การศึกษาค่านิยมประชาธิปไตยในเยาวชนไทย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาค่านิยมประชาธิปไตยในเยาวชนไทย และเสนอแนวทางพัฒนาค่านิยมที่เหมาะสม กลุ่มตัวอย่างคือ นักเรียนมัธยมศึกษาในโรงเรียนสังกัด สพฐ. จำนวน 1,560 คน เครื่องมือวิจัย เป็นแบบสำรวจข้อมูลเกี่ยวกับค่านิยมประชาธิปไตยของเยาวชน จำนวน 52 ข้อ มีค่าความเที่ยงทั้งฉบับ เท่ากับ .885 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การแจกแจงแบบสองทาง การวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว และการวิเคราะห์ความแตกต่างเป็นรายคู่ด้วยวิธีของ Scheffe

ผลการศึกษา พบว่า ค่านิยมประชาธิปไตยของเยาวชนกลุ่มตัวอย่าง จากคะแนนเต็ม 4 คะแนน มีค่าเฉลี่ย 2.86 คะแนน อยู่ในระดับ “เห็นคุณค่า” เมื่อวิเคราะห์ตามองค์ประกอบย่อย พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ การเคารพและยอมรับความหลากหลาย (ค่าเฉลี่ย 3.04 คะแนน) และ ด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ ความมีเหตุผล (ค่าเฉลี่ย 2.69 คะแนน) โดยการวิเคราะห์เชิงลึกพบว่า เพศหญิงและกลุ่ม LGBTQ มีค่านิยมประชาธิปไตยสูงกว่าเพศชาย เยาวชนชั้น ม.6 มีค่านิยมประชาธิปไตยสูงกว่าชั้น ม.1 และ ม.2 นอกจากนี้ เยาวชนภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออก และกรุงเทพฯ มีค่านิยมสูงกว่าภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใต้ โดยแนวทางการพัฒนาค่านิยมประชาธิปไตย ได้แก่ การปรับปรุงนโยบายการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ และการสร้างความน่าเชื่อถือในการบริหารงานของภาครัฐ รวมถึงการบังคับใช้กฎหมายที่เป็นธรรม สำหรับโรงเรียนและสถาบันต่าง ๆ ควรส่งเสริมการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมที่เน้นกระบวนการประชาธิปไตย เช่น สภานักเรียน และการสอดแทรกค่านิยมประชาธิปไตยในรายวิชา โดยครูต้องพัฒนาทักษะการสอนที่เชื่อมโยงประเด็นประชาธิปไตยผ่านการอบรมเพิ่มเติม นอกจากนี้ ภาครัฐและภาคเอกชนควรร่วมมือกับสื่อมวลชนในการผลิตสื่อที่เข้าถึงคนรุ่นใหม่ เพื่อส่งเสริมค่านิยมประชาธิปไตยในเยาวชน