ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้านักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา 2) ศึกษาความสอดคล้องของข้อมูลเชิงประจักษ์กับโมเดลปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้านักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
วิธีการศึกษา: กลุ่มตัวอย่าง คือ นักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ระดับปริญญาตรี ปีการศึกษา 2562 จำนวน 1,534 ราย ที่ได้จากการคัดเลือกแบบแบ่งชั้น (stratified random sampling) การเก็บรวบรวมข้อมูล ใช้ชุดแบบสอบถาม ประกอบด้วย 7 ส่วน ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามการสนับสนุนทางสังคม แบบสอบถามเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่สร้างความยุ่งยากใจ แบบสอบถามทุนทางจิตวิทยาเชิงบวก แบบสอบถามความเครียด แบบสอบถามการครุ่นคิด และ แบบสอบถามภาวะซึมเศร้าของกรมสุขภาพจิต การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณา และวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง
ผลการวิจัย: พบว่า
1.การครุ่นคิด เหตุการณ์ในชีวิตเชิงลบ ความเครียด การสนับสนุนทางสังคม ทุนทางจิตวิทยาเชิงบวก สามารถร่วมกันทำนายภาวะซึมเศร้าได้ 35.59% โดยตัวแปรที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าสูงที่สุด คือ การครุ่นคิด รองลงมา คือ เหตุการณ์ในชีวิตเชิงลบและความเครียด ตามลำดับ และการสนับสนุนทางสังคมและทุนทางจิตวิทยาเชิงบวก มีอิทธิพลทางอ้อมในทางลบกับภาวะซึมเศร้า แสดงว่า นักศึกษาที่มีการสนับสนุนทางสังคมและทุนทางจิตวิทยาเชิงบวกสูงจะช่วยลดภาวะซึมเศร้า
2.โมเดลเชิงโครงสร้าง (structural equation modeling) มีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ ดังนี้ค่าความเที่ยงของการวัดของตัวแปรแฝงทุกตัวอยู่ในเกณฑ์ดีมาก โดยมีค่าน้ำหนักตัวชี้วัด (indicator loading) ของทุกตัวแปรเชิงประจักษ์เป็นบวกและอยู่ระหว่าง 0.739-0.921 มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.001 รวมทั้งมีค่าเฉลี่ย Communality ประจำกลุ่มตัวแปร หรือ Average Variance Extract (AVE) อยู่ระหว่าง 0.574-0.847 และ Composite reliability (CR) ของทุกตัวแปรแฝง มีค่าอยู่ระหว่าง 0.843 – 0.943 และ GOF = 0.448 แสดงว่า มาตรวัดมีความเชื่อถือได้และโมเดลมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์เป็นอย่างดี
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์แล้ว เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมพยาบาลจิตเวชแห่งประเทศไทย
References
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2559). แบบวัดความเครียด SPST 20. สืบค้นวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2561. จาก http://www. dmh.go. th/test/stress.
กาญจนา สุทธิเนียม. (2561). การพัฒนาทุนทางจิตวิทยาเชิงบวกของนิสิตครูโดยการให้การปรึกษากลุ่ม. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 32(1), 17-32.
ครองเพชร บุญประเสริฐ. (2555). การคัดกรองภาวะซึมเศร้าของนักศึกษาคณะเภสัชศาสตร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
การศึกษาค้นคว้าอิสระ, สาขาวิชาเภสัชศาสตร์, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
จินตนา ลี้จงเพิ่มพูน, ธรณินทร์ กองสุข, จิรังกูร ณัฐรังสี, และเกษราภรณ์ เคนบุปผา. (2550). บทที่ 4 ปัจจัยเสี่ยงของโรคซึมเศร้า:การทบทวนวรรณกรรมทางระบาดวิทยาใน ธรณินทร์ กองสุข บรรณาธิการ โรคซึมเศร้า: องค์ความรู้จากการทบทวนหลักฐานทางวิชาการ, พิมพ์ครั้งที่ 1 อุบลราชธานี: หจก.ศิริธรรมออฟเซ็ท.
ดวงใจ วัฒนสินธุ์, ภรภัทร เฮงอุดมทรัพย์, ศิริวัลห์ วัฒนสินธุ์, ธนวรรณ อาษารัฐ, สิริพิมพ์ ชูปาน, และพรพรรณ ศรีโสภา.(2558). ปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้าของนักศึกษาสาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพ.วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 23(4), 31-47.
นุชนาถ แก้วมาตร, จันทนา เกิดบางแขม และชนัดดา แนบเกษร. (2554). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะซึมเศร้าของนิสิตพยาบาล มหาวิทยาลัยบูรพา. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 19(2), 84-95.
บุญชม ศรีสะอาด. (2554). การวิจัยเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 9.กรุงเทพฯ: บริษัทสุวีริยาสาส์น.
บุญเรือง ไตรเรืองวรวัฒน์. (2561).วัยรุ่นไทยเสี่ยงเป็นโรคซึมเศร้ากว่า 3 ล้านคนป่วยแล้วกว่า 1 ล้านคน.สืบค้นวันที่ 20 เมษายน 2562. จาก https://www.thansettakij.com/content/244893.
พนม เกตุมาน, นันทวัช สิทธิรักษ์, กอบหทัย สิทธิรณฤทธิ์ และกนกวรรณ ลิ้มศรีเจริญ.(2556). ปัญหาทางสุขภาพจิตที่พบในนักศึกษาแพทย์ศิริราชที่ไม่สำเร็จการศึกษา ตั้งแต่ปีการศึกษา 2525-2550. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, 58(3), 271-282.
วารีรัตน์ ถาน้อย, อทิตยา พรชัยเกตุ, โอว ยอง, และภาศิษฏา อ่อนดี. (2555).ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภาวะสุขภาพจิตของนักศึกษาคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. วารสารสภาการพยาบาล, 27,(ฉบับพิเศษ), 60-76.
วงเดือน ปั้นดี. (2558). ความชุกและปัจจัยของความซึมเศร้าในวัยรุ่นตอนปลายศึกษาเฉพาะนักศึกษาวิทยาลัยเทคนิคศรีสะเกษ, วารสารสาธารณสุขศาสตร์, 45(3),298-309.
สมภพ เรืองตระกูล. (2000). โรคซึมเศร้าและการฆ่าตัวตาย. พิมพ์ครั้งที่ 1.กรงุเทพฯ : คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล.
สุภาภัทร ทนเถื่อน. (2553). การศึกษาความเครียดและวิธีเผชิญความเครียดของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย.สารนิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาจิตวิทยาพัฒนาการ, คณะศึกษาศาสตร์, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร.
สุณีย์ ทิพย์เกสร และธิปัตย์ โสตถิวรรณ์. (2015).ความสัมพันธ์เชิงสาเหตุ เหตุการณ์ในชีวิตเชิงลบและความคิดอัตโนมัติทางลบที่มีต่อภาวะซึมเศร้าในกลุ่มวัยรุ่นไทยตอนกลางในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. SOUTHEAST BANGKOK JOURNAL, 1(1), 9-23.
โสภิณ แสงอ่อน, พัชรินทร์ นินทจันทร์, และทัศนา ทวีคูณ. (2018). ความแข็งแกร่งในชีวิตและภาวะซึมเศร้าของประชาชนในชุมชนแห่งหนึ่งของจังหวัดปทุมธานี. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 32 (2), 84-99.
Beck, A. T. (1967). Depression: Causes and Treatment. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Byrne, D. G., Davenport, S. C., & Mazanov, J. (2007). Profiles of adolescent stress: the development of the adolescent stress questionnaire (ASQ). Journal of Adolescence, 30, 393–416.
Chonprai, C., Phattrarayuttawat, S. & Ngam thipwatthana. T., (2014). Psychological capital and mental health in students of Chulalongkom University's residence. Graduate Research Conference. MMP85,1833-1842.
Cohen, S., Kamarck, T., & Mermelstein, R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 24(4), 385-396.
Cohen, S., & Williamson, G. (1988). Perceived stress in a probability sample of the United States. In S.Spacapan, & S. Oskamp (Eds.), The social psychology of health: Claremont symposium on applied social psychology (pp. 31-67). Newbury Park, CA: Sage.
Estiri, M., Nargesian, A., Dastpish, F., & Sharif, S. (2016). The impact of psychological capital on mental health among Iranian nurses: considering the mediating role of job burnout.Springer Plus, 5, 1377. doi: 10.1186/ 840064-016-3099-z.
Graber, J. A., & Sontag, L. M. (2009). Internalizing problems during adolescence. In R. M. Lerner & L.Steinberg (Eds.), Handbook of adolescent psychology. (3rd ed.). New York: Wiley.
Garber, J. (2006). Depression in children and adolescents: Linking risk research and prevention. American Journal of Preventive Medicine, 31(6), S104-125.
Hair, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. M. & Sarstedt, M. (2014). A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM). Thousand Oaks: Sage.
Hao, J, Wu, D., Liu, L. u. X & Wu, H. (2015). Association between work-family conflid and depressive symptoms among Chinese female nurses: the mediating and moderating role of psychological capital. International Journal of Environmental Research and Public Health. 12, 6682-6699. doi:10.3390fjeroh120606682.
Henseler, J. & Sarstedt, M. (2013). Goodness of fit indices for partial least squares path modeling. Computational Statistics, 28(2), 565-580.
Hovey, J. D. (2000). Acculturative stress, depression, and suicidal ideation in Mexican immigrants. Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology, 6(2), 134-151.
Huurre, T., Eerola, M., Rahkonen, O., & Aro, H. (2006). Does social support affect the relationship between socioeconomic status and depression? A longitudinal study from adolescence to adulthood. Journal of Affective Disorders, 100(1), 55-64. doi:10.1016/j.jad.2006.09.019.
Jacobs, R. H., Reinecke, M. A, Gollan, J. K, & Kane, P. (2008). Empirical evidence of cognitive vulnerability for depression among children and adolescents: A cognitive science and developmental perspective. Clinical Psychology, 28, 759-82.
Kan, D. & Yu, X., (2016). Occupational stress, work-family conflict and depressive symptoms among Chinese bank employees: the role of psychological capital. International Journal of Environmental Research & Public Health, 13, 134.
Kaye, D. K. (2008). Negotiating the transition from adolescence to motherhood: Coping with prenatal and parenting stress in teenage mothers in Mulago hospital, Uganda. BMC Public Health, 8(83), 1-6.
Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer Publishing.
Lange, S. P. (1978). Hope. In C. E. Carlson & B. Blackwell (Eds), Behavioral concepts and nursing intervention (2nd ed., pp. 179-190). Philadelphia: Lippincott.
Lowry, B. & Gaskin, J. (2014). Partial least squares (PLS) structural equation modeling (SEM) For building and testing behavioral causal theory: When to choose it and how to use it. IEEE Transactions on Professional Communication, 57(2), 123-146.
Luthans, F. (2007). Hope, Optimism and Other Business Asset: Why psychological capital is so valuable to your company. The Gallup Management Journal, 1-5.
Lu, L., Chang, Y., Fu, J., Wang, J., & Wang. L. (2012). The mediating role of psychological capital on the association between occupational stress and depressive symptoms among Chinese physicians: a cross-sectional study. BMC Public Health. 12, 219.
Liu, L., Hu, S., Wang, L. Sul, G. & Ma, L. (2013). Positive resources for combating depressive symptoms among Chinese male correctional officers: perceived organizational support and psychological capital. BMC Psychiatry, 13, 89. doi.org/10.1186/1471-244X-13-89.
Maybery, D. J. (2003). Incorporating interpersonal events within hassle measurement. Stress Health, 19, 97-100.
Morrison, R. & O’Connor, C. R. (2005). Predicting psychological distress in college students: The role of rumination and stress. Journal of Clinical Psychology, 61(4), 447-460.
Morse, J. M. & Doberneck, B. (1995). Delineating the concept of hope. Image. Journal of Nursing Scholarship, 27(4), 277-285.
Nasreen, H. E., Alam, M. A., & Edhborg, M. (2016). Prevalence and associated factors of depressive symptoms among disadvantaged adolescents: Results from a population-based study in Bangladesh. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing, 29, 135–144.
Nolen-Hoeksema S. (1991). Responses to depression and their effects on the duration of depressive episodes. Journal Abnormal Psychology, 100,569-82.
Boonyamalik P. (2005). Epidemiologyofadolescentsuicidal ideation: Roles of perceived life stress, depressive symptoms, and substance use [Dissertation]. Baltimore (MD): Johns Hopkins Univ.
Qingquan, P. & Zongkui, Z. (2009). Psychological capital, coping style and psychological health: An empirical study from college students (ICISE2009). Retrieved April 21, 2017 from http://doi.ieeecomputersociety.org/10.1109/ICISE.2009.860.
Robbins, S. P. (2001). Organizational Behavior. 9 th ed. Upper Saddle River, New Jersy: Prentice-Hall.
Sangalang, C. C., & Gee, G. C. (2012). Depression and anxiety among Asian Americans: The effects of social support and strain. Social Work, 57(1), 49-60.
Santrock, J. W. (2014). Child development. (14th). New York: McGraw-Hill education.
Substance Abuse and Mental Health Services Administration [SAMHSA]. (2013). Results from the 2013 National survey on drug use and health: Mental health. Rockville: Office of Applied Studies, Substance Abuse and Mental Health Services Administration.
Smith, M. J, Alloy, B. L, Abramson, Y. L. (2006). Cognitive vulnerability to depression, rumination, hopelessness, and suicidal ideation: Multiple pathways to self-injurious thinking. Suicide Life-Threat, 36(4), 443-54.
Skärsater, I., Dencker, K., Bergbom, I., Häggström , L., & Fridlund, B. (2003). Women's conceptions of Coping with major depression in daily life: a qualitative, salutogenic approach. Issues Mental Health Nurse, 24(4), 419-39.
Tenenhaus, M., Amato, S., & Esposito, V. V. (2004). A global goodness-of-fit index for PLS structural equation modelling. In Proceedings of the XLII SIS scientific meeting, 1, 739-742.
Van, D. F., Spruyt, B., & Keppens, G. (2018). Gender differences in mental health problems among adolescents and the role of social support: Results from the Belgian health interview surveys 2008 and 2013. BioMed Central Psychiatry, 18(1), 6. doi:10.1186/s12888-018-1591-4.
Vongsirimas, N., Sitthimongkol, Y., Beeber, S.L., Wiratchai,N., & Sangon, S. (2009). Relationship among maternal depressive symptoms, gender differences and depressive symptoms in Thai adolescents. Thai Journal of Nursing Research, 13(3), 181-98.
Wilks, E. S & Spivey, A.C. (2010). Resilience in undergraduate social work students: Social support and adjustment to academic stress. Social Work Education, 29(3), 276-288.
Zimet, G. D, Dahlem, N. W, Zimet, S. G, & Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 52, 30-41.