พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานที่มีโรคร่วม
คำสำคัญ:
พฤติกรรมการดูแลตนเอง, ผู้ป่วยโรคเบาหวาน, โรคร่วมบทคัดย่อ
โรคเบาหวานที่ตามมาด้วยโรคร่วมต่างๆ มีแนวโน้มเพิ่มจำนวนมากขึ้น การวิจัยเชิงคุณภาพนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานที่มีโรคร่วม เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสังเกต การสัมภาษณ์เชิงลึก และการศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้อง ตรวจสอบความน่าเชื่อถือของข้อมูล โดยการตรวจสอบแบบสามเส้า วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ผู้ให้ข้อมูล จำนวน 10 คน มีอายุระหว่าง 37-70 ปี มีพฤติกรรมการดูแลตนเองโดยการรับประทานอาหารจากครอบครัว และดูแลตนเอง กิจกรรมทางกายลดลงหลังจากเจ็บป่วย การมาตรวจตามนัด ขอความช่วยเหลือ ทำบุญ จัดการมรดก ปัญหาและความต้องการมี 3 ด้าน ได้แก่ ด้านเศรษฐกิจ เนื่องจากการทำงานได้ไม่เต็มศักยภาพ ด้านสังคมจากการไม่เข้าร่วมสังคม แต่มีส่วนส่งเสริมให้สามารถลดเลิกการดื่มแอลกอฮอล์ได้ และด้านสุขภาพ ในประเด็นเรื่องสิทธิการรักษาและผู้ดูแล ปัจจัยเงื่อนไข คือสถานภาพสมรส สำหรับผู้ที่มีครอบครัว-คนรัก จะมีคนดูแล และกระตุ้นเตือนในการดูแลสุขภาพ ด้านอาชีพ ผู้ที่มีงานประจำอาจมีข้อจำกัดในการดูแลตนเอง เพราะมุ่งผลลัพธ์ในการทำงาน และช่วงอายุ ในกรณีที่มีอายุมากขึ้น มีความต้องการผู้ดูแลมากกว่าผู้ที่อายุน้อย
จากผลการวิจัยมีข้อเสนอให้ในการส่งเสริมสุขภาพผู้ป่วยเบาหวานที่มีโรคร่วมต้องนำครอบครัว เข้ามามีส่วนร่วมในการดูแล และให้ความสำคัญกับช่วงวัยในการให้คำแนะนำ ส่งเสริมการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับการเจ็บป่วย การเตรียมความพร้อมในวิถีของศาสนา และเข้าถึงความต้องการทั้งร่างกายและจิตใจ
References
WHO. Non Communicable Disease [internet]. 2021 [cited 2022 Feb 18] Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/noncommunicable-diseases
กระทรวงสาธารณสุข. การควบคุมโรคฯ [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 14 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/02/181256
Struijs JN, Baan CA, Schellevis FG, Westert GP, van den Bos GA. Comorbidity in patients with diabetes mellitus: impact on medical health care utilization. BMC Health Serv Res. 2006 Jul 4;6:84. doi: 10.1186/1472-6963-6-84.
Long AN, Dagogo-Jack S. Comorbidities of diabetes and hypertension: mechanisms and approach to target organ protection. J Clin Hypertens (Greenwich). 2011 Apr;13(4):244-51. doi: 10.1111/j.1751-7176.2011.00434.x.
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. สถานการณ์การดำเนินการด้านการป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อ (NCDs). นนทบุรี: สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2561.
United Nations. Compilation of Metadata for the Proposed Global Indicators for the Review of the 2030 Agenda for Sustainable Development [internet]. 2015 [cited 2021 May 1]. Available from: https://unstats.un.org/sdgs/iaeg-sdgs/metadata-compilation/
กระทรวงสาธารณสุข. แผนพัฒนาด้านการป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพของประเทศระยะ 20 ปี (พ.ศ.2560-2579). พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2560.
ดวงพร กตัญญุตานนท์, วัชรีย์ จันทร์ปัญญา, สุธีธิดา ปาเบ้า, เสาวณี เป้าจังหาร, ธรพร น้อยเปรม, สาวิกา พาลี, และคณะ. พฤติกรรมดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง สถานีอนามัยแห่งหนึ่ง ในตำบลในเมือง จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารสมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูถัมภ์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. 2560;6(2):53-62.
สุนทรี สุรัตน์, กิตติ ศศิวิมลลักษณ์, เกวลี เครือจักร, วิโรจน์ มงคลเทพ. ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวาน ในพื้นที่อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต. 2559;4(2):297-307.
สุจินต์ เรืองรัมย์, เปรมสุรีย์ แสนสม, คัทรียา รัตนวิมล. การจัดการตนเองของผู้ป่วยเบาหวาน ชนิดที่ 2 ที่มีฐานะทางสังคมและเศรษฐกิจต่ำ. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ. 2559;10(2):95-106.
ยุฑามาส วันดาว, ทิพมาส ชิณวงศ์, อุดมรัตน์ ชโลธร, อรุณี ทิพย์วงศ์. ประสบการณ์การจัดการตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมไม่ได้ โรงพยาบาลสะเดา อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์. 2561;38(3):52-64.
สุวรรณี สร้อยสงค์, อังคณา เรือนก้อน, อังคณา เรือนก้อน, ขวัญสุวีย์ อภิจันทรเมธากุล, นิสุมล นันตา, จุฑามาศ สุขเกษม. ศึกษาพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี. 2560;28(2):93-103.
ศิริพร จิรวัฒน์กุล. การวิจัยเชิงคุณภาพ ด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ. กรุงเทพฯ: วิทยพัฒน์; 2552.
จิรพรรณ ผิวนวล, ประทุม เนตรินทร์. พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางแก้ว ในตำบลบางแก้ว อำเภอละอุ่น จังหวัดระนอง. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี. 2561;1(2):46-61.
วิรยุทธ สนธิเมือง. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานในกลุ่มชาวเลอูรักลาโว้ย อำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่. มหาราชนครศรีธรรมราชเวชสาร. 2565;5(2):68-78.
กัลยา กุระนาม, นภาพร ศรีเนตร, อาทิตยา สุมาศวรรนา. พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานในเขตองค์การบริการส่วนตำบลขั้นไดใหญ่ อำเภอเมือง จังหวัดยโยสร. 2563;7(2):81-94.
วิวิทธิ์ตา จารุจินดา. การลดความวิตกกังวลเกี่ยวกับความตายด้วยหลักพุทธจิตวิทยา. วารสารพุทธจิตวิทยา. 2561;3(1):1-12.
ธงชัย สีโสภณ, สุนันท์ เสนารัตน์. กระสวนวัฒนธรรมทางสังคมอีสาน “เตรียมชีวิตหลังความตายเพื่อลูกหลาน” วารสารวัฏองแหรกพุทธศาสตรปริทรรศน์. 2561;5(2):47-58.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ประกฎในวารสารศูนย์อนามัยที่ 9 เป็นความคิดเห็นของผู้เขียน บรรณาธิการ คณะผู้จัดทำ และศูนย์อนามัยที่ 9 นครราชสีมา (เจ้าของ) ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
ผลการพิจารณาของกองบรรณาธิการและผู้ทรงคุณวุฒิถือเป็นที่สิ้นสุด คณะบรรณาธิการวารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์ในการตรวจแก้ไขข้อความให้ถูกต้องตามหลักภาษาและมีความเหมาะสม
กองบรรณาธิการวารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์มิให้นำเนื้อหาใด ๆ ของบทความ หรือข้อคิดเห็นใด ๆ ของผลการประเมินบทความในวารสารฯ ไปเผยแพร่ก่อนได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการ อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร และผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารศูนย์อนามัยที่ 9
