การตีความสัญญะและการสืบทอดพิธีศีลศักดิ์สิทธิ์ทั้ง 7 ประการของศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกในกรุงเทพมหานครผ่านสื่อออนไลน์: กรณีศึกษาหลังสถานการณ์โควิด-19 ในบริบทวิถีปกติถัดไป
คำสำคัญ:
พิธีศีลศักดิ์ทั้ง 7 ประการ, สัญญะ, การผลิตซ้ำทางวัฒนธรรม, ศาสนาบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสัญญะของพิธีศีลศักดิ์สิทธิ์ทั้ง 7 ประการ และเพื่อศึกษาการผลิตซ้ำเพื่อสืบทอดพิธีศักดิ์สิทธิ์ทั้ง 7 ประการ ของศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกผ่านสื่อออนไลน์ ภายหลังสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 โดยใช้กรอบแนวคิดสัญญะวิทยาและแนวคิดต้นไม้แห่งคุณค่าเป็นเครื่องมือในการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพที่ได้จากการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสังเกตแบบมีส่วนร่วม ผลการวิจัยพบว่า แม้รูปแบบการประกอบพิธีกรรมจะเปลี่ยนแปลงจากออนไซต์สู่ระบบออนไลน์ แต่แก่นสารสำคัญที่สะท้อนผ่านสัญญะทางศาสนายังคงได้รับการถ่ายทอดอย่างครบถ้วน โดยเฉพาะสัญญะที่แสดงถึงความศรัทธาในศีลศักดิ์สิทธิ์ ความสามัคคีของสมาชิกคริสตชน และการสร้างชุมชนแห่งความเชื่อทางดิจิทัล ทั้งนี้ การสื่อสารพิธีกรรมผ่านสื่อออนไลน์มิได้ลดทอนคุณค่าทางศาสนา หากแต่เป็นการสืบทอดศรัทธาในบริบทของ “วิถีปกติถัดไป” ที่ตอบสนองต่อข้อจำกัดทางกายภาพและเทคโนโลยี โดยองค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัยนี้ชี้ให้เห็นถึงพลวัตของความเชื่อทางศาสนาในสังคมร่วมสมัย การปรับตัวเชิงวัฒนธรรมผ่านสื่อและศักยภาพของสื่อดิจิทัลในการรักษารูปแบบและความหมายของพิธีกรรมในช่วงเปลี่ยนผ่านของยุคสมัย
เอกสารอ้างอิง
กาญจนา แก้วเทพ และสมสุข หินวิมาน. (2551). สายธารนักคิดทฤษฎีเศรษฐศาสตร์การเมืองกับสื่อสารศึกษา. ภาพพิมพ์.
กาญจนา แก้วเทพ. (2542). การวิเคราะห์สื่อ แนวคิดและเทคนิค (พิมพ์ครั้งที่ 2). เอดิสันเพรสโพรดักส์.
กาญจนา แก้วเทพ. (2549). ยึดหลักปักแน่นกับงานสื่อพื้นบ้านสื่อสารสุขภาวะ. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
มหาวิทยาลัยขอนแก่น. (2561). องค์ประกอบศาสนาต่าง ๆ. Khon Kaen University E-learning. https://e-learning.kku.ac.th/mod/page/view.php?id=246415
สุรชัย ชุ่มศรีพันธุ์. (19 ตุลาคม 2558). การเข้ามาของคริสตศาสนาในสยาม. หอจดหมายเหตุอัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ. https://www.catholichaab.com/main/index.php/2015-09-22-02-53-59/2015-09-30-02-40-56/524-1
ธัญจิรา ศรีคำ. (2552). การสื่อสารกับการผลิตซ้ำเพื่อสืบทอดพิธีกรรมสามปีสี่รวงข้าวของชุมชนไทลื้อบ้านล้า อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วัชราภรณ์ ดิษฐป้าน. (2557). พระอุปคุต: การสืบทอดและการผลิตซ้ำความเชื่อ ตำนานและพิธีกรรมในสังคมไทยปัจจุบัน [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.
สื่อมวลชนคาทอลิกประเทศไทย. (2565). พิธีมิสซาออนไลน์ โบสถ์อัสสัมชัญบางรัก. https://www.facebook.com/thaicatholicmedia
ศิริพจน์ สกุลทอง. (2546). กระบวนการสืบทอดจากสื่อสัญลักษณ์ทางพิธีกรรม “ศีลศักดิ์สิทธิ์ 7 ประการ” ไปสู่ความเชื่อศรัทธาและการดำเนินชีวิตทางธุรกิจ แบบมีจริยธรรมของชุมชนชาวคริสต์ (โรมันคาทอลิก) ของโบสถ์พระมารดานิจจานุเคราะห์ กรุงเทพมหานคร [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
Eternal Word Television Network. (n.d.). Act of Spiritual Communion. https://www.ewtn.com/catholicism/devotions/act-of-spiritual-communion-339
Pike, K. L. (1954). Language in relation to a unified theory of the structure of human behavior. Summer Institute of Linguistics.
Williams, R. (1981). Culture. Fontana Press.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสังคมวิจัยและพัฒนา

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.