รูปแบบการป้องกันและลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของเยาวชนในโรงเรียน โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี
บทคัดย่อ
การวิจัยและพัฒนานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการขับเคลื่อนนโยบายและพัฒนารูปแบบการป้องกันและลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของเยาวชนในโรงเรียนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี แบ่งเป็น 2 ระยะ คือ 1) กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 15 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสัมภาษณ์ 2) กลุ่มตัวอย่างที่ร่วมพัฒนารูปแบบ จำนวน 32 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสนทนากลุ่มย่อย คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา
ผลการศึกษาระยะที่ 1 พบว่า แนวทางการขับเคลื่อนนโยบายการป้องกันและลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของเยาวชนในโรงเรียน สรุปดังนี้ 1) โรงเรียนได้จัดทำกิจกรรมต่างๆ เพื่อป้องกันและลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่ในรูปแบบของโครงการและมีระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่สูบบุหรี่ 2) มีคณะกรรมการของโรงเรียนทำงานเกี่ยวกับการป้องกันและลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่ 3) การสอดแทรกความรู้และการป้องกันการสูบบุหรี่ในเนื้อหาการเรียน 4) การติดป้ายงดสูบบุหรี่ตามบริเวณต่างๆ ในโรงเรียน และ 5) นักเรียนมีบทบาทหรือส่วนร่วมในการขับเคลื่อนนโยบายด้วย ระยะที่ 2 พบว่าการพัฒนารูปแบบการป้องกันและลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของเยาวชนในโรงเรียน โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน สรุปได้ 6 กิจกรรม คือ 1) การให้ความรู้ 2) การเข้าถึงข้อมูลสุขภาพ 3) ฝึกทักษะการตัดสินใจ 4) การจัดการตนเอง 5) การรู้เท่าทันสื่อ และ 6) ฝึกทักษะการสื่อสารข้อมูลสุขภาพ
ผลการศึกษาสามารถนำไปเป็นข้อมูลสำหรับการวิจัยเชิงทดลองใช้รูปแบบการการป้องกันและลดพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของเยาวชนในโรงเรียน อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี และขยายไปสู่พื้นที่อื่นที่มีบริบทใกล้เคียงกันกับการศึกษานี้ได้
References
World Health Organization. WHO Global Report on Trends in Prevalence of Tobacco Use 2000-2025. 3rd ed. Geneva: World Health Organization; 2019.
ประเวช ตันติพิวัฒนสกุล, สตรีรัตน์ รุจิระชาคร, ไอยรดา มารีอัมมัน. คู่มือแนวทางการจัดบริการสุขภาพวัยรุ่นแบบ บูรณาการตามมาตรฐานกระทรวงสาธารณสุข. กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2556.
ศิริวรรณ พิทยรังสฤษฎ์, ปวีณา ปั้นกระจ่าง, สำนักควบคุมการบริโภคยาสูบ. รายงานสถิติการบริโภคยาสูบของประเทศไทย 2561. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2561.
มหาวิทยาลัยมหิดล ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ (ศจย.). รายงานสถานการณ์การบริโภคยาสูบของประเทศไทย พ.ศ. 2562. กรุงเทพฯ: สินทวีกิจ พริ้นติ้ง; 2563.
บุญชัย พิริยกิจกำจร, นิรชร ชูติพัฒนะ. แนวทางการป้องกัน และลด ละ เลิกบุหรี่ของเยาวชน จังหวัดสงขลา. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 2561;5(1):108-23.
นัยนา หนูนิล, สายฝน เอกวรางกูร, เรวดี เพชรศิราสัณห์สาทร. กระบวนการนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพสู่การขับเคลื่อนจังหวัดตรังปลอดบุหรี่. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข. 2560;11(3):414-26.
ประไพพิมพ์ สุธีวสินนนท์, ประสพชัย พสุนนนท์. กลยุทธ์การเลือกตัวอย่างสำหรับการวิจัยเชิงคุณภาพ. วารสารปาริชาต มหาวิทยาลัยทักษิณ. 2559;29(2):31-48.
Rovinelli RJ, Hambleton RK. On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Tijdschrift Voor Onderwijs Research 1977;2(2):49-60.
วรรณวิไล สนิทผล. การประชุมเชิงปฏิบัติการดำเนินงานสถานศึกษาปลอดบุหรี่ จ. จันทบุรี [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ธ.ค. 6]. เข้าถึงได้จาก: https://thainews.prd.go.th/th/news/detail/TCATG230623153128628
Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med. 2008 Dec;67(12):2072-8. doi: 10.1016/j.socscimed.2008.09.050.
Taggart J, Williams A, Dennis S, Newall A, Shortus T, Zwar N, et al. A systematic review of interventions in primary care to improve health literacy for chronic disease behavioral risk factors. BMC Fam Pract. 2012 Jun 1;13:49. doi: 10.1186/1471-2296-13-49.
ปรียานุช ตั้งนรกุล, ศิริยุพา สนั่นเรืองศักดิ์, นฤมล ธีระรังสิกุล. ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพทางเพศกับพฤติกรรมทางเพศของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. วาสรารแพทย์นาวี. 2562;46(3):607-20.
Hoover DS, Vidrine JI, Shete S, Spears CA, Cano MA, Correa-Fernández V, et al. Health Literacy, Smoking, and Health Indicators in African American Adults. J Health Commun. 2015;20 Suppl 2(0 2):24-33. doi: 10.1080/10810730.2015.1066465.
Stewart DW, Adams CE, Cano MA, Correa-Fernández V, Li Y, Waters AJ, et al. Associations between health literacy and established predictors of smoking cessation. Am J Public Health. 2013 Jul;103(7):e43-9. doi: 10.2105/AJPH.2012.301062.
ภาสกร เนตรทิพย์วัลย์. โปรแกรมสร้างเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพเพื่อพัฒนาพฤติกรรมการป้องกันการสูบบุหรี่ในวัยรุ่นตอนต้นโดยประยุกต์การจัดการเรียนรู้แบบปรากฏการณ์เป็นฐาน [วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ; 2564.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ประกฎในวารสารศูนย์อนามัยที่ 9 เป็นความคิดเห็นของผู้เขียน บรรณาธิการ คณะผู้จัดทำ และศูนย์อนามัยที่ 9 นครราชสีมา (เจ้าของ) ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
ผลการพิจารณาของกองบรรณาธิการและผู้ทรงคุณวุฒิถือเป็นที่สิ้นสุด คณะบรรณาธิการวารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์ในการตรวจแก้ไขข้อความให้ถูกต้องตามหลักภาษาและมีความเหมาะสม
กองบรรณาธิการวารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์มิให้นำเนื้อหาใด ๆ ของบทความ หรือข้อคิดเห็นใด ๆ ของผลการประเมินบทความในวารสารฯ ไปเผยแพร่ก่อนได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการ อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร และผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารศูนย์อนามัยที่ 9
