ปตท. กับบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญที่ห้ามรัฐประกอบกิจการทางเศรษฐกิจ

บทคัดย่อ

          บทความนี้มุ่งเสนอข้อคิดเห็น ข้อวิเคราะห์ และบทบัญญัติของกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับหลักการห้ามรัฐประกอบกิจการทางเศรษฐกิจแข่งขันกับเอกชนตามรัฐธรรมนูญซึ่งมีผลบังคับอย่างจริงจังเป็นครั้งแรกในประเทศไทยมาตั้งแต่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 มาจนถึงรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 75 โดยนำเสนอประสบการณ์ของฝรั่งเศสในการตีความหลักการห้ามมิให้รัฐเข้าไปประกอบกิจการทางเศรษฐกิจแข่งขันกับเอกชนประกอบการศึกษาโดยใช้กรณีศึกษาของการที่บริษัทในเครือของปตท. จะเข้าซื้อหุ้นกิจการไฟฟ้าของบริษัท GLOW และการดำเนินธุรกิจกาแฟอเมซอน

           ประเด็นคำถามที่เกี่ยวข้องคือ การประกอบกิจการไฟฟ้าของกลุ่ม ปตท. ขัดกับหลักการห้ามรัฐประกอบกิจการทางเศรษฐกิจเพียงใดหรือไม่และการประกอบธุรกิจร้านกาแฟอเมซอนของ บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) หรือบริษัทย่อยขัดกับหลักการห้ามรัฐประกอบกิจการทางเศรษฐกิจหรือไม่ ทั้งนี้เพื่ออธิบายประเด็นทางกฎหมายอันมีที่มาจากบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญเพื่อช่วยลดความเข้าใจผิดและลดประเด็นขัดแย้งและความเห็นต่างในกรณีที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการและการควบคุมกิจการของบริษัทรัฐวิสาหกิจที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ดังเช่นกรณีของบริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ที่มีข้อวิพากษ์วิจารณ์และคัดค้านในเรื่องการประกอบธุรกิจซึ่งมิได้มีความขัดแย้งกับบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญไปได้ระดับหนึ่งให้เหลือแต่เพียงประเด็นที่มีความเห็นแตกต่างกันในเรื่องความเหมาะสมหรือความสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลหรือความสอดคล้องกับบริบทที่เปลี่ยนแปลงไปของโลกยุคปัจจุบันของการดำเนินธุรกิจดังกล่าวเท่านั้น