แนวทางการส่งเสริมเกษตรในเมืองเชิงพหุภารกิจเขตบางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

การขยายตัวของเมืองและการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินในกรุงเทพมหานคร ก่อให้เกิดความท้าทายต่อการทำการเกษตรในพื้นที่เขตบางขุนเทียน การเกษตรในเมืองเชิงพหุภารกิจ (Multifunctional Urban Agriculture) จึงเป็นแนวคิดที่สำคัญในการสร้างความยั่งยืนให้กับการเกษตรในเมือง การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพแวดล้อมของเกษตรในเมืองเขตบางขุนเทียน และวิเคราะห์แนวทางการส่งเสริมเกษตรในเมืองเชิงพหุภารกิจเพื่อสร้างความยั่งยืนในพื้นที่ โดยใช้การวิเคราะห์ SWOT, PESTEL และ 7S Model ของ McKinsey ผลการวิจัยพบว่า เกษตรในเมืองเขตบางขุนเทียนมีจุดแข็งด้านความเชี่ยวชาญทางเกษตรและความสัมพันธ์ในชุมชน แต่ยังมีข้อจำกัดด้านการใช้เทคโนโลยี การตลาด และการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้คนรุ่นใหม่ จากการวิเคราะห์ดังกล่าว ผู้วิจัยเสนอแนวทางการส่งเสริม 4 แนวทาง ได้แก่ 1) การอนุรักษ์พื้นที่ป่าชายเลนเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศและส่งเสริมความหลากหลายทางชีวภาพ 2) การเพิ่มมูลค่าผลผลิตท้องถิ่นผ่านการแปรรูปและสร้างเอกลักษณ์ชุมชน 3) การจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ระบบนิเวศป่าชายเลนเพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านเกษตรกรรม และ 4) การสร้างเทศกาลท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์และการท่องเที่ยวเชิงเกษตร โดยเมื่อนำแนวทางดังกล่าวบูรณาการแนวคิดนิเวศวัฒนธรรม (Cultural Ecology) ของ Julian Steward ซึ่งเน้นความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งเชื่อมโยงกับกรอบภารกิจเกษตรในเมืองสีต่างๆ ของ Huylenbroeck ผลลัพธ์จากงานวิจัยนี้จึงสะท้อนถึงศักยภาพของเกษตรในเมืองเชิงพหุภารกิจเขตบางขุนเทียนในการสร้างสมดุลระหว่างการผลิตอาหาร การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และการธำรงรักษาวัฒนธรรมท้องถิ่น