การพัฒนารูปแบบการจัดการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงพื้นที่ศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลกันตัง จังหวัดตรัง

บทคัดย่อ

     การวิจัยเชิงปฏิบัติการครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงโดยญาติผู้ดูแล ผู้ดูแลผู้สูงอายุ พื้นที่ศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลกันตัง อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง ระยะเวลาศึกษา ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2566 - กันยายน 2567 การศึกษาแบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ 1) ศึกษาปัญหาสถานการณ์ 2) พัฒนารูปแบบ และ 3) ประเมินผลรูปแบบ กลุ่มตัวอย่าง แบ่งเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ (1) ญาติผู้ดูแลผู้สูงอายุ 16 คน ผู้ดูแลผู้สูงอายุ 3 คน รวม 19 คน (2) ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง 16 คน เก็บรวบรวมข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสอบถามลักษณะส่วนบุคคล แบบสำรวจสภาพปัญหาและความต้องการของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง แบบวัดคุณภาพชีวิต แบบประเมินความรู้ทักษะการปฏิบัติในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และแนวคำถามสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Paired t-test และ Content analysis

     ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบการจัดการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงพื้นที่ศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลกันตัง อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง ที่พัฒนาขึ้นเรียกว่า PCT Model ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่
P: Process กระบวนการ, C: Care Management การจัดบริการดูแล และ T: Technology เทคโนโลยีหลังการพัฒนารูปแบบ พบว่า ความรู้ทักษะการดูแลผู้สูงอายุ และคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ สูงกว่าก่อนได้รับการพัฒนารูปแบบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ปัจจัยแห่งความสำเร็จของพัฒนารูปแบบการจัดการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงโดยญาติผู้ดูแล ผู้ดูแลผู้สูงอายุ พื้นที่ศูนย์สุขภาพชุมชน โรงพยาบาลกันตัง อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง ได้แก่ การร่วมกันทำงานเป็นทีมกับภาคีเครือข่ายในชุมชนด้วยการวิเคราะห์ปัญหาและความต้องการของผู้สูงอายุ และร่วมกันพัฒนารูปแบบที่เหมาะสมกับบริบท และชุมชนสามารถนำไปใช้ประโยชน์ ในการบริหารจัดการในการวางระบบการจัดการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น