การปฏิรูปกระบวนการควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายในประเทศไทย
คำสำคัญ:
การปฏิรูป, รัฐธรรมนูญ, การควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมาย, ศาลรัฐธรรมนูญบทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหาแนวทางปฏิรูปองค์กรที่ทำหน้าที่ควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญในประเทศไทย เพื่อแก้ไขปัญหาความเป็นกลาง ความเป็นอิสระของตุลาการศาลรัฐธรรมนูญและการใช้อำนาจบิดเบือนรัฐธรรมนูญจนกระทบต่อโครงสร้างของรัฐธรรมนูญทั้งหมด
ผลวิจัย พบว่า อำนาจหลักของศาลรัฐธรรมนูญคือ การควบคุมด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายเพื่อคุ้มครองสิทธิเสรีภาพพื้นฐานของประชาชน ส่วนอำนาจอื่น ๆ เป็นอำนาจประกอบเท่านั้น นับตั้งแต่ก่อตั้งศาลรัฐธรรมนูญในรัฐธรรมนูญ ฯ พ.ศ. 2540 เพื่อทำหน้าที่ดังกล่าวแทนคณะตุลาการรัฐธรรมนูญ ปรากฏว่า การให้ศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจชี้ขาดปัญหาทางรัฐธรรมนูญปรากฏปัญหาหลายประการ อาทิ ปัญหาความเป็นกลางและความเป็นอิสระ การขยายอำนาจของศาลรัฐธรรมนูญไปมากจนเข้าไปสู่พรมแดนทางการเมือง และการใช้อำนาจบิดเบือนรัฐธรรมนูญสถาปนาตนเองเหนือองค์กรตามรัฐธรรมนูญอื่น ๆ ซึ่งปัญหาเหล่านี้ไม่ได้เกิดจากตัวบุคคลที่มาดำรงตำแหน่งเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ แต่มีรากฐานสำคัญมาจากบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญซึ่งสร้างให้ศาลรัฐธรรมนูญปราศจากความรับผิดชอบใด ๆ ในทางกฎหมายและทางการเมืองจากผลของคำวินิจฉัยของตน ลักษณะที่กล่าวมานี้ส่งผลกระทบโดยตรงต่อความบิดเบี้ยวในการบังคับใช้รัฐธรรมนูญซึ่งส่วนหนึ่งเป็นผลโดยตรงต่อปัญหาเรื้อรังทางการเมืองไทย
เมื่อการให้ศาลรัฐธรรมนูญเป็นองค์กรควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายก่อให้เกิดปัญหาทางกฎหมายและทางการเมืองมากขึ้นกว่าระบบก่อนหน้า แต่การควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายยังคงเป็นเรื่องสำคัญ จึงสมควรแก้ไขปรับปรุงรูปแบบการควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายทั้งแนวคิด บทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ นิติวิธีทางรัฐธรรมนูญ เพื่อให้ระบบการควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายมีความเหมาะและสอดคล้องกับบริบทการเมืองและสังคมไทย
เอกสารอ้างอิง
เกรียงไกร เจริญธนาวัฒน์. (2555). หลักพื้นฐานกฎหมายมหาชน. กรุงเทพมหานคร: วิญญูชน.
ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์. (2564). เมื่อศาลรัฐธรรมนูญตั้งตนเหนือศาลอื่น : พิทักษ์หรือบั่นทอนรัฐธรรมนูญ?. สืบค้นเมื่อ 25 มีนาคม 2564, จาก https://www.the101.world/constitutional-complaint/.
ธีระ สุธีวรางกูร. (2563). ระบบศาลและการพิจารณาคดีของศาลในทางกฎหมายมหาชน. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โครงการตำราและเอกสารประกอบการสอน คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
นันทวัฒน์ บรมานันท์. (2557). รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง สถานะและบทบาทของศาลรัฐธรรมนูญไทยภายใต้กรอบทิศทางการแก้ไขรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ.
บรรเจิด สิงคะเนติ. (2560). ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับศาลรัฐธรรมนูญ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
บวรศักดิ์ อุวรรณโณ. (2538). กฎหมายมหาชน เล่ม 3 ที่มาและนิติวิธี. กรุงเทพฯ: นิติธรรม.
มานิตย์ จุมปา และ พรสันต์ เลี้ยงบุญเลิศชัย. (2552). รัฐธรรมนูญแห่งสหรัฐอเมริกา คำอธิบายเรียงมาตราพร้อมคำพิพากษาศาลฎีกา. กรุงเทพฯ: วิญญูชน.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2555). คำสอนว่าด้วยรัฐและหลักกฎหมายมหาชน. กรุงเทพฯ: โครงการตำราและเอกสารประกอบการสอน คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วศิน ยิ้มแย้ม และ นพดล นิ่มหนู. (2564). การควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายโดยศาลฎีกาในประเทศญี่ปุ่น. วารสารกฎหมาย คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 39(2), 1-15.
วศิน ยิ้มแย้ม. (2562). ปัญหาเกี่ยวกับการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญในประเทศไทย. (ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, คณะนิติศาสตร์.
สมคิด เลิศไพฑูรย์. (2551). การพิจารณาวินิจฉัยความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของบทบัญญัติแห่งกฎหมาย กฎ ข้อบังคับ หรือการกระทำของบุคคลตามรัฐธรรมนูญ ซึ่งเสนอโดยศาลหรือผู้ตรวจการแผ่นดินของรัฐสภา. กรุงเทพมหานคร: สำนักศาลรัฐธรรมนูญ.
Ali Rıza Ç. (2008) Concrete Review of Norms by the Turkish Constitutional Court. Comparing Constitutional Adjudication, A Summer School on Comparative Interpretation of European Constitutional Jurisprudence 3rd Edition, university of Trento.
Başlar, K. & Tülen H. (2004). The Constitutional Court: 1962-2003 (An Introduction to the Composition and Functions of the Constitutional Court of the Republic of Turkey. Retrieved June 3, 2021., from https://www.anayasa.gen.tr/baslar1-text.pdf.
Chemerinsky, E. (2015). Constitutional Law: Principles and Policies. New York: Wolters Kluwer.
Garlicki, L. (2007). Constitutional courts versus supreme courts. International Journal of Constitutional Law. 5(1), 44-68.
Köker, L. (2010). Turkey's Political - Constitutional Crisis: An Assessment of the Role of the Constitutional Court. Constellations. 17(2), 328-344.
Limbach, J. (Jan., 2001). The Concept of the Supremacy of the Constitution. The Modern Law Review. 64(1), 1-10.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 วศิน ยิ้มแย้ม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
