ผลของโปรแกรมลดสิ่งก่อความเครียดร่วมกับการสนับสนุนทางสังคม ต่อความเครียดและอายุครรภ์เมื่อคลอดของหญิงตั้งครรภ์ ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด ที่เข้ารับการรักษาในห้องคลอด โรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา

ผู้แต่ง

  • สุรีพร กัฬหะสุต โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
  • พนิดา เชียงทอง โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
  • สุรัชนา พงษ์ปรสุวรรณ์ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
  • นุชมาศ แก้วกุลฑล ภาควิชาการพยาบาลมารดา ทารก และการผดุงครรภ์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครราชสีมา คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • ศุจิรัตน์ ศรีทองเหลือง สาขาวิชาการพยาบาลครอบครัวและการผดุงครรภ์ สำนักวิชาพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี http://orcid.org/0000-0001-7841-149X

คำสำคัญ:

การสนับสนุนทางสังคม, ภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด, ความเครียด, หญิงตั้งครรภ์

บทคัดย่อ

หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดจำเป็นต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล ส่งผลให้เกิดความเครียดสูง ซึ่งการลดความเครียดของหญิงตั้งครรภ์ขณะนอนโรงพยาบาลนั้นสามารถช่วยลดภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับหญิงตั้งครรภ์และทารกได้ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบ 2 กลุ่ม วัดผลก่อนและหลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมลดสิ่งก่อความเครียดขณะนอนโรงพยาบาล ร่วมกับการสนับสนุนทางสังคม ต่อความเครียดและอายุครรภ์เมื่อคลอด กลุ่มตัวอย่างคือ หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด จำนวน 54 ราย แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 27 ราย คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างตามเกณฑ์คุณสมบัติการคัดเข้า เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย โปรแกรมลดสิ่งก่อความเครียดขณะนอนโรงพยาบาลร่วมกับการสนับสนุนทางสังคม เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบประเมินสิ่งก่อความเครียดขณะพักรักษาในโรงพยาบาลของหญิงตั้งครรภ์ก่อนกำหนดคลอด ซึ่งมีค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์แอลฟ่าครอนบาคเท่ากับ 0.91 ทำการศึกษาระหว่างเดือนธันวาคม พ.ศ. 2563 ถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณา และวิเคราะห์ความแตกต่างระหว่างกลุ่มและภายในกลุ่มด้วยสถิติ t-test

ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความเครียดลดลงมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (p=0.001) และมีค่าเฉลี่ยอายุครรภ์เมื่อคลอดมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (p=0.009) ผลการวิจัยนี้เสนอแนะให้นำโปรแกรมลดสิ่งก่อความเครียดขณะนอนโรงพยาบาล ร่วมกับการสนับสนุนทางสังคมไปใช้ในการดูแลหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด เพื่อลดความเครียดและสามารถตั้งครรภ์จนอายุครรภ์ครบกำหนดคลอดได้

Author Biographies

สุรีพร กัฬหะสุต, โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการพิเศษ

พนิดา เชียงทอง, โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการพิเศษ

สุรัชนา พงษ์ปรสุวรรณ์, โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ

นุชมาศ แก้วกุลฑล, ภาควิชาการพยาบาลมารดา ทารก และการผดุงครรภ์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีนครราชสีมา คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

อาจารย์

ศุจิรัตน์ ศรีทองเหลือง, สาขาวิชาการพยาบาลครอบครัวและการผดุงครรภ์ สำนักวิชาพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

อาจารย์

References

World Health Organization. Preterm birth [Internet]. 2018 [cited 2020 Sep 9]. Available from: http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/preterm-birth.

World Health Organization. Global Preterm birth Estimates [Internet]. 2018 [cited 2020 Sep 9]. Available from: https://ptb.srhr.org/

Chawanpaiboon S, Vogel JP, Moller A-B, Lumbiganon P, Petzold M, Hogan D, et al. Global, regional, and national estimates of levels of preterm birth in 2014: a systematic review and modelling analysis. Lancet Glob Health 2019;7(1):e37-46.

สำนักตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข กองตรวจราชการ. การพัฒนาระบบบริการสุขภาพ (Service plan) Health outcome ตัวชี้วัดกำกับติดตาม: KPI 6 ลดอัตราการคลอดก่อนกำหนด [อินเตอร์เน็ต]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 2563 กันยายน 9]:[หน้า 469-74]. เข้าถึงได้จาก: http://203.157.104.68/e-insreport/document_summarize.php

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา. เอกสารประกอบการตรวจราชการกรณีปกติ รอบ 2/2562 วันที่ 5 - 7 มิถุนายน 2562: คณะที่ 2 การพัฒนาระบบบริการ (Service plan) หัวข้อ สาขาสูติกรรม [Internet]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 2563 กันยายน 9]:[หน้า 285-89]. เข้าถึงได้จาก: http://odpc9.ddc.moph.go.th/Region9/region9.htm

Cunningham FG, Leveno KJ, Bloom SL, Dashe JS, Hoffman BL, Casey BM, Spong CY. Williams’s obstetrics. (25th). NY: McGraw Hill Education; 2018.

Gray BA. A Ticking Uterus: How Nurses Can Identify, Treat and Prevent Preterm Labor. Nursing for Women's Health 2006;10(5):380-9.

Coussons-Read ME, Okun ML, Nettles CD. Psychosocial stress increases inflammatory markers and alters cytokine production across pregnancy. Brain Behav Immun Health 2007;21(3):343-50.

Lilliecreutz C, Larén J, Sydsjö G, Josefsson A. Effect of maternal stress during pregnancy on the risk for preterm birth. BMC pregnancy and childbirth 2016;16(1):1-8.

Oakes MC, Chubiz J, Passafiume O, Bedrick B, England SK, Macones GA, et al. 1125: First trimester stress and depression as risk factors for preterm birth. American Journal of Obstetrics & Gynecology 2020;222(1):S692-3.

Staneva A, Bogossian F, Pritchard M, Wittkowski A. The effects of maternal depression, anxiety, and perceived stress during pregnancy on preterm birth: A systematic review. Women and Birth 2015;28(3):179-93.

ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย. การดูแลรักษาภาวะเจ็บครรภ์คลอดและถุงน้ำคร่ำรั่วก่อนกำหนด (The management of preterm labour and preterm premature rupture of membranes) [อินเตอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 2563 กันยายน 9]. เข้าถึงได้จาก: http://www.rtcog.or.th/home/cpg/1380/

ประภัทร วานิชพงษ์พันธุ์. ตำราสูติศาสตร์ Modern textbook of obstetrics. กรุงเทพฯ: พี.เอ.ลีฟวิ่ง; 2560.

ศิริวรรณ แสงอินทร์. การพยาบาลมารดาที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา 2557;22(1):27-38.

วิภาภรณ์ ติ๊บปาละ. การเปลี่ยนแปลงสิ่งก่อความเครียดของสตรีที่เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด [วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลสตรี บัณฑิตวิทยาลัย]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2548.

สุรัชนา พงษ์ปรสุวรรณ์. การลดความเครียดโดยการใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่ติดต่อสื่สารกับครอบครัวของหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล [วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการผดุงครรภ์ขั้นสูง บัณฑิตวิทยาลัย]. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2557.

บุญมี ภูด่านงัว, เกื้อพันธ์ กลั่นการดี, รำไพ เกตุจิระโชติ. ประสบการณ์การนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาลของมารดาหลังคลอดด้วยภาวะเลือดออกก่อนคลอดจากรกเกาะต่ำ: การวิจัยเชิงคุณภาพ. วารสารการพยาบาล 2558;30(3):80-97.

Maloni JA, Kutil RM. Antepartum support group for women hospitalized on bed rest. MCN: The American Journal of Maternal/Child Nursing 2000;25(4):204-10.

Walker KF, Thornton JG. Tocolysis and preterm labour. The Lancet 2016;387(10033):2068-70.

Rubarth LB, Schoening AM, Cosimano A, Sandhurst H. Women's experience of hospitalized bed rest during high‐risk pregnancy. JOGN Nurs 2012;41(3):398-407.

White M, Ritchie J. Psychological stressors in antepartum hospitalization: Reports from pregnant women. Matern Child Nurs J 1984;13:47-56.

Pinar SE, Ucar N. Mental health status of the women with risky pregnancies in the hospital and affecting factors. Int J Caring Sci 2017;10(3):1426-33.

Ucar N, Pinar SE. The hospital stressors and depression, anxiety levels in pregnant women hospitalized due to preterm delivery: A follow‐up study. Perspect Psychiatr Care 2020;56(2):290-6.

อัสมะ จารู, วรางคณา ชัชเวช, สุรีย์พร กฤษเจริญ. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการดูแลตนเองของหญิงตั้งครรภ์ที่ประสบความสำเร็จในการยับยั้งการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์ 2562;39(1):79-92.

จันทร์จีรา กลมมา, ฉวี เบาทรวง, นันทพร แสนศิริพันธ์. ผลของการสนับสนุนทางสังคมต่อความเครียดของสตรีตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด. พยาบาลสาร 2560;44(3):9-18.

House JS. Work stress and social support. California: Addison-Wesley; 1981.

Buelow JM. A correlational study of disabilities, stressors and coping methods in victims of multiple sclerosis. J Neurosci Nurs 1991;23(4):247-52.

บุญใจ ศรีสถิตย์นรากูร. ระเบียบวิธีการวิจัยทางการพยาบาลศาสตร์. กรุงเทพฯ: ยูแอนด์ไออินเตอร์ มีเดีย; 2550.

Faul F, Erdfelder E, Buchner A, Lang AG. G* Power Version 3.1. 9.2. Schleswig-Holstein, Germany: University of Kiel; 2014.

ลักษคณา เจริญราษฎร์, ฉวี เบาทรวง ,นันทพร แสนศิริพันธ์. การสนับสนุนทางสังคม ความรู้สึกไม่แน่นอน และการเผชิญความเครียดในสตรีที่่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด. พยาบาลสาร 2560;48(1):222-33.

อัญชลี จิตราภิรมย์, จิรภา เสถียรพงศ์ประภา, อารีวรรณ กลั่นกลิ่น. ประสิทธิผลของโปรแกรมการฝึกผ่อนคลายและการให้ความรู้สำหรับสตรีที่มีภาวะเจ็บครรภ์ คลอดก่อนกำหนด. พยาบาลสาร 2561;45(4):47-55.

Pairman S, McAra-Couper J. Theoretical frameworks for midwifery practice. Australia: Elsevier Australia; 2015.

Mariano C. Holistic nursing as a specialty: holistic nursing-scope and standards of practice. Nursing Clinics of North America 2007;42(2):165-88.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2021-12-31