ส่งเสียงจากความเสี่ยง: เค้าโครงคุณภาพชีวิตสีเขียวเชิงอัตวิสัยท่ามกลางความเสี่ยงภัยในพื้นที่ทะเลผืนสุดท้ายของกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
คุณภาพชีวิตสีเขียว, สังคมเสี่ยงภัย, การกัดเซาะชายฝั่ง, บางขุนเทียนบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มุ่งสำรวจนิยามความหมายคุณภาพชีวิตสีเขียวเชิงอัตวิสัยผ่านการวิจัยเชิงคุณภาพที่เก็บรวบรวมข้อมูลจากการวิจัยเชิงเอกสารและการสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง จำนวน 5 ราย ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ชายทะเลบางขุนเทียน บทความนี้ผสมผสานมุมมองคุณภาพชีวิตในทางสังคมวิทยาเข้ากับทฤษฎีความเสี่ยงภัยของเบ็ค การเปิดพื้นที่ให้ทฤษฎีความเสี่ยงภัยของเบ็คทำงานได้อย่างเต็มที่ต้องพิจารณาร่วมกับประสบการณ์ในระดับชีวิตประจำวันที่แทรกซึมและอ้างอิงอยู่กับบริบทเชิงพื้นที่ร่วมด้วย ข้อค้นพบการวิจัยช่วยสะท้อนให้เห็นว่าความเสี่ยงภัยที่ดำรงอยู่ได้ส่งผลต่อนิยามความหมายของคุณภาพชีวิตสีเขียวของผู้คนในพื้นที่ ความเสี่ยงภัยเหล่านี้ได้ก่อรูปองค์ประกอบของคุณภาพชีวิตเชิงอัตวิสัยที่ครอบคลุมขีดความสามารถในการรับรู้ถึงความเสี่ยง ขีดความสามารถในการใฝ่ฝันเพื่ออยู่ร่วมกันกับความเสี่ยง และทักษะการอยู่ร่วมกันในนิเวศวิทยาเดียวกัน ผู้เขียนเสนอว่าทฤษฎีความเสี่ยงภัยของเบ็คยังมีพลังในการอธิบายและเปิดเผยให้เห็นถึงกระบวนการทางสังคมการเมืองที่เกิดขึ้นจากการเผชิญหน้ากับความเสี่ยง ทั้งยังตอกย้ำให้เห็นถึงการให้ความสำคัญต่อการพิจารณาประสบการณ์ในระดับท้องถิ่นที่จะช่วยขยายมุมมองให้เห็นความเสี่ยงที่แทรกซึมลงสู่ชีวิตประจำวันของผู้คนได้เป็นอย่างดีเอกสารอ้างอิง
กระทู้ถามที่ 133 ร. (15 ธันวาคม 2563). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 137 ตอนพิเศษ 291 ง. หน้า 72-77.
โกนิฏฐ์ ศรีทอง, ชลวิทย์ เจียรจิตต์, เบญจมาศ สุขสถิตย์ และชัยวัชร พรหมจิตติพงศ์. (2564). สถานการณ์ความรอบรู้ด้านสุขภาพของพระสงฆ์ในสังคมไทย. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 9(5), 1793-1804.
แนวหน้า. (30 เมษายน 2567). ‘ชัชชาติ’ขอสภาฯเพิ่มวงเงินงบประมาณ แก้ปัญหากัดเซาะชายทะเลบางขุนเทียน. https://www.naewna.com/local/801757
บริษัท ปัญญา คอนซัลแตนท์ จำกัด. (2550). รายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาการกัดเซาะชายฝั่งทะเลบางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร. บริษัท ปัญญา คอนซัลแตนท์ จำกัด.
สายชล ปัญญชิต. (2565). พฤติกรรมการป้องกันปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพของสามเณรวัยใสในภาคกลางและภาคเหนือของประเทศไทย. วารสารประชากรศาสตร์, 38(2), 28-49.
อารี จำปากลาย, แคธลีน ฟอร์ด, อภิชาต จำรัสฤทธิรงค์, ฟาอีซะห์ ดือราเซะ และกษมา ยาโกะ. (2563). การย้ายถิ่นของมุสลิมไทยไปมาเลเซีย และการบูรณาการทางสังคมกับการแก้ไขปัญหาในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
Beck, U. (1992). Risk society: Towards a new modernity. Sage.
Beck, U., & Sznaider, N. (2006). Unpacking cosmopolitanism for the social sciences: A research agenda. The British Journal of Sociology, 57(1), 1–23. https://doi.org/10.1111/j.1468-4446.2006.00091.x
Blok, A. (2019). Climate riskscapes in world port cities: Situating urban-cosmopolitan risk communities via Ulrich Beck's comparative tactics. Global Networks, 20(3), 500–521. https://doi.org/10.1111/glob.12258
Das, D. (2008). Urban quality of life: A case study of Guwahati. Social Indicators Research, 82(2), 297–310. https://doi.org/10.1007/s11205-007-9191-6
Ferriss, A. L. (2004). The quality of life concept in sociology. The American Sociologist, 35, 37–51. https://doi.org/10.1007/s12108-004-1016-3
Giddens, A. (1999). Risk and responsibility. The Modern Law Review, 62(1), 1–10. http://www.jstor.org/stable/1097071
Higgs, P., Hyde, M., Wiggins, R., & Blane, D. (2003). Researching quality of life in early old age: The importance of the sociological dimension. Social Policy & Administration, 37(3), 239–252. https://doi.org/10.1111/1467-9515.00336
Horlick-Jones, T. (1995). Urban disasters and megacities in a risk society. GeoJournal, 37(3), 329–334.
Kantachote, K., & Wiroonsri, N. (2023). Octa-cluster: Different perspectives on quality of life in Thailand. Sage Open, 13(4). https://doi.org/10.1177/21582440231218501
LaGory, M., Fitzpatrick, K., & Ritchey, F. (2001). Life chances and choices: Assessing quality of life among the homeless. The Sociological Quarterly, 42(4), 633–651. https://doi.org/10.1111/j.1533-8525.2001.tb01783.x
Lash, S. (2000). Risk culture. In B. Adam, U. Beck, & J. V. Loon (Eds.), The risk society and beyond: Critical issues for social theory (pp. 47–62). SAGE Publications Ltd. https://doi.org/10.4135/9781446219539
Leknoi, U., Yiengthaisong, A., & Likitlersuang, S. (2024). Social factors influencing waste separation behaviour among the multi-class residents in a megacity: A survey analysis from a community in Bangkok, Thailand. Sustainable Futures, 7. https://doi.org/10.1016/j.sftr.2024.100202
Marks, D., Bayrak, M. M., & Connell, J. (2023). Increasing livelihood vulnerabilities to coastal erosion and wastewater intrusion: The political ecology of Thai aquaculture in peri-urban Bangkok. Geographical Research, 61(2), 259–272. https://doi.org/10.1111/1745-5871.12580
Sakwit, K. (2023). Revisiting the geography of globalisation in the Covid-19 pandemic using risk theory. Journal of Social Sciences, 53(1), 1–17.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสังคมวิจัยและพัฒนา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
