ปัจจัยที่ส่งผลต่อการรับรู้การท่องเที่ยวโดยจักรยานอย่างยั่งยืนในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาของนักท่องเที่ยว Gen Z
คำสำคัญ:
การรับรู้การท่องเที่ยว, การท่องเที่ยวโดยจักรยาน, การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน, นักท่องเที่ยว Gen Zบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของปัจจัยส่วนบุคคลต่อการรับรู้การท่องเที่ยวโดยจักรยานอย่างยั่งยืนในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา จำแนกตามเพศและภูมิลำเนา และศึกษาปัจจัยองค์ประกอบการท่องเที่ยวโดยจักรยานที่ส่งผลต่อการรับรู้การจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนของนักท่องเที่ยว Gen Z การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ โดยกลุ่มตัวอย่างเป็นนักท่องเที่ยวชาวไทย Gen Z ที่เดินทางท่องเที่ยวโดยจักรยานในพื้นที่อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา จำนวน 385 คน ด้วยการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสะดวก โดยแบบสอบถามมีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.956 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยการแจกแจงความถี่ การหาค่าร้อยละ การหาค่าเฉลี่ยเลขคณิต () ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การหาความสัมพันธ์ของตัวแปรต้นที่มีผลต่อตัวแปรตามโดยใช้สถิติสหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน การวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณด้วยวิธี Enter เพื่อทดสอบการส่งผลของตัวแปรอิสระ ปัจจัยองค์ประกอบการท่องเที่ยวโดยจักรยาน ได้แก่ ทรัพยากรของแหล่งท่องเที่ยว ความสามารถในการเข้าถึง สิ่งอำนวยความสะดวก และบริการเสริมด้านต่างๆ ที่ส่งผลต่อตัวแปรตาม คือ การรับรู้การจัดการการท่องเที่ยวโดยจักรยานอย่างยั่งยืน กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยส่วนบุคคลด้านเพศและภูมิลำเนาที่แตกต่างกัน มีผลต่อการรับรู้ความยั่งยืนของการท่องเที่ยวโดยจักรยานในภาพรวมไม่ต่างกัน ความคิดเห็นต่อองค์ประกอบการท่องเที่ยวโดยจักรยานของผู้ตอบแบบสอบถาม โดยรวมอยู่ในระดับมาก (= 4.052, S.D. = 0.505) เมื่อพิจารณารายด้านย่อย พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามมีระดับความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก ทุกรายด้านย่อย ไม่แตกต่างกัน องค์ประกอบการท่องเที่ยวโดยจักรยานด้านทรัพยากรของแหล่งท่องเที่ยวและความสามารถในการเข้าถึงส่งผลต่อการรับรู้การจัดการการท่องเที่ยวโดยจักรยานอย่างยั่งยืนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 องค์ประกอบการท่องเที่ยวโดยจักรยานที่ส่งผลต่อการรับรู้การจัดการการท่องเที่ยวโดยจักรยานอย่างยั่งยืน เรียงลำดับจากมากที่สุด ได้แก่ ความสามารถในการเข้าถึง (Beta = 0.571) ทรัพยากรของแหล่งท่องเที่ยว (Beta = 0.327) และบริการเสริมด้านต่าง ๆ (Beta = 0.117)
เอกสารอ้างอิง
กรมการท่องเที่ยว. (2565). รายงานสถิติการท่องเที่ยวในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. https://www.dot.go.th
กรมการท่องเที่ยว. (2568). รายงานประจำปี 2564: การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ในประเทศไทย. https://www.dot.go.th
เจตทวี มาร์ค. (2563). ปัจจัยที่มีผลต่อทัศนคติของนักท่องเที่ยวในการใช้จักรยานสาธารณะในเขตเมืองเก่าเชียงใหม่ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่]. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. https://archive.lib.cmu.ac.th/full/T/2563/enci11063jetm_full.pdf
ธนรัตน์ รัตนพงศ์ธระ, เสรี วงษ์มณฑา, ชุษณะ เตชคณา และณัฐพล ประดิษฐผลเลิศ. (2561). การศึกษาศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวเชิงมรดกวัฒนธรรมในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย, 10(1), 65-80.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2566). สถานการณ์ท่องเที่ยวหลังโควิด-19 และพฤติกรรมการเดินทางของนักท่องเที่ยวไทย. https://www.bot.or.th/th/news-and-media/news/2566/n-0166.html
ประยูร พรหมจันทร์. (2566). พฤติกรรมการท่องเที่ยวเชิงจักรยานของนักท่องเที่ยวกลุ่มใหม่ในจังหวัดเชียงราย. วารสารการจัดการการท่องเที่ยวไทย, 18(2), 45–60.
พณกฤษ อุดมกิตติ. (2557). การจัดการเส้นทางจักรยานเพื่อการท่องเที่ยวยั่งยืนในพื้นที่เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, 7(2), 561-569.
มูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย. (2565). ทิศทางการท่องเที่ยวยั่งยืนในยุคหลังโควิด-19. https://tei.or.th/data/green-tourism-report-2022.pdf
รุ่งรัตน์ วรรณะอยู่. (2563). องค์ประกอบการท่องเที่ยวปั่นจักรยานและความพึงพอใจที่ส่งผลต่อความตั้งใจเชิงพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติในการท่องเที่ยวปั่นจักรยาน: กรณีศึกษาเขตธนบุรี [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
สกฤษฏ์ ช่องประเสริฐ. (2559). การรับรู้การสนับสนุนจากองค์กรที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีต่อองค์กรของพนักงานบริษัทสินก้าวคอนสตรั้คชั่น จำกัด [สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีปทุม]. มหาวิทยาลัยศรีปทุม https://dspace.spu.ac.th/handle/123456789/5549
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. (2559). สุขภาพคนไทย 2559: ตายดี วิถีที่เลือกได้. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
สุภัญชลี อ้นไชยะ. (2555). รูปแบบความสัมพันธ์ของปัจจัยเชิงสาเหตุที่มีต่อผลการดำเนินงานของธุรกิจโรงแรมของมหาวิทยาลัยราชภัฏในประเทศไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีปทุม]. มหาวิทยาลัยศรีปทุม. https://dspace.spu.ac.th/handle/123456789/5033
สุรพงษ์ คงสัตย์ และธีรชาติ ธรรมวงค์. (2551). การหาค่าความเที่ยงตรงของแบบสอบถาม (IOC). https://www.mcu.ac.th/article/detail/14329
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179–211.
Booking.com. (2019). Gen Z and the Future of Sustainable travel. https://news.booking.com/gen-z-and-the-future-of-sustainable-travel
Booking.com. (2024). Sustainable travel 2024. https://news.booking.com/th
Brundtland Commission. (1987). Our Common Future. Oxford University Press.
Chang, H. L., & Chang, H. W. (2009) Exploring recreational cyclists’ environmental preferences and satisfaction: Experimental study in Hsinchu Technopolis. Environmental and Planning B: Planning and Design, 36(2), 319-335.
Cochran, W. G. (1977). Sampling Techniques (3rd Edition). John Wiley & Sons.
Dann, G. M. S. (1981). Tourist motivation: An appraisal. Annals of Tourism Research, 8(2), 187–219.
Dimock, M. (2019). Defining generations: Where Millennials end and Generation Z begins. Pew Research Center. https://www.pewresearch.org/short-reads/2019/01/17/where-millennials-end-and-generation-z-begins/
Gössling, S. (2013). Sustainable tourism: A global perspective. Routledge.
Gössling, S., & Hall, C. M. (2019). Sustainable Tourism: A Global Perspective. Journal of Sustainable Tourism, 27(3), 443-455.
Kim, J. H., & Hall, C. M. (2020). The role of psychological and cultural factors in the sustainable cycling tourism experience. Tourism Management, 78.
Lee, C. F, Chen, P.T, & Huang. H. I. (2012a). Attributes of Destination Attractiveness in Taiwanese Bicycle Tourism: The Perspective of Active Experienced Bicycle Tourists. International Journal of Hospitality and Tourism Administration, 15(3), 275-297.
Lee, H., Mjelde, J. W., & Kim, T. K. (2012b). Estimating the effectiveness of designating bicycle tourism destinations: Case study in Korea. Tourism Management, 33(1), 28–38.
Lumsdon, L., & Page, S. J. (2022a). Cycling Tourism: Influences, Experiences and the Way Ahead. Current Issues in Tourism, 25(2), 245-261.
Lumsdon, L., & Page, S. J. (2022b). Tourism and transport: Modes, networks, and flows. Routledge.
Oliver, R. L. (1980). A cognitive model of the antecedents and consequences of satisfaction decisions. Journal of Marketing Research, 17(4), 460–469.
Pearce, P. L. (1988). The Ulysses factor: Evaluating visitors in tourist settings. Springer.
Pekdemir, I. M., Altintasi, O. & Ozen, M. (2024). Assessing the Impact of Public Transportation, Bicycle Infrastructure, and Land Use Parameters on a Small-Scale Bike-Sharing System: A Case Study of Izmir, Türkiye. Sustainable cities and Society, 101(2024).
Pieters, R., Bijmolt, T., Van Heerde, H. J., & Verhoef, P. C. (2020). Cycling Tourism and Destination Branding. Tourism Management, 76(1).
Pucher, J., & Buehler, R. (2010). Cycling towards sustainability. Transport Reviews, 30(6), 641–671.
Ritchie, B. W. (1998). Bicycle tourism in the South Island of New Zealand: Planning and management issues. Tourism Management, 19(6), 567–582.
Streimikiene, D., Svagzdiene, B., Jasinskas, E., & Simanavicius, A. (2021). Sustainable tourism development and competitiveness: The systematic literature review. Sustainability, 13(14).
United Nations World Tourism Organization (UNWTO). (2019a). International tourism highlights, 2019 edition. UNWTO.
United Nations World Tourism Organization (UNWTO). (2019b). Sustainable Tourism for Development. UNWTO.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสังคมวิจัยและพัฒนา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
