ความตรงและความเที่ยงของครื่องมือประเมินคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพสำหรับผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกไต : ฉบับดัดแปลง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึึกษานี้้มีีวัตถุุประสงค์เพื่่อดััดแปลงและทดสอบความตรงและความเที่่ยงของเครื่่องมืือประเมิินคุุณภาพชีีวิตด้านสุุขภาพสำหรับผู้ป่วยโรคไตระยะสุุดท้ายที่่ได้รับการฟอกไตฉบัับภาษาไทย (THAI-HRQOL-D) ที่่ ผู้วิิจัยและคณะพััฒนาในปี พ.ศ. 2555 ในงานวิิจััยครั้งนี้ทดสอบความตรงและความเที่่ยงของเครื่องมืือในกลุ่มตัวอย่างจำนวน 244 รายซึ่งเป็็นผู้ป่วยฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทีียม 185 รายและผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง 59 รายที่่มารัับบริิการที่่หน่วยบริการไตเทียม 4 แห่งในภาคตะวันออกของประเทศไทย ทดสอบความตรงเชิิงโครงสร้างด้วยการวิิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจและเชิิงยืนยันรวมทั้งการทดสอบด้วยวิิธีีกลุ่มที่ รู้ชัด และทดสอบความเที่ยงชนิิดความสอดคล้องภายใน ผลการวิิเคราะห์แบบประเมิินคุุณภาพชีีวิตด้านสุุขภาพจำนวน 34 ข้อ พบว่าสกัดองค์ประกอบได้ 7 องค์ประกอบ อธิิบายความแปรปรวนได้ร้อยละ 52.89
ประกอบด้วย ด้านสุุขภาพและการทำหน้าที่่ของร่างกาย ด้านการดำรงชีวิตอยู่กับอาการแสดง ด้านการดำรงชีีวิตอยู่กับการฟอกไต ด้านเศรษฐกิิจสังคม และครอบครัวด้านจิิตวิิญญาณ ด้านความผาสุุกทางจิิตใจ และด้านการรู้คิดผลการวิิเคราะห์องค์ประกอบเชิิงยืืนยันพบว่า โมเดลโครงสร้างมีีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมููลเชิิงประจัักษ์ ความเที่่ยงชนิิดสอดคล้องภายในมีีค่าสัมประสิิทธิ์แอลฟาของครอนบาคอยู่ในเกณฑ์ดีี การทดสอบความตรงเชิิงโครงสร้างด้วยวิิธีีกลุ่มที่่ รู้ชัดพบว่ากลุ่มที่่ มีีระดัับความเข้มข้นเลืือดและระดับอัลบููมินในเลืือดปกติิมีีคะแนนเฉลี่ยคุุณภาพชีีวิตด้านสุุขภาพจากการประเมินด้วยเครื่องมือฉบับนี้ (THAI-HRQOL-D) สููงกว่ากลุ่มที่่มีีระดับความเข้มข้นเลือด และระดับอัลบููมินในเลือดต่ำอย่างมีีนัยสำคัญทางสถิิติิ ผลการวิิจัยแสดงให้เห็นว่าเครื่องมืือที่่วััดคุุณภาพชีีวิตที่่จำเพาะกับโรคฉบับนี้มีีความตรงและความเที่่ยงอยู่ในระดับดีและสามารถใช้ในการประเมิินคุุณภาพชีีวิตด้านสุุขภาพในผู้ป่วยที่่ได้รับการฟอกไตได้
คำสำคัญ : เครื่องมือประเมิินคุุณภาพชีีวิตด้านสุุขภาพ ความตรง ความเที่่ยง ผู้ป่วยโรคไตระยะสุุดท้ายที่่ได้รับการฟอกไต การวิิเคราะห์องค์ประกอบ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในรามาธิบดีพยาบาลสาร ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่หรือเพื่อกระทำการใด ใด จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากรามาธิบดีพยาบาลสารก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
เอกสารอ้างอิง
Nephrology Society of Thailand. Anual report Thailand renal replacement therapy 2020. Bangkok: Nephrology Society of Thailand; 2021. (in Thai)
Kanjanabuch T, Takkavatakarn K. Global dialysis perspective: Thailand. Kidney360. 2020;1:671-5.
National Health Security Office. NHSO anual report 2020.Bangkok; 2021. (in Thai)
Tiansaard J, Chaiviboontham S, Phinitkhajorndech N.Perception of symptom burden, financial burden, and quality of life in patients with end stage renal disease undergoing hemodialysis. Ramathibodi Nursing Journal.2017;23(1):60-77. (in Thai)
Seoyong K. World Health Organization Quality of Life (WHOQOL) assessment. In: Maggino F, editor.Encyclopedia of quality of life and well-being research.Cham: Springer International Publishing; 2020. p. 1-2.
WHOQOL-Group. The World Health Organization Quality of Life Assessment (WHOQOL): development and general psychometric properties. Soc Sci Med.1998;46(12):1569-85.
Guyatt GH, Ferrans CE, Halyard MY, Revicki DA,Symonds TL, Varricchio CG, et al. Exploration of the value of health-related quality-of-life information from clinical research and into clinical practice. Mayo Clin Proc 2007;82(10):1229-39.
Harrison MB, Juniper EF, Mitchell-DiCenso A. Quality of life as an outcome measure in nursing research. “May you have a long and healthy life”. Can J Nurs Res.1996;28(3):49-68.
Cheawchanwattana A, Chanlertrith D, Limwattananon C,Sirivongs D, Pongskul C. Measuring quality of life in renal replacement therapy patients using 9-THAI. Journal of Nurses’ Association of Thailand, North-Eastern Division.2010;28:64-72. (in Thai)
Edgell ET, Coons SJ, Carter WB, Kallich JD, Mapes D,Damush TM, et al. A review of health-related qualityof-life measures used in end-stage renal disease. Clin Ther. 1996;18(5):887-938.
Ferrans CE, Powers MJ. Quality of life of hemodialysis patients. Anna J. 1993;20(5):575-81.
Aiyasanon N, Premasathian N, Nimmannit A, Jetanavanich P, Sritippayawan S. Validity and reliability of CHOICE health experience questionnaire: Thai version. J Med Assoc Thai. 2009;92(9):1159-66.
Homjean K, Sakthong P. Translation and cognitive testing of the Thai version of the Kidney Disease Quality of Life Short-From Questionnaires version 1.3. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2009;2(1):3-13. (in Thai)
Leurmarnkul W. Health-related quality of life questionnaire development. Thai J Pharm Sci. 2000;24(2):71-85. (inThai)
Fukuhara S, Yamazaki S, Hayashino Y, Green J.Measuring health-related quality of life in patients with end-stage renal disease: why and how. Nat Clin Pract Nephrol. 2007;3(7):352-3.
Bakas T, McLennon SM, Carpenter JS, Buelow JM, OtteJL, Hanna KM, et al. Systematic review of health-related quality of life models. Health Qual Life Outcomes. 2012;10:134.
Ferrans CE, Zerwic JJ, Wilbur JE, Larson JL. Conceptual model of health-related quality of life. J Nurs Scholarsh.2005;37(4):336-42.
Pukpobsuk N, Panpakdee O, Maneesriwongul W,Viwatwongkasem C, Ingsathit A. Development and Psychometric Properties of the Thai Health-Related Quality of Life Instrument for Dialysis Patients. Pacific Rim Int J Nurs Res. 2012;16(2):154-68.
Pangsri S, Panpakdee O, Phinitkhajorndech N. Factors predicting health-related quality of life in chronic kidney disease patients receiving dialysis in Chanthaburi province.Journal of Nursing and Education. 2015;8(3):66-80.
Ferrans CE. Development of a conceptual model of quality of life. Sch Inq Nurs Pract. 1996;10(3):293-304.
Hair JF, Anderson RE, Babin BJ, Black WC. Multivariate data analysis. 8th ed. Hampshire: Cengage Learning; 2019.
Pfeiffer E. A short portable mental status questionnaire for the assessment of organic brain deficit in elderly patients.J Am Geriatr Soc. 1975;23(10):433-41.
Intarasombat P, Sirapo-ngam Y, Chansirikarn S, Yamvong C, Mahakayanun S. Effects of patients’ and families’participation in health care on functional outcomes, wellbeing,complications, length of stay in elderly patients,and patients and families’ satisfaction with care.
Ramathibodi Nursing Journal. 1996;2(3):4-15.(in Thai)
Marx RG, Bombardier C, Hogg-Johnson S, Wright JG.Clinimetric and psychometric strategies for development of a health measurement scale. J Clin Epidemiol.1999;52(2):105-11.
Netemeyer RG, Bearden WO, Sharma S. Scaling procedures: issues and applications. California: Sage Publications; 2003.
Nunnally JC, Bernstein IH. Psychometric theory. 3rd ed.New York: McGraw-Hill.; 1994.
Clark LA, Watson D. Constructing validity: Basic issues in objective scale development. Psychol Assess. 1995;7(3):309-19.
Waltz CF, Strickland OL, Lenz ER. Measurement reliability. In: Waltz CF, Strickland OL, Lenz ER, editors.Measurement in nursing and health research. 5th ed. NewYork: Springer Publishing Company; 2017. p. 183-208.
Schumacker RE, Lomax RG. A beginner’s guide to structural equation modeling. 3rd ed. New Jersey: Lawrence Erbaum Associates; 2010.
Suksawang P. The basics of structural equation model.Princess of Naradhiwas University Journal. 2014;6(2):136-45. (in Thai)
