ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความสม่ำเสมอในการรับประทานยารักษาวัณโรคดื้อยาหลายขนาน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงบรรยาย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสม่ำเสมอในการรับประทานยารักษาวัณโรคดื้อยาหลายขนาน และความสัมพันธ์ ระหว่างปัจจัยที่เกี่ยวข้องได้แก่ ปัจจัยด้านผู้ป่วย (อายุ เพศ สถานภาพสมรส การศึกษา รายได้ ทัศนคติต่อวัณโรคดื้อยาหลายขนานและการักษา การสนับสนุนทางสังคม) ปัจจัยด้านลักษณะการเจ็บป่วย (ระยะเวลาที่เจ็บป่วย และ โรคร่วม) ปัจจัยด้านยา (ชนิดของยา จำนวนเม็ดยา จำนวนมื้อยา และ อาการข้างเคียงของยา) และปัจจัยด้านสถานบริการ (ระยะทางในการเดินทางมารับบริการ ระยะเวลาในการเดินทางมารับบริการ ความสะดวกในการเดินทาง ระยะเวลาในการรอรับบริการ ความสะดวกในการรอรับบริการ ความถี่ของการนัดตรวจรักษา) กับความสม่ำเสมอในการรับประทานยารักษาวัณโรคดื้อยาหลายขนาน เก็บข้อมูลที่คลินิกวัณโรค โรงพยาบาลมะการักษ์ จังหวัดกาญจนบุรี ในช่วงเดือน กันยายน ถึงเดือน ธันวาคม 2560 กลุ่มตัวอย่างมีจำนวน 75 คน โดยคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ตามคำถามในแบบสอบถาม
ผลการศึกษาพบว่า ทัศนคติต่อวัณโรคดื้อยาหลายขนานและการรักษา การสนับสนุนทางสังคมโดยรวม และรายด้านทุกด้าน ได้แก่ ด้านอารมณ์ ด้านการประเมินเปรียบเทียบพฤติกรรม ด้านข้อมูลข่าวสาร และด้านวัตถุสิ่งของ และความสะดวกในการเดินทางมารับบริการ มีความสัมพันธ์กับความสม่ำเสมอในการรับประทานยารักษาวัณโรคดื้อยาหลายขนานอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) อายุ เพศ สถานภาพสมรส การศึกษา รายได้ ระยะเวลาที่เจ็บป่วย โรคร่วม ชนิดของยา จำนวนเม็ดยา จำนวนมื้อยา อาการข้างเคียงของยา ระยะทางในการเดินทางมารับบริการ ระยะเวลาในการเดินทางมารับบริการ ระยะเวลาในการรอรับบริการ ความสะดวกในการรอรับบริการ และความถี่ของการนัดตรวจรักษา ไม่มีความสัมพันธ์กับความสม่ำเสมอในการรับประทานยารักษาวัณโรคดื้อยาหลายขนานอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>.05)
ผลการศึกษาครั้งนี้มีประโยชน์ใช้ในการส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมการรับประทานยาอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ ในการให้ความรู้ควรเน้นการปรับเปลี่ยนทัศนคติเกี่ยวกับวัณโรคดื้อยาหลายขนานและการรักษา ควบคู่กับการสนับสนุนทางสังคมทุกๆด้าน และอำนวยความสะดวกในการเดินทางมารับบริการ เพื่อให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมการรับประทานยาถูกต้อง และสม่ำเสมอ ลดการแพร่กระจายเชื้อ และส่งผลให้หายจากวัณโรคดื้อยาหลายขนาน
คำสำคัญ: วัณโรคดื้อยาหลายขนาน/ ความสม่ำเสมอในการรับประทานยา/ การสนับสนุนทางสังคม/ ทัศนคติ
Article Details
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในรามาธิบดีพยาบาลสาร ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่หรือเพื่อกระทำการใด ใด จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากรามาธิบดีพยาบาลสารก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
2. Ministry of Public Health. National Tuberculosis Control Programme Guidelines, Thailand; 2018
3. Kanchanaburi Information and Communication Technology Center. Ministry of Public Health. Annual Report; 2015
(cited 2016 September 11). Available from: https://kanpho.go.th/index.php/component/content/featured
4. Tanphasertsuk S. Situation and study of various factors related to the spread of primary drug resistant tuberculosis
in Thamaka Kanchanaburi. Disease Control Journal.2015;43(4):403-12. (in Thai)
5. Ickovics JR, Meade CS. Adherence to antiretroviral therapy among patients with HIV: a critical link between behavioral and biomedical sciences. J Acquir Immune Defic Syndr.2002;3(31),98-102.
6. Komkhuntod C. Factors related to medication adherence among persons with diabetes mellitus type 2 [thesis].
Nakhon Pathom: Mahidol University; 2011. (in Thai)
7. Wongyai S, Maneesriwongul W, Putawatana P. Factors related to medication adherence among patients with
diabetes type 2 at diabetics clinic. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok. 2014;30(2):80-9. (in Thai)
8. Taengsakha K, Maneesriwongul W, Putawatana P. Factors related to adherence to treatment in essential hypertensive
patients with early renal insufficiency. Rama Nurs J.2019;25(1),87-101. (in Thai)
9. Wongyou S. Factors related to medication adherence among tuberculosis patients. [thesis]. Nakhon Pathom:
Mahidol University; 2005.
10. Julawet W. Problems and obstacles leading to medication non-adherence in patients with pulmonary tuberculosis.
[thesis]. Nakhon Pathom: Mahidol University; 2011. (inThai)
11. Maneesriwongul W, Tulathong S, Fennie KP, Williams AB. Adherence to antiretroviral medication among HIV-positive
patients in Thailand. J Acquir Immune Defic Syndr.2006;43(Suppl1): S119-22.
12. House JS, Kahn RL. Measures and concepts of social support, In Cohen S & Syme L (Eds.). Social Support and
Health. New York: Academic Press; 1985, p. 83-105.
13. Pinprapapan E, Panuthai S, Vannarit T, Srisupan W. Causal model of adherence to therapeutic regimens among Thais with hypertension. Pacific Rim Int J Nurs Res.2013;17(3),268-81.
14. Sinasingharet R. Factors related to medication adherence in tuberculosis patients. [thesis]. Burapa University; 2007.
(in Thai)
15. Sinthawacheewa S. Problems and obstacles leading to medication non-adherence in patients with pulmonary
tuberculosis: a case study in community hospital. [thesis].Nakhon Pathom: Mahidol University; 2009. (in Thai)
16. Tansuphasawadikul S, Poprawski DM, Pitisuttithum P, Phonrat B. Non adherence in tuberculosis treatment among
HIV patients attending Bamrasnaradura Hospital,Nonthaburi. J Med Assoc Thai. 1998;81:964-9.
17. Adane AA, Alene KA, Koye DN, Zeleke BM. Nonadherence to anti-tuberculosis treatment and determinan factors among patients with tuberculosis in northwest Ethiopia. PLoS One. 2013;8(11):e78791.
18. Cameron C. Patient compliance: Recognition of factors involved and suggestion for promoting compliance with
therapeutic regimens. J Adv Nurs. 1996;24:244-50.
19. Asipong P. Health behaviors and metabolic syndrome among people with HIV receiving antiretroviral therapy.
Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok.2018;34(3):3-42. (in Thai)
20. Maneesriwongul W. The knowledge synthesis of medication adherence for people receiving antiretroviral
therapy. In Ningsanon P, Chasombat S, Jirawataphaisan T, Maisuwan S. Lessons learned for enhancing medication
adherence for people with HIV/AIDS receiving antiretroviral therapy. Bangkok: The Agricultural Cooperative Federation of Thailand; 2004, p. 9-20.(in Thai)
21. Chaichan M, Maneesriwongul W, Visudtibhan SJ.Relationships between personal characteristics, barriers to access to care, perceived stigma, and medication adherence among people living with HIV. Journal of Phrapokklao Nursing College. 2015;26:78-92. (in Thai)
22. Nur Hassan M. Compliance with treatment among tuberculosis patients under family-based DOTS strategy in Udonthani Province, Thailand. [thesis]. Nakhon Pathom: MahidolUniversity; 2006.
