สิทธิประโยชน์ประกันการจ้างงาน: การพัฒนา รูปแบบ และความเป็นไปได้ในสังคมไทย

ผู้แต่ง

  • อัครนัย ขวัญอยู่ คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • สรัญญา เตรัตน์ คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • วิชาญ กิตติรัตนพันธ์ คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • ธีระ สินเดชารักษ์ คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

คำสำคัญ:

กองทุนประกันสังคม, ประกันการจ้างงาน, สิทธิประโยชน์การพัฒนาทักษะ, เงินชดเชยการว่างงาน

บทคัดย่อ

ตลาดการจ้างงานในประเทศไทยกำลังเผชิญกับความท้าทายหลายประการ ทำให้แรงงานมีความเสี่ยงด้านความมั่นคงทางอาชีพและเสี่ยงต่อการว่างงาน โดยงานศึกษาชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาสิทธิประโยชน์ประกันการจ้างงานเพื่อการพัฒนาแรงงานอย่างยั่งยืน ผ่านการพัฒนาสิทธิประโยชน์การว่างงานที่มีอยู่แต่เดิมให้ครอบคลุมการประกันการจ้างงาน และให้ข้อเสนอแนะเรื่องการกำหนดแหล่งที่มา รูปแบบการจ่ายเงินสมทบ และสิทธิประโยชน์อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยใช้วิธีวิทยาในการศึกษาทั้งการวิจัยเอกสาร การสำรวจข้อมูลจากตัวอย่างทั้งกลุ่มผู้ประกันตน 2,032 ตัวอย่าง และผู้ประกอบการ 232 ตัวอย่าง การสัมภาษณ์เชิงลึกตัวแทนหน่วยงานของภาครัฐและเอกชน 10 หน่วยงาน การจัดประชุมกลุ่มย่อยซึ่งมีตัวแทนฝั่งผู้ประกันตนและนายจ้างเข้าร่วม 115 คน จากผลการศึกษานำไปสู่ข้อสรุปว่าประเทศไทยควรขยายความคุ้มครองผู้ประกันตนจากเดิมที่มุ่งเน้นเฉพาะสิทธิประโยชน์การว่างงานผ่านเงินทดแทนผู้ที่ไม่มีงานทำและขาดรายได้ ไปสู่การพัฒนาขีดความสามารถในการหางานและการพัฒนาทักษะอาชีพ โดยแหล่งที่มาของกองทุนควรมีลักษณะของการร่วมสมทบทั้งผู้ประกันตน นายจ้าง และรัฐในสัดส่วนที่เท่ากัน การจ่ายเงินสมทบของผู้ประกันตนควรยืดหยุ่นได้และอยู่บนพื้นฐานของความสามารถในการจ่าย แต่มีการกำหนดเงินสมทบขั้นต่ำไว้ ในขณะที่นายจ้างกับรัฐจ่ายในสัดส่วนที่เท่ากันและคงที่ สำหรับสิทธิประโยชน์การจ้างงานควรครอบคลุมใน 4 ลักษณะ ได้แก่ สิทธิประโยชน์เงินทดแทนกรณีว่างงาน การพัฒนาทักษะ การจัดหางาน และสิทธิประโยชน์ทางภาษี

เอกสารอ้างอิง

กรมการจัดหางาน. (2563). สถิติคนต่างด้าวที่ได้รับอนุญาตทำงานคงเหลือทั่วราชอาณาจักร ประจำเดือน ธันวาคม 2563. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.doe.go.th/prd/assets/upload/files/alien_th/a0bf3232bdb42f5fe6dbe66cfa75b02c.pdf.

ปาจรีย์ วายโสกา. (2553). ปัญหาการว่างงาน. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2565, จาก http://pachari-ploymob.blogspot.com/2010/01/blog-post.html.

สัมฤทธิ์ ศรีธำรงค์สวัสดิ์. (2543). การปฏิรูประบบสุขภาพ: กรณีศึกษาประเทศญี่ปุ่น. สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.

สุนันทา เสียงไทย. (2557). การเปลี่ยนแปลงในระบบการจ้างงานในประเทศญี่ปุ่น. วารสารญี่ปุ่นศึกษาธรรมศาสตร์. 31(1), 41-54.

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2563). สรุปผลการสำรวจภาวะการทำงานของประชากร. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.nso.go.th/sites/2014/Pages/สำรวจ/ด้านสังคม/แรงงาน/ภาวะการทำงานของประชากร.

เสาวลักษณ์ หีบแก้ว (2560). แรงงาน Freeters ในสังคมญี่ปุ่น: สถานการณ์ ปัญหาและมาตรการภาครัฐ.วารสารวิชาการเฉลิมกาญจนา. 4(2), 300-316.

องค์การยูนิเซฟ. (2563). การประเมินผลกระทบรวมด้านเศรษฐกิจและสังคมจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ในประเทศไทย. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.unicef.org/thailand/media/5671/file/Socio-.

อาภาพร ผลมี, พัฒน์ พัฒนรังสรรค์, และ ศรีอร สมบูรณ์ทรัพย์. (2561). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการจ้างงานแรงงานไร้ทักษะในยุคประเทศไทย 4.0 ของสถานประกอบการในนิคมอุตสาหกรรมแหลมฉบัง จังหวัดชลบุรี. วารสารเศรษฐศาสตร์และนโยบายสาธารณะ. 9(18), 35-48.

พระราชบัญญัติประกันสังคม. (11 สิงหาคม 2533). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 107 ตอนที่ 161.

สำนักงานประกันสังคม. (2563). สถิติงานประกันสังคม 2563. กลุ่มงานสถิติและคณิตศาสตร์ประกันภัย กองวิจัยและพัฒนา สำนักงานประกันสังคม.

Carter, J., Bedard, M., & Bista, P.C. (2013). Comparative review of unemploymentand employment insurance experiences in Asia and worldwide. Retrieved February 20, 2022, from https://www.ilo.org/asia/publications/WCMS_229985/lang--en/index.htm.

Dek Soon Hwang. (2013). Unemployment Insurance in Asia. SeoUI: Korea Labor Institute.

ILO. (2017). Unemployment protection: A good practices guide and training package experiences from ASEAN. Bangkok: ILO.

Jasos. (2001). Chapter 6 Employment Insurance. Retrieved February 22, 2022, from http://www.ipss.go.jp/s-info/e/Jasos2001/p44-47.html.

Makarenko, J. (2009). Employment Insurance in Canada: History, Structure and Issues. Retrieved February 22, 2022, from https://www.mapleleafweb.com/features/employment-insurance-canada-history-structure-and-issues.html.

Masayoshi, H. (2010). Social Protection in Japan: Current state and Challenges. Retrieved February 22, 2022, from https://www.eria.org/uploads/media/Research-Project-Report/RPR_FY2009_9_Chapter_2.pdf.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-12-22

รูปแบบการอ้างอิง

ขวัญอยู่ อ., เตรัตน์ ส., กิตติรัตนพันธ์ ว., & สินเดชารักษ์ ธ. (2022). สิทธิประโยชน์ประกันการจ้างงาน: การพัฒนา รูปแบบ และความเป็นไปได้ในสังคมไทย. วารสารสังคมวิจัยและพัฒนา, 4(4), 49–74. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/JMARD/article/view/259488