การพัฒนารูปแบบการสนับสนุนบริการสุขภาพปฐมภูมิแก่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ที่ถ่ายโอนภารกิจให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดตรัง

บทคัดย่อ

     การศึกษานี้เป็นการวิจัยและพัฒนาโดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสถานการณ์การถ่ายโอนภารกิจ พัฒนารูปแบบและประเมินผลรูปแบบการสนับสนุนบริการสุขภาพปฐมภูมิแก่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลที่ถ่ายโอนภารกิจให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดตรัง ใช้การวิจัยและพัฒนาแบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ 1) วิเคราะห์สถานการณ์ ความต้องการ และพัฒนาความร่วมมือ 2) พัฒนารูปแบบและทดลองใช้รูปแบบ 3) ปรับปรุงรูปแบบ และประเมินผล กลุ่มตัวอย่างคือบุคลากรสังกัดสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดตรังและองค์การบริหารส่วนจังหวัดตรัง และประชาชนที่ใช้บริการในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลที่ถ่ายโอนภารกิจให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดตรัง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้การสัมภาษณ์ สนทนากลุ่ม และแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา การวิเคราะห์เนื้อหา และข้อมูลเชิงเปรียบเทียบใช้สถิติ Paired t-test

     ผลการศึกษาพบว่า 1) จังหวัดตรังมีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลที่ถ่ายโอนภารกิจให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดตรัง จำนวน 30 แห่ง (ร้อยละ 24) บุคลากiสาธารณสุข จำนวน 290 คน (ร้อยละ 10.86) พบปัญหา  ขาดการเตรียมการ บุคลากรกระจายไม่สมดุล การบริหารจัดการทรัพยากรไม่ชัดเจน ต้องการคณะทำงานร่วม  2) รูปแบบ TRANG-ME Model ประกอบด้วย 7 องค์ประกอบ ได้แก่ การบริหารทีม (Team Management) การพัฒนาทรัพยากร (Resource development) การขยายการเข้าถึงบริการ (Access to health services) การบูรณาการเครือข่าย (Network integration) การบริหารตามหลักธรรมาภิบาล (Good governance) การกำกับ ติดตาม ตรวจสอบ (Monitoring) และการประเมินผล (Evaluation) 3) ผลของการใช้รูปแบบก่อนและหลังพัฒนา ค่าเฉลี่ยตามเกณฑ์คุณภาพมาตรฐานบริการสุขภาพปฐมภูมิมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) ด้านที่มีการเปลี่ยนแปลงมากกว่าด้านอื่น ได้แก่ ด้านการบริหารการจัดการ ด้านการจัดการบุคลากร และด้านระบบสารสนเทศ ตามลำดับ ความพึงพอใจของผู้รับบริการอยู่ในระดับมากที่สุด (M= 4.37, S.D.= 0.192) ความพึงพอใจของบุคลากรอยู่ในระดับมาก (M= 4.04, S.D.= 0.104)

     ผลวิจัยชี้ให้เห็นว่าการนำ TRANG-ME Model มาใช้จะช่วยจัดระบบสนับสนุนให้มีประสิทธิภาพ ครอบคลุมทุกมิติ ช่วยส่งเสริมให้ รพ.สต.ที่ถ่ายโอนภารกิจให้ อบจ.ตรัง มีการพัฒนากลไกบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ มีการพัฒนาคุณภาพมาตรฐาน มีการขยายการเข้าถึงบริการและการบริหารงบประมาณอย่างเป็นระบบ พร้อมทั้งติดตามและประเมินผลอย่างต่อเนื่อง เพื่อจัดบริการสุขภาพปฐมภูมิให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติระบบสุขภาพปฐมภูมิ พ.ศ. 2562