาหวานทั่วโลก [อินเทอร์เน็ต]; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 24 กรกฎาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/02/181256

สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรคกระทรวงสาธารณสุข. ประเด็นสารรณรงค์วันความดันโลหิตสูงโลก ปี2562 [อินเทอร์เน็ต]; 2562 [เข้าถึงเมื่อ 24 กรกฎาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thaincd.com/document/hot%

กองโรคไม่ติดต่อกระทรวงสาธารณสุข. รายงานประจำปี 2564 โรคไม่ติดต่อ. นนทบุรี: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2564.

กลุ่มยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักโรคไม่ติดต่อกระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์การป้องกันและควบคุมโรคไม่ติดต่อระดับชาติ 5 ปี (พ.ศ. 2560 - 2564). นนทบุรี: อิโมชั่น อาร์ต; 2560.

สำนักโภชนาการกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. เกณฑ์มาตรฐานอาหารทางเลือกเพื่อสุขภาพสำหรับกลุ่มเสี่ยงผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง. สมุทรสาคร: บอร์นทูบีพับบลิชชิ่ง; 2556.

กองบริหารสาธารณสุขกระทรวงสาธารณสุข. มาตรฐานโรงพยาบาลอาหารปลอดภัย. สมุทรสาคร: บอร์นทูบีพับบลิชชิ่ง; 2560.

งานทะเบียนโรงพยาบาลค่ายประจักษ์ศิลปาคม. สรุปรายงานการเข้ารับบริการของผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง. อุดรธานี: โรงพยาบาลค่ายประจักษ์ศิลปาคม; 2564.

ชนาธิป สันติวงศ์. DASH Diet: อาหารต้านโรคความดันโลหิตสูง. ว.ศูนย์อนามัยที่ 9 2565; 16(1): 101-111.

สำนักโภชนาการกรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการประเมินโรงพยาบาลด้านโภชนบำบัดโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2558. หน้า 26-28.

ศุกฤตย์ ไทยอุดม. การประเมินผลทางประสาทสัมผัสของอาหาร. เอกสารประกอบการสอน. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี [อินเทอร์เน็ต]; [เข้าถึงเมื่อ 24 กรกฎาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก:http://sutir.sut.ac.th:8080/sutir/bitstream/123456789/ 2302/1/bib1536.pdf

JUYEN Lim. Hedonic scaling: A review of methods and theory. Food Qual Prefer 22; 2011: 733-747.

ชัชวาลย์ เรืองประพันธ์. สถิติพื้นฐานพร้อมตัวอย่างการวิเคราะห์ด้วยโปรแกรม Minitab SPSS และ SAS. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2543.

บุญมี พันธุ์ไทย. การวิจัยเชิงคุณภาพ. ว.ปรัชญาดุษฎีบัณฑิตทางสังคมศาสตร์ 2565; 1(2): 1-10.

สำนักโภชนาการกรมอนามัยกระทรวงสาธารณสุข. โปรแกรมคำนวณคุณค่าทางอาหารThai Nutri Survey (TNS) [อินเทอร์เน็ต]. 2008 [เข้าถึงเมื่อ 24 เมษายน 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://nutrition2.anamai.moph.go.th/ th/thai-nutri-survey

ชมนาถ แปลงมาลย์, นุชนาถ มีนาสันติรักษ์. การพัฒนาตํารับอาหารและวิเคราะห์คุณค่าทางโภชนาการของอาหารท้องถิ่นเพื่อสร้างเสริมสุขภาพผู้ป่วยโรคเบาหวานอําเภอเมืองจังหวัดมหาสารคาม. ว.สังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม 2564; 5(4): 20-30.

วีระวัลย์ กรมงคลลักษณ์. รายงานผลการพัฒนาอาหารท้องถิ่นสำหรับผู้สูงอายุ. นนทบุรี: สำนักโภชนาการกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2559.

มาลี คำคง, มาริสา สุวรรณราช, สกุนตลา แซ่เตียว. การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการด้านอาหารและโภชนาการของผู้สูงอายุโดยใช้แนวทางอาหารของแม่ตำบลบ่อยาง อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา. ว.เครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ 2561; 23(2): 69-82.

กัมปนาท หวลบุตตา, ธนิกานต์ แสงนิ่ม. การพัฒนาสูตรตำรับและกระบวนการผลิตอาหารทางการแพทย์สำหรับผู้สูงอายุ. ชลบุรี: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา; 2563.

นริศา เรืองศรี, อุไรภรณ์ บูรณสุขสกุล, อลงกต สิงโต. การยอมรับและความพึงพอใจต่อตำรับอาหารลดหวานมันเค็ม. บูรพาเวชสาร 2561; 5(2): 38-49.

รุ่งอรุณ เสือสมิง. ตำรับอาหารเสริมสูตรดื่มให้กับผู้ป่วยที่นอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาลพระนั่งเกล้า [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 24 เมษายน 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.pranangklao.go.th/webpnk60/images/research

นริศา เรืองศรี, อุไรภรณ์ บูรณสุขสกุล, สมเจตน์ คงคอน, อลงกต สิงห์โต. การพัฒนาและการยอมรับต่อตำรับอาหารสูตรลดโซเดียมตามหลักทฤษฏีอาหารธาตุเจ้าเรือนของการแพทย์แผนไทย. ว.ศูนย์การศึกษาแพทยศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า 2562; 36(3): 210-219.

Downloads

Published

2023-08-31

How to Cite

1.
Panyathorn K, Sawangnat R, Ratjangwng T, Ounchai S, Khaewkullaya K, Mokarat P. The Development of Reduced Sugar, Fat and Sodium Food Recipe for Diabetic and Hypertensive Patients, Fort Prachaksinlapakom Hospital, Udonthani Province. udhhosmj [internet]. 2023 Aug. 31 [cited 2025 Dec. 12];31(2):129-41. available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/udhhosmj/article/view/265073