ภาวะเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดต่อต้านร่างกายหลังปลูกถ่าายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือด : การทบทวนวรรณกรรมและการพยาบาล
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ: ภาวะเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดต่อต้านร่างกาย เป็นหนึ่งในภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยและเป็นสาเหตุุการเจ็บป่วยและตายในผู้ป่วยหลังปลููกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดโดยใช้เซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดของผู้อื่น ภาวะเซลล์ต้านกันแบ่งเป็น 2 ชนิด คือ ชนิดเฉียบพลันและเรื้อรังภาวะเซลล์ต้านกันชนิดเฉียบพลัน มักปรากฎอาการที่ผิวหนัง ระบบทางเดินอาหารและลำไส้ และตับ ในขณะที่ภาวะเซลล์ต้านกันชนิ ดเรื้อรังพบได้ในเนื้อเยื่อทุุกระบบของร่างกาย สูตร การให้ยาป้องกันภาวะเซลล์ต้านกัน คือ การให้ยากดภููมิต้านทานผู้ป่วย กลุ่ม แคลซินููริน อินฮิบิเตอร์ร่วมกับยาเมโธเทรกเซท การพิจารณาให้ยาฉีดสเตียรอยด์ชนิดออกฤทธิ์ทั่วร่างกายขนาดสููงได้รับการนำมาใช้ในผู้ป่วยที่มีภาวะเซลล์ต้านกันระดับรุุนแรง บทความวิชาการนี้ นำเสนอความรู้พื้นฐาน
ที่่เกี่ยวข้องกับภาวะเซลล์ต้านกันและบทบาทพยาบาลในการดููแลผู้ป่ว ยที่มีภาวะเซลล์ต้านกัน เพื่อที่่พยาบาลจะสามารถนำความรู้มาประยุุกต์ใช้ทางคลินิก การสอนและให้ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันภาวะเซลล์ต้านกัน การเฝ้าติดตามอาการและอาการแสดงของภาวะเซลล์ต้านกัน เพื่อพัฒนาคุุณภาพบริการพยาบาลและเกิดผลลัพธ์การรักษาผู้ป่วยหลังปลูู กถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดที่มีภาวะเซลล์ต้านกันที่ดีขึ้น
คำสำคัญ : การปลููกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดโดยใช้เซลล์ต้นกำเนิิดเม็ดเลือดของผู้อื่น ภาวะเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือดต่อต้านร่างกาย (ภาวะเซลล์ต้านกัน) การทบทวนวรรณกรรม บทบาทพยาบาล
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในรามาธิบดีพยาบาลสาร ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่หรือเพื่อกระทำการใด ใด จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากรามาธิบดีพยาบาลสารก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
Maziarz RT, Slater S. Blood and marrow transplant handbook: comprehensive guide for patient care. 2nd ed.New York: Springer; 2015.
Wingard JR, Gastineau DA, Leather HL, Snyder EL,Szczepiorkowski ZM. Hematopoietic stem cell transplantation: a handbook for clinicians. 2nd ed.Maryland: Association for the Advancement of Blood and Biotherapies; 2015.
Center for International Blood and Marrow Transplant Research (CIBMTR). Current uses and outcomes of hematopoietic cell transplantation (HCT) in US 2020 summary slides; 2020 [cited 2020 May 28]. Available from: http://www.cibmtr.org/ReferenceCenter/
SlidesReports/SummarySlides/Pages/index.aspx
Gatza E, Choi SW. Approaches for the prevention of graft-versus-host disease following hematopoietic cell transplantation. Int J Hematol Oncol. 2015;4(3):113–26. doi:10.2217/ijh.15.13.
Gyurkocza B, Sandmaier BM. Conditioning regimens for hematopoietic cell transplantation: one size does not fit all.Blood. 2014;124(3):344-53. doi: 10.1182/blood-2014-02-514778.
Fleishhauer K. Selection of matched unrelated donors moving forward: from HLA allele counting to functional matching. Hematol-Am Soc Hemat. 2019: (1):532-8.
Tiercy J-M. How to select the best available related or unrelated donor of hematopoietic stem cells?Haematologica. 2016;101(6):680-7. doi: 10.3324/haematol.2015.141119.
Hirankarn N. Beyond HLA typing, What’s next?. Journal of Hematology and Transfusion Medicine. 2017;27(3):209-13. (in Thai)
Niparuck P. Leukemia. Bangkok: Digital ID print; 2021.(in Thai)
Maffini E, Labopin M, Blaise D, Ciceri F, Gulbas Z,Deconinck E, et al. CD34+ cell dose effects on clinical outcomes after t-cell replete haploidentical allogeneic hematopoietic stem cell transplantation for acute myeloid leukemia using peripheral blood stem cells: a study from The acute leukemia working Party of the European society for Blood and Marrow Transplantation (EBMT). Am J Hematol. 2020; 95:892-9.
Arai S, Arora M, Wang T, Spellman SR, He W, Couriel DR, et al. Increasing incidence of chronic graft-versushost disease in allogeneic transplantation: a report from The Center for International Blood and Marrow Transplant Research. Biol Blood Marrow Transplant. 2015; 21(2):266-74. doi: 10.1016/j.bbmt.2014.10.021.
Frey NV, Porter DL. Graft-versus-host disease after donor leukocyte infusions: presentation and management. Best Pract Res Clin Haematol. 2008;21(2):205-22.doi: 10.1016/j.beha.2008.02.007.
Chevallier P, Berceanu A, Peterlin P, Garnier A, Bourgeois AL, Imbert BM, et al. Grade 2 acute GVHD is a factor of good prognosis in patients receiving peripheral blood stem cells haplo-transplant with post-transplant cyclophosphamide. Acta Oncol. 2021;60(4):466-74.
doi: 10.1080/0284186X.2020.1837947.
Cordeiro IRR, Rodrigues JAP, Piubello SMN, Niero AC.Nursing care for patients with graft-versus-host disease.J Nurs UFPE online. 2021;15:e245778. doi: 10.5205/1981-8963.2021.245778.
Proenca SFFS, Machado CM, Coelho RCFP, Sarquis LMM, Guimaraes PRB, Kalinke LP. Quality of life of patients with graft-versus-host disease (GvHD) posthematopoietic stem cell transplantation. Rev Esc Enferm USP. 2016;50(6):951-8.
Hunt IV, Kilgour JM, Danby R, Peniket A, Matin RN. “Is this the GVHD” a qualitative exploration of quality of life issues in individuals with graft-versus-host disease following allogeneic stem cell transplant and their experiences of a specialist multidisciplinary bone marrow transplant service. Health Qual Life Outcomes.2021;19(1):11. doi: 10.1186/s12955-020-01651-2.
Jinagub J, Kespichayawattana J, Pudtong N. Experiences of patients receiving transplants of donated allogeneic stem cells. Thai Journal of Nursing Council. 2021;36(4):60-79. (in Thai)
Mattson MR. Graft-versus-host disease: review and nursing implications. Clin J Oncol Nurs. 2007;11(3):325-8. doi: 10.1188/07.CJON.325-328.
Cuker A, Altman JK, Gerds AT, Wun T. American society of hematology self-assessment program textbook. 7th ed.Washington: American Society of Hematology; 2019.
Chao NJ. Clinical manifestations, diagnosis, and grading of acute graft-versus-host disease; 2021 [cited 2021 April 14]. Available from: https://www.uptodate.com/contents/clinical-manifestations-diagnosis-andgrading-of-acute-graft-versus-host-disease
Mima A, Tansho K, Nagahara D, Tsubaki K. Incidence of acute kidney disease after receiving hematopoietic stem cell transplantation: a single-center retrospective study.Peer J. 2019;e6467. doi: 10.7717/peerj.6467.
Cooke KR and Yanik G. Acute lung injury after allogeneic stem cell transplantation: Is the lung a target of acute graftversus-host disease?. Bone Marrow Transplant.2004;34:753-65.
Pellegrini M, Bernabei F, Barbato F, Arpinati M,Giannaccare G, Versura P, Bonifazi F. Incidence, risk factors and complications of ocular graft-versus-host disease following hematopoietic stem cell transplantation.Am J Ophthalmol. 2021;227:25-34. doi: 10.1016/j.
ajo.2021.02.022.
Jagasia MH, Greinix HT, Arora M, Williams KM, Daniel W, Cowen EW, et al. National Institutes of Health consensus development project on criteria for clinical trails in chronic graft-versus-host disease: I. The 2014 diagnosis and staging working group report. Biol Blood Marrow Transplant. 2015;21(3):389-401. doi:10.1016/j.bbmt.2014.12.001.
Woodward S. Management of faecal incontinence in graftversus- host disease. Br J Nurs. 2012; 21(2):1-4. doi: 10.12968/bjon.2012.21.2.84.
Naymagon S, Naymagon L, Wong SY, Ko HM, Renteria A, Levine J, et al. Acute graft-versus-host disease of the gut: considerations for the gastroenterologist. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2017;14(12):711-26. doi:10.1038/nrgastro.2017.126.
Matsukuma KE, Wei D, Sun K, Ramsamooj R, Chen M.Diagnosis and differential diagnosis of hepatic graft versus host disease (GVHD). J Gastrointest Oncol. 2016;7(Suppl1):S21-31. doi: 10.3978/j.issn.2078-6891.2015.036.
Carreras E, Dufour C, Mohty M, Kroger N. The EBMT handbook: hematopoietic stem cell transplantation and cellular therapies[E book]. Cham: Springer; 2019.Available from: https://www.ebmt.org/sites/default/files/2019-01/2019_Book_TheEBMTHandbook.pdf
Sriswasdi C. Prevention of graft versus host disease. Journal of Hematology and Transfusion Medicine. 2016;26(4):327-9. (in Thai)
Meeudompong U and Kaewla J. Ruxolitinib for the treatment of acute graft-versus-host disease (aGVHD).Thai Cancer Journal. 2021;41(1):49-56. (in Thai)
Hooker DS, Grabe-Heyne K, Henne C, Bader P, Toumi M. Improved therapeutic approaches are needed to manage graft-versus-host disease. Clin Drug Investig. 2021;41:929-39. doi: 10.1007/s40261-021-01087-6.
Phoodaangau B. Transition theory: its application to family nursing care. Thai Journal of Nursing Council.2013;28(3):107-20. (in Thai)
Lee SJ. Classification systems for chronic graft-versushost disease. Blood. 2017;129(1):30-7. doi: 10.1182/blood-2016-07-686642.
