ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุป่วยโรคเรื้อรัง ที่มารับบริการที่โรงพยาบาลบ้านใหม่ไชยพจน์ จังหวัดบุรีรัมย์

ผู้แต่ง

  • นนท์ มูลดวง, พ.บ. โรงพยาบาลบ้านใหม่ไชยพจน์ จังหวัดบุรีรัมย์
  • ปิยะนุช บังเอิญ, วท.ม. คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ

คำสำคัญ:

ความชุก, ภาวะซึมเศร้า, ผู้สูงอายุป่วยโรคเรื้อรัง, การศึกษาความสัมพันธ์

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงบรรยายและศึกษาความสัมพันธ์มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่มีความความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุป่วยโรคเรื้อรัง มารับบริการที่โรงพยาบาลบ้านใหม่ไชยพจน์ อำเภอบ้านใหม่ไชยพจน์ จังหวัดบุรีรัมย์ ปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ เพศ อายุ ระดับการศึกษา สถานภาพสมรส โรคประจำตัวทางกายเรื้อรัง โรคร่วมทางกาย ปัจจัยทางครอบครัว ได้แก่ จำนวนสมาชิกในครอบครัว บุคคลที่อาศัยอยู่ร่วมกัน ความสัมพันธ์ในครอบครัว ปัจจัยทางเศรษฐกิจ ได้แก่ อาชีพ รายได้ต่อเดือน แหล่งของรายได้ ความเพียงพอของรายได้ และปัจจัยทางสังคม ได้แก่ ความถี่การเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม ประชากรทั้งหมด 2,390 คน กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 343 คน ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการวิจัย และตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือโดยหาความเชื่อมั่น วิเคราะห์สถิติโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และ Chi-square (equation)

ผลการวิจัยพบว่า ผู้สูงอายุป่วยโรคเรื้อรังกลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ เป็นเพศหญิงจำนวน 208 คน ร้อยละ 60.1 ความชุกของผู้สูงอายุป่วยโรคเรื้อรังที่เป็นกลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 343 คน มีภาวะซึมเศร้าระดับน้อยจำนวน 12 คน คิดเป็นร้อยละ 3.5 โดยไม่มีภาวะซึมเศร้าในระดับปานกลางและระดับรุนแรง ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเรื้อรังคือ ปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ อายุ (equation=19.400,p=0.001) ระดับการศึกษา (equation=21.286, p<0.001) และโรคร่วมทางกาย (equation=26.106, p<0.001) ปัจจัยด้านครอบครัว ได้แก่ บุคคลที่อาศัยร่วมกัน (c2=15.646,p=0.004) ปัจจัยด้านสังคม ได้แก่ความถี่ในการเข้าร่วมสังคม (c2=30.410, p<0.001) ผลการศึกษาในครั้งนี้สามารถนำไปใช้ในการวางแผนการดูแลให้การพยาบาลผู้สูงอายุป่วยโรคเรื้อรังที่มีภาวะซึมเศร้าทั้งในโรงพยาบาลและชุมชนได้

Author Biographies

นนท์ มูลดวง, พ.บ., โรงพยาบาลบ้านใหม่ไชยพจน์ จังหวัดบุรีรัมย์

ผู้อำนวยการ

ปิยะนุช บังเอิญ, วท.ม., คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ

อาจารย์

References

World Health Organization. Depression [Internet]. 2020 [cited 2021 Apr 14]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression.

กรมสุขภาพจิต. เปิดสถิติโรคซึมเศร้ากับสังคมไทย ภัยเงียบทางอารมณ์ของคนยุคใหม่ [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 2567 ธันวาคม 3]. เข้าถึงได้จาก https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=31459

กุลธิดา ดวงเนตร. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ในหน่วยบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลภูเขียวเฉลิมพระเกียรติ. วารสารการแพทย์ โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์. 2564;36(1):13-24.

สายพิณ ยอดกุล, จิตภินันท์ ศรีจักรโคตร. ปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลบุรีรัมย์. วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. 2555; 30(3):50-7.

ศุภพงศ์ ไชยมงคล. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับบริการในคลินิกเบาหวานในโรงพยาบาลคอนสาร. ชัยภูมิเวชสาร.2559;36(1):60-76

รัตนา คีรีพิเชษฐ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าของประชาชนในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านแม่ระเมิง. การประชุมวิชาการเรื่อง เปลี่ยนวิกฤต สร้างโอกาส พัฒนาชาติด้วยวิจัยและนวัตกรรม; วันที่ 16-17 มิถุนายน 2565; โรงแรมเวียงตากริเวอร์ไซด์. อ.เมือง จ.ตาก: สำนักงานสาธารณสุขอำเภอท่าสองยาง; 2565

อาคม บุญเลิศ. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุโรคเรื้อรังในชุมชนเขตรับผิดชอบของสถานบริการปฐมภูมิสามเหลี่ยม จังหวัดขอนแก่น. ศรีนครินทร์เวชสาร. 2559;31(1):25-33.

ตฏิลา จำปาวัลย์. แนวคิดและทฤษฎีภาวะซึมเศร้าทางจิตวิทยา. วารสารพุทธจิตวิทยา.2560;(2)2:1-11

ภานุพันธุ์ ประภาติกุล. การคำนวนกลุ่มตัวอย่าง [อินเตอร์เน็ต]. เชียงใหม่: คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2560 [เข้าถึงเมื่อปี 2568 มกราคม 9]. เข้าถึงได้จาก: https://agecon-extens.agri.cmu.ac.th/Course_online/Course_352441.htm

บุษราคัม จิตอารีย์. ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดนครปฐม [วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน]. นครปฐม. มหาวิทยาลัยคริสเตียน; 2555.

มาโนช หล่อตระกูล. เครื่องมือคัดกรองและประเมินอาการโรคซึมเศร้าในระบบดูแลเฝ้า ระวังโรคซึมเศร้า [อินเตอร์เน็ต]. มปป. [เข้าถึงเมื่อ 2564 พฤกษภาคม 25]. เข้าถึงได้จาก: https://www.rama.mahidol.ac.th/depression_risk

ศาสตรา เข็มบุปผา. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่มารับบริการที่โรงพยาบาลบ้านด่าน จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์. 2565;37(1):91-102.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-02-24

How to Cite

มูลดวง น., & บังเอิญ ป. (2025). ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุป่วยโรคเรื้อรัง ที่มารับบริการที่โรงพยาบาลบ้านใหม่ไชยพจน์ จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 19(2), 427–437. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/RHPC9Journal/article/view/272652