ความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา: สภาพการจัดการเรียนรู้ออนไลน์ในช่วงการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19
คำสำคัญ:
ความเหลื่อมล้ำ, การเรียนออนไลน์, ประถมศึกษา, โคโรนา 2019, การพัฒนาที่ยั่งยืนบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการจัดการเรียนรู้ที่ได้รับผลกระทบในช่วงการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19 และแนวทางการแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นของครูผู้สอน โดยใช้เทคนิคการวิจัยเชิงคุณภาพด้วย
การสัมภาษณ์แบบเจาะลึกจากครูผู้สอนระดับก่อนวัยเรียนและประถมศึกษา จำนวน 13 คน จากโรงเรียนที่ตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนคร เทศบาลตำบล และนอกเขตเทศบาล ในการวิเคราะห์ข้อมูลใช้เทคนิคการวิเคราะห์เชิงลึกจากบทสัมภาษณ์และนำเสนอในรูปของพรรณนาวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า สื่อและเทคโนโลยีทางการศึกษายังคงมีความสำคัญต่อระบบการศึกษา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงการแพร่ระบาดที่รูปแบบการเรียนการสอนแบบออนไลน์มีความเข้มข้นมากยิ่งขึ้น จึงส่งผลกระทบทั้งครูผู้สอนด้านทักษะและความสามารถ สำหรับผู้เรียนผลกระทบที่ได้รับมีความสัมพันธ์ไปกับความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจจากการที่ไม่สามารถเข้าถึงอุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพสำหรับการเรียนรู้ได้และเป็นสภาพปัญหาเรื้อรังที่ประเทศไทยยังไม่สามารถแก้ปัญหาได้ แม้ว่าจะมีความพยายามมาอย่างยาวนานในการลดความเหลื่อมล้ำ
ในประเด็นดังกล่าว การก้าวข้ามสภาพปัญหาดังกล่าวในปัจจุบัน ส่วนหนึ่งของครูผู้สอนจึงแสวงหาทางแก้ปัญหาในระยะสั้นตามบริบทของขีดจำกัดที่มี เช่น การจัดทำใบงานและเอกสารการเรียนรู้ด้วยตนเอง หรือการบันทึกวิดิโอสำหรับการเรียนย้อนหลัง เป็นต้น หากแต่ในระยะยาวเป็นโจทย์หนึ่งที่ประเทศต้องก้าวข้ามอย่างเป็นระบบ ด้วยเหตุที่ความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาและความยากจนคือ เป้าหมายหนึ่งของการพัฒนาที่ยั่งยืนที่ทุกประเทศจะต้องก้าวข้ามให้ได้ภายในปี 2030
เอกสารอ้างอิง
กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา. (2563). การเตรียมความพร้อมสำหรับการศึกษาในยุค COVID-19 ยิ่งจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับประเด็นความเหลื่อมล้ำและทรัพยากรของผู้เรียน. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2565 จาก https://www.eef.or.th/378-2/.
เขมนรินทร์ รัตนาอัมพวัลย์. (2563). ความเหลื่อมล้ำด้านการเรียนรู้ผ่านเทคโนโลยีดิจิทัล. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2564 จาก https://www.dct.or.th/news/detail/72.
คณะกรรมการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา. (2564). ถอดสูตรเรียนออนไลน์พิษโควิด-19!? ผลวิจัยชี้เด็กหลักแสนคนขาดเครื่องมือการเรียน คณะกรรมการปฏิรูปฯ การศึกษา เสนอเร่งคืนโรงเรียนให้เด็กคือภารกิจแรก. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2564 จาก https://www.thaiedreform2022.org/inspiration/ถอดสูตรเรียนออนไลน์พิษ/.
ชญานิน จันทรวิจิตร์ และ พินิจ ลาภธนานนท์. (2561). บทบาทด้านการศึกษาสงเคราะห์ของวัดและพระสงฆ์ต่อเด็กด้อยโอกาสทางการศึกษาในพื้นที่ชายแดนแม่สอด. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 7(1), 132-144.
ณรจญา ตัญจพัฒน์กุล. (2563). ยิ่งโรงเรียนปิด โลกยิ่งเหลื่อมล้ำ. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2564 จาก https://www.the101.world/school-closure-and-child-poverty/.
ดำรงค์ ตุ้มทอง, พัชรินทร์ สิรสุนทร, รัตนะ บัวสนธ์ และทวีศักดิ์ ศิริพรไพบูลย์. (2557). ปัญหาเด็กด้อยโอกาสทางการศึกษา: สถานการณ์ความไม่เสมอภาคในสังคมไทย. วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 10(1), 123-141.
ทินลัคน์ บัวทอง, สังวรณ์ งัดกระโทก และ นลินี ณ นคร. (2563). การประเมินผลกระทบของความเหลื่อมล้ำด้านทรัพยากรทางการศึกษาต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนประถมศึกษาตอนต้นในจังหวัดตาก. วารสารวิจัยราชภัฏพระนคร สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 15(1), 168-184.
ธรรมรัตน์ แซ่ตัน, โภไคย เฮ่าบุญ, โสภณ จันทร์ทิพย์, ธงชัย สุธีรศักดิ์ และวัชรวดี ลิ่มสกุล. (2564). ความพร้อมต่อการเรียนการสอนแบบออนไลน์ของนักศึกษาภายใต้สถานการณ์การระบาดไวรัส COVID-19 : กรณีศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตภูเก็ต. วารสารสังคมวิจัยและพัฒนา, 3(1), 23-37.
ปกรณ์กิตติ์ ม่วงประสิทธิ์ และ ศิริณา จิตต์จรัส. (2560). การจัดการศึกษาสำหรับเด็กด้อยโอกาส. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 15(2), 74-91.
ปริญญา ศรีศิลป์. (2532). ภาพพจน์เทคโนโลยีการศึกษาไทยปัจจุบันในทัศนะของบุคลากรด้านเทคโนโลยีการศึกษาไทย (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะครุศาสตร์, สาขาโสตทัศนศึกษา.
เปรื่อง กิจรัตน์ภร. (2555). ความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาไทย: ที่มาและทางออก. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร, 3(2), 213-216.
พาสนา จุลรัตน์. (2561). การจัดการเรียนรู้สำหรับผู้เรียนในยุค Thailand 4.0. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ, 11(2), 2363-2380.
วาสนา จักรแก้ว, เกศสุดา สิทธิสันติกุล, สุรชัย กังวล และนิโรจน์ สินณรงค์. (2563). นโยบายการจัดการศึกษาสำหรับเด็กด้อยโอกาสของประเทศไทยและต่างประเทศ. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา, 15(3), 328-334.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2545). แผนการศึกษาแห่งชาติ (พ.ศ. 2545-2559). กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2549). รายงานการประเมินการดำเนินงานแก้ไขปัญหาความยากจนภายใต้ยุทธศาสตร์ของแผนพัฒนาฯ ฉบับที่9. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
วชิราพร สุวรรณศรวล, มานิตย์ ไชยกิจ, ปราโมทย์ มากชู, และวิเชียร ธำรงโสตถิสกุล. (2556). รูปแบบการจัดการศึกษาทางเลือกสำหรับเด็กด้อยโอกาสทางการศึกษา [ฉบับพิเศษ]. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร.
อรวรรณ นิ่มตลุง. (2552). การศึกษาแบบเรียนรวม: หนทางนำไปสู่การศึกษาเพื่อปวงชน. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร, 1(2), 39-54.
อัญชลี ศรีชมภู และ เปรมใจ วังศิริไพศาล. (2563). ความท้าทายในการจัดการเรียนการสอนสำหรับเด็กผู้ลี้ภัยในเขตเมืองในโรงเรียนไทย. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี, 31(2), 150-167.
Barrot, J.S., Llenares, I.I. and del Rosario, L.S. (2021). Students’ online learning challenges during the pandemic and how they cope with them: The case of the Philippines. Educ Inf Technol 26, 7321–7338. Doi: 10.1007/s10639-021-10589-x.
Duong Tam. (2021). Pandemic enforces remote learning in 24 of Vietnam's 63 localities. Retrieved November 12, 2021, from https://e.vnexpress.net/news/news/pandemic-enforces-remote-learning-in-24-of-vietnam-s-63-localities-4359097.html.
Khanna, D. and Prasad, A. (2020). Problems Faced by Students and Teachers During Online Education Due to COVID-19 and How to Resolve Them. 2020 6th International Conference on Education and Technology (ICET), 2020, pp. 32-35. Doi: 10.1109/ICET51153.2020.9276625.
Leli Efriana. (2021). Problems of Online Learning during Covid-19 Pandemic in EFL Classroom and the Solution. Journal of English Language Teaching and Literature, 2(1), 38-47.
UNICEF. (2020). 40 million children miss out on early education in critical pre-school year due to COVID-19. Retrieved November 12, 2021, from https://www.unicef.org/vietnam/press-releases/40-million-children-miss-out-early-education-critical-pre-school-year-due-covid-19.
United Nations. (1948). Universal Declaration of Human Rights. Retrieved February 11, 2022, from https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 อรรณพ เยื้องไธสง, ศุภวงค์ โหมวานิช, รัชนก อุ้ยเฉ้ง, อุบลวรรณ หงษ์วิทยากร
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
