ผลของโปรแกรมพัฒนาศักยภาพและบทบาทเครือข่ายชุมชนรอบสถานศึกษา เพื่อแก้ไขปัญหาการสูบบุหรี่ของนักเรียน  โรงเรียนบุญวัฒนา อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา

Prempree Chawananaraset; Wichamat Ngamjit

Authors

Prempree Chawananaraset Office of Disease Prevention and Control Region 9, Nakhon Ratchasima
Wichamat Ngamjit Boon Wattana School, Nakhon Ratchasima Province

Keywords:

Program, Potential and role development, Smoking, Students, Community

Abstract

The purpose of the quasi-experimental research with pre- and post-test design was to evaluate program to develop potential and roles among community leaders to solve problems related to smoking in students from Boon Wattana School, Mueang District, Nakhon Ratchasima province. The program was based on self-efficacy theory. The samples included 40 persons from community neighboring the school network and was comprised of 8 village health volunteers, 9 community leaders, 3 health care workers from a Tambon health promoting hospital in that area, 10 venders, 3 school-health teachers and 7 student leaders. The activities were conducted over a period of 13 weeks. Instruments used to collect the data were a test and questionnaires. The data were analyzed using descriptive and inferential statistics using t-test for dependent samples to compare means of scores of knowledge on smoking and related laws, perceived self-efficacy to solve tobacco problems, outcome expectancy on the benefits from solving the problems and their practices to solve the problem before and after attending the program. Significant level was set at 0.05.

The results showed that, after the program, average scores on the samples’ knowledge, perceived self-efficacy, and practices to solve tobacco problems around the school were significantly better those measured before attending the program. However, average scores on knowledge on tobacco related laws and outcome expectancy on the benefits from solving the tobacco problem had no significant differences after the program. group had did not find significant of knowledge about knowledge about tobacco and relevant laws and outcome expectation about solving tobacco problem than the before the program. It can be concluded that the program was effective in building perceived self-efficacy in solving tobacco problems as well as improving practices among community leaders to solve tobacco problems in community neighboring school.

Author Biographies

Prempree Chawananaraset, Office of Disease Prevention and Control Region 9, Nakhon Ratchasima

Public Health Technical Officer, Senior Professional Level

Wichamat Ngamjit, Boon Wattana School, Nakhon Ratchasima Province

Teacher, Senior Professional Level

References

สำนักพัฒนานโยบายสาธารณสุขระหว่างประเทศ. รายงานภาระโรคจากปัจจัยเสี่ยงของประชากรไทย พ.ศ. 2552. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ครีเอทีฟ กูรู ; 2556.

ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ (ศจย.). เอกสารสรุปรายงานการประชุมเชิงปฏิบัติการ “เพื่อขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์การควบคุมยาสูบแห่งชาติ พ.ศ. 2558–2560 และมาตรการควบคุมปัจจัยเสี่ยงต่อสุขภาพด้านยาสูบตามมติคณะรัฐมนตรีสู่การปฏิบัติ” [อินเตอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 2562 พ.ย. 12]. เข้าถึงได้จาก: http://trc.or.th/th/home-28/484-2558-2560.html

Kanitta Bundhamcharoen, Suchunya Aungkulanon, Nuttapat Makka, Kenji Shibuya, Economic burden from smoking-related diseases in Thailand, [Internet]. 2019 [cited 2019 Nov 6]. Available from: https://tobaccocontrol.bmj.com/content/25/5/532

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. โครงการสำรวจพฤติกรรมการสูบบุหรี่และดื่มสุรา. ชุดเอกสารวิชาการ. กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติแห่งชาติ; 2560.

สำนักควบคุมการบริโภคยาสูบ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. 20 ปี สถานการณ์และแนวโน้มการบริโภคยาสูบของประชากรไทยอายุ 15 ปีขึ้นไป พ.ศ. 2534–2554. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2555.

อนุเทพ แซ่เล้า. การสำรวจปัจจัยที่มีต่อพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของนักเรียนในสถานศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ 3-6 อายุ 15-19 ปี สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขตสุขภาพที่ 9 ปีงบประมาณ 2562 (รายงานการวิจัย). นครราชสีมา: สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา; 2562.

Bandura A. Social Foundations of Thoughts and Actions: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall; 1986.

ปรัชพร กลีบประทุม, ศรัณญา เบญจกุล, มณฑา เก่งการพานิช, ธราดล เก่งการพานิช. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการเลิกสูบบุหรี่สำหรับผู้สูบบุหรี่ ในตำบลบางแก้ว อำเภอเมืองอ่างทอง จังหวัดอ่างทอง. Veridian E-Journal Science and Technology Silpakorn University 2559; 3(4): 30-43.

Bloom BS. Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw-Hill; 1971.

เสรี ลาชโรจน์. สภาพการวัดและประเมินผลการศึกษา. ใน สุโขทัยธรรมาธิราช, มหาวิทยาลัย. เอกสารการสอนชุดวิชาการบริหารและการจัดการการวัดและประเมินผลการศึกษา หน่วยที่ 3. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; 2535: 51-82.

เจษฎา นามโส. โปรแกรมลดละเลิกการสูบบุหรี่ในกลุ่มประชาชนที่สูบบุหรี่ ตำบลคลองขาม อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ [วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสาธารณสุขศาสตร์]. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2555.

ภานิสา ระยา, ศรัณญา เบญจกุล, มณฑา เก่งการพานิช, ธราดล เก่งการพานิช, กรกนก ลัธธนันท์. ผลของโปรแกรมส่งเสริมเลิกการสูบบุหรี่ตามแบบจำลองขั้นตอนการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ของประชาชนในตำบลวังวน อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ 2558; 31(2): 9-25.

Heaney CA, Israel BA. Social Networks and Social Support. In Glanz K, Rimer BK, Viswanath K, editors. Health Behavior and Health Education: Theory, research and practice. 4th ed. San Francisco: Jossey–Bass; 2008.

พิทยา สังข์แก้ว, มณฑา เก่งการพานิช, ธราดล เก่งการพานิช, นรีมาลย์ นีละไพจิตร. ผลของโปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร. วารสารวิชาการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 จังหวัดนครราชสีมา 2558; 21(3): 53-64.

ยุทธพงษ์ คำเพชรดี. แรงจูงใจที่มีผลต่อการสูบบุหรี่ของนักเรียนอาชีวศึกษา จังหวัดกาฬสินธุ์. [วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสาธารณสุขศาสตร์]. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2553.

มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่. [อินเตอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2562 พ.ย. 12]. เข้าถึงได้จาก: http://www.ashthailand.or.th

กลุ่มพัฒนาภาคีเครือข่ายและการสื่อสาร สำนักควบคุมการบริโภคยาสูบ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. [อินเตอร์เน็ต]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 2562 พ.ย. 12]. เข้าถึงได้จาก:

https://ddc.moph.go.th/otpc