การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลของการสุมยาสมุนไพรร่วมกับการใช้หลักธรรมานามัยและการสุมยาแบบไม่มีสมุนไพร ณ คลินิกการแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลปากชม จังหวัดเลย: กรณีศึกษาในผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้

ผู้แต่ง

  • ศุภกร หีบทอง โรงพยาบาลปากชม จังหวัดเลย
  • ภานิชา พงศ์นราทร สาขาแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร
  • จุฑาทิพย์ ศิริศิลป์ สาขาแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร
  • เพ็ญศิริ จันทร์แอ สาขาแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร

คำสำคัญ:

สุมยาสมุนไพร, ธรรมานามัย, โรคจมูกอักเสบภูมิแพ้

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลของของการสุมยาสมุนไพรร่วมกับการใช้หลักธรรมานามัย และการสุมยาแบบไม่มีสมุนไพร ในผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ เป็นการวิจัยกึ่งทดลองโดยอุปกรณ์ที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบประเมิน Total nasal symptoms score: TNSS ซึ่งอาสาสมัครได้รับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์แผนปัจจุบันว่าเป็นโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้และมีอาการเป็นไปตามเกณฑ์การคัดเข้าจะถูกส่งตัวมายังคลินิกการแพทย์แผนไทย โดยแบ่งกลุ่มอาสาสมัครที่เข้าร่วมโครงการออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มทดลองที่ได้รับการสุมยาด้วยตำรับยาสมุนไพรร่วมกับการใช้หลักธรรมานามัย จำนวน 34 คน และกลุ่มที่ได้รับการสุมยาแบบไม่มีสมุนไพรร่วมกับการใช้หลักธรรมานามัย จำนวน 34 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาและสถิติ Independent t-test

ผลการวิจัยพบว่า จากการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยอาการของโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ที่ได้รับการสุมยาสมุนไพรร่วมกับการใช้หลักธรรมานามัย และการสุมยาแบบไม่มีสมุนไพร ในผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ ภายในกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมจากการประเมินด้วย TNSS (Total nasal symptoms score) ทั้งสี่อาการนั้น กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยของอาการน้ำมูกไหล อาการคันจมูก อาการคัดจมูก และอาการจามลดลงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p-value<0.001 จากผลการวิจัยนี้ชี้ให้เห็นว่ากลุ่มทดลองที่ได้รับการสุมยาสมุนไพรร่วมกับการใช้หลักธรรมานามัยสามารถลดระดับอาการในผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ได้

ประวัติผู้แต่ง

ศุภกร หีบทอง, โรงพยาบาลปากชม จังหวัดเลย

แพทย์แผนไทย

ภานิชา พงศ์นราทร, สาขาแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร

อาจารย์

จุฑาทิพย์ ศิริศิลป์, สาขาแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร

อาจารย์

เพ็ญศิริ จันทร์แอ, สาขาแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร

อาจารย์

เอกสารอ้างอิง

ปารยะ อาศนะเสน. แนวทางการรักษาโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ในปัจจุบัน [อินเตอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ตุลาคม 9]. เข้าถึงได้จาก: https://www.rcot.org/2021/ForPeople/Knowledge/a4b6501f00e059dea36a64603956081be8efe6e2

Bunnag C, Jareoncharsri P, Tantilipikorn P, Vichyanond P, Pawankar R. Epidemiology and current status of allergic rhinitis and asthma in Thailand -- ARIA Asia-Pacific Workshop report. Asian Pac J Allergy Immunol. 2009 Mar;27(1):79-86.

ธันยธร ธีรนรเศรษฐ์. โรคภูมิแพ้ [อินเตอร์เน็ต]. มปป. [เข้าถึงเมื่อ 2566 ตุลาคม 9]. เข้าถึงได้จาก: https://www.med.cmu.ac.th/web/news-event/news/pr-news/8371/

ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. โรคภูมิแพ้ ให้แผนไทย ช่วยดูแล [อินเตอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ตุลาคม 9]. เข้าถึงได้จาก: https://www.gj.mahidol.ac.th/main/ttm/ar/

ปิยะพร ทรจักร์, จินตนา จุลทัศน์, อนุชิตา วงษ์จันทร์, อรอนงค์ หล้าสา, ศิริประภา มูลถา. ผลของยาสุมลมปะกังต่อค่าความแปรปรวนของอัตราการเต้นของหัวใจในผู้ที่มีภาวะความเครียด. วารสารการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ. 2564;28(3):30-41.

คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก. การดำรงชีวิตด้วยหลักธรรมานามัย[อินเตอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ตุลาคม 9]. เข้าถึงได้จาก: https://www.gj.mahidol.ac.th/main/ttm/health-nature/

Bousquet J, Khaltaev N, Cruz AA, Denburg J, Fokkens WJ, Togias A, et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 update (in collaboration with the World Health Organization, GA(2)LEN and AllerGen). Allergy. 2008 Apr;63 Suppl 86:8-160. doi: 10.1111/j.1398-9995.2007.01620.x.

สภาการแพทย์แผนไทย. เภสัชกรรมไทย [อินเตอร์เน็ต]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ตุลาคม 9]. เข้าถึงได้จาก: https://online.fliphtml5.com/egeio/pevj/#p=1

Jirarattanaphochai K, Jung S, Sumananont C, Saengnipanthkul S. Reliability of the medical outcomes study short-form survey version 2.0 (Thai version) for the evaluation of low back pain patients. J Med Assoc Thai. 2005 Oct;88(10):1355-61.

รสมน เพ็งสิงห์. ผลของการสุมยาสมุนไพรในผู้ป่วยโรคหืด ที่มีโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ร่วมด้วย คลินิกโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้เรื้อรังและโรคหืด โรงพยาบาลสังคม อำเภอสังคม จังหวัดหนองคาย. โครงการสนับสนุนการพัฒนางานประจำสู่งานวิจัยระดับประเทศ [อินเตอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ตุลาคม 9]: 16 [48-49]. เข้าถึงได้จาก: http://www.r2rthailand.org/news/detail/20451

Moss M, Oliver L. Plasma 1,8-cineole correlates with cognitive performance following exposure to rosemary essential oil aroma. Ther Adv Psychopharmacol. 2012 Jun;2(3):103-13. doi: 10.1177/2045125312436573.

ประเสริฐ โมกแก้ว, พระปลัดสมชาย ดำเนิน ปโยโค, โยตะ ชัยวรมันกุล, มานพ นักการเรียน. การสร้างหลักธรรมานามัยในการรักษาโรคของแพทย์แผนไทย ตำบลโพรงมะเดื่อ อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. 2562;7(ฉบับเพิ่มเติม):S16-S31.

อุทัยวรรณ พงษ์บริบูรณ์. การดูแลสุขภาพแบบองค์รวมด้วยภูมิปัญญาไทย. วารสารพยาบาลตำรวจ. 2557;6(2):250-62.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-07-22

รูปแบบการอ้างอิง

หีบทอง ศ., พงศ์นราทร ภ., ศิริศิลป์ จ., & จันทร์แอ เ. (2025). การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลของการสุมยาสมุนไพรร่วมกับการใช้หลักธรรมานามัยและการสุมยาแบบไม่มีสมุนไพร ณ คลินิกการแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลปากชม จังหวัดเลย: กรณีศึกษาในผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 19(3), 1152–1161. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/RHPC9Journal/article/view/275812

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย