การจัดสภาพแวดล้อมที่พักอาศัยที่เหมาะสมสำหรับครัวเรือนของผู้สูงอายุ ในอำเภอเชียรใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช
คำสำคัญ:
ผู้สูงอายุ, สภาพแวดล้อมที่พักอาศัย, ความปลอดภัย, คุณภาพชีวิตบทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการจัดสภาพแวดล้อมที่พักอาศัยที่เหมาะสมสำหรับครัวเรือนของผู้สูงอายุ ในอำเภอเชียรใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช กลุ่มตัวอย่าง คือ ครัวเรือนที่มีผู้สูงอายุ อายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป จำนวน 558 ครัวเรือน เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย แบบสอบถามปัจจัยส่วนบุคคล และแบบประเมินมาตรฐานการจัดสภาพแวดล้อมที่พักอาศัยที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น ผ่านการตรวจสอบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน มีค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหา (IOC) เท่ากับ 1.0 และค่าความเชื่อมั่น (Cronbach’s alpha coefficient) เท่ากับ 0.82 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา
ผลการศึกษาพบว่า สภาพแวดล้อมที่พักอาศัยของผู้สูงอายุยังไม่เป็นไปตามมาตรฐานในหลายด้าน โดยสภาพแวดล้อมโดยรอบที่พักอาศัยที่ไม่ผ่านมาตรฐานมากที่สุด ได้แก่ ความกว้างทางลาดน้อยกว่า 90 เซนติเมตร (ร้อยละ 95.16) และทางลาดที่รถเข็นไม่สามารถเข้าถึงได้ (ร้อยละ 93.73) สภาพแวดล้อมภายในที่พักที่ไม่ผ่านมาตรฐานมากที่สุด คือ ไม่มีปุ่มสัญญาณฉุกเฉิน (ร้อยละ 100) ห้องน้ำไม่มีราวจับ (ร้อยละ 88.35) และไม่ใช้ก๊อกน้ำแบบก้านโยก (ร้อยละ 84.23) ส่วนอนามัยสิ่งแวดล้อมที่ไม่ผ่านมาตรฐานมากที่สุด คือ ไม่มีการคัดแยกขยะ (ร้อยละ 39.10) อุณหภูมิห้องครัวเกิน 26 องศาเซลเซียส (ร้อยละ 35.30) และมีน้ำขังที่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง (ร้อยละ 33.00)
การศึกษานี้สรุปได้ว่า สภาพแวดล้อมที่พักอาศัยของผู้สูงอายุต้องปรับปรุงในด้านความปลอดภัยของทางลาดและทางเดิน การติดตั้งราวจับและปุ่มสัญญาณฉุกเฉินในห้องน้ำ รวมถึงการจัดการอนามัยสิ่งแวดล้อม เพื่อเพิ่มความปลอดภัยและคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุอย่างยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สถานการณ์ผู้สูงอายุ [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 2567 กันยายน 10]. เข้าถึงได้จาก: https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/ebook/2023/2023050614_72776.pdf
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. การสูงวัยในถิ่นที่อยู่ด้วยบริการด้านสุขภาพและนวัตกรรมทางสังคมของหลายภาคส่วน [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 2567 กันยายน 10]. เข้าถึงได้จาก: https://ipsr.mahidol.ac.th
กรมกิจการผู้สูงอายุ. แผนปฏิบัติการด้านผู้สูงอายุ ระยะที่ 3 (พ.ศ. 2566-2580). [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 2567 กันยายน 10]. เข้าถึงได้จาก: https://www.dop.go.th/download/la/th16_0.pdf
กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. สถิติประชากรทางการทะเบียน [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 2567 กันยายน 10]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statMONTH/stath
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. อัตราการเสียชีวิตจากการพลัดตกหกล้มในผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2567 กันยายน 15]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th
สำนักบริหารการทะเบียน กรมการปกครอง. ระบบสถิติทางการทะเบียน [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 2567 กันยายน 10]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/newStat.php
สำนักงานสาธารณสุขอำเภอเชียรใหญ่. รายงานข้อมูลการคัดกรองผู้สูงอายุเบื้องต้นในอำเภอเชียรใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช ปีงบประมาณ 2567.
ดนัย บวรเกียรติกุล. การสุขาภิบาลที่อยู่อาศัยและสถานทำการ [อินเทอร์เน็ต]. 2553 [เข้าถึงเมื่อ 2567 กันยายน 23]. เข้าถึงได้จาก: http://www.phbuu.com
Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: a flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods. 2007 May;39(2):175-91. doi: 10.3758/bf03193146.
ไตรรัตน์ จารุทัศน์. Universal Design คู่มือการออกแบบเพื่อทุกคน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: เทพเพ็ญวานิสย์; 2559.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือโครงการบ้านสะอาด อนามัยดี ชีวีสมบูรณ์. [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 2567 กันยายน 23]. เข้าถึงได้จาก: https://env.anamai.moph.go.th/web-upload/11xc410600758f76a9b83604e779.pdf
กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. มาตรการขับเคลื่อนระเบียบวาระแห่งชาติ เรื่องสังคมสูงอายุ (ฉบับปรับปรุง). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: อมรินทร์ พริ้นติ๊งแอนด์พับลิชชิ่ง; 2566.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ประกฎในวารสารศูนย์อนามัยที่ 9 เป็นความคิดเห็นของผู้เขียน บรรณาธิการ คณะผู้จัดทำ และศูนย์อนามัยที่ 9 นครราชสีมา (เจ้าของ) ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
ผลการพิจารณาของกองบรรณาธิการและผู้ทรงคุณวุฒิถือเป็นที่สิ้นสุด คณะบรรณาธิการวารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์ในการตรวจแก้ไขข้อความให้ถูกต้องตามหลักภาษาและมีความเหมาะสม
กองบรรณาธิการวารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์มิให้นำเนื้อหาใด ๆ ของบทความ หรือข้อคิดเห็นใด ๆ ของผลการประเมินบทความในวารสารฯ ไปเผยแพร่ก่อนได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการ อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร และผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารศูนย์อนามัยที่ 9
