การศึกษาการใช้ยาปฏิชีวนะในผู้ป่วยโรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบทางเดินหายใจส่วนบนและอวัยวะใกล้เคียง ณ โรงพยาบาลรัฐแห่งหนึ่ง

ผู้แต่ง

  • อัชฎา เหมะจันทร กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี
  • สุภาพร คชายั่งยืน กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี
  • ภารดี มาศมาลัย กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี
  • เทพนรินทร์ ช่างประเสริฐ กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี
  • นครินทร์ อุตรพงษ์ กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

คำสำคัญ:

การใช้ยาปฏิชีวนะ, โรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบทางเดินหายใจส่วนบน

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ได้มีโครงการส่งเสริมการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อลดการใช้ยาปฏิชีวนะใน 3 โรคที่พบบ่อย
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาการใช้ยาปฏิชีวนะและผลการรักษาในผู้ป่วยโรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบทางเดินหายใจส่วนบนและอวัยวะใกล้เคียง ณ แผนกตรวจโรคทั่วไปและแผนกประกันสังคม ที่ได้และไม่ได้รับการรักษาตามแนวทางการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล
วิธีวิจัย: ทำการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางในผู้ป่วยที่มารับการรักษาที่แผนกตรวจโรคทั่วไปและแผนกประกันสังคม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี ด้วยโรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบทางเดินหายใจส่วนบนและอวัยวะใกล้เคียง ในช่วงเดือนตุลาคม 2558 ถึงเดือนมกราคม 2559 เก็บข้อมูลยาปฏิชีวนะที่ผู้ป่วยได้รับ เปรียบเทียบกับ แนวทางการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล ติดตามผลหลังการรักษา 7 วัน วิเคราะห์ผลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและไคสแควร์
ผลการวิจัย: ผู้ป่วยที่เข้าร่วมการศึกษามีจำนวน 381 ราย ร้อยละ 73.4 และ 78.3 ของผู้ป่วยในแผนกตรวจโรคทั่วไปและแผนกประกันสังคมตามลำดับ ได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ มีอัตราการใช้ยาที่เป็นและไม่เป็นตามแนวทางการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล อยู่ที่ร้อยละ 41.5 และ 38.3 ตามลำดับ หลังการรักษา 7 วันพบว่า ร้อยละ 94.3 และ 97.2 ของผู้ป่วยที่ได้รับและไม่ได้รับการรักษาตามแนวทางการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลหายเป็นปกติหรือมีอาการดีขึ้น โดยไม่มีความแตกต่างกันระหว่างกลุ่ม (P=0.2030)
สรุปผล: อัตราการใช้ยาปฏิชีวนะในผู้ป่วยโรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบทางเดินหายใจส่วนบนและอวัยวะใกล้เคียงที่เป็นและไม่เป็นไปตามแนวทางการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล อยู่ในสัดส่วนที่ใกล้เคียงกันและมีค่าสูง จึงควรมีมาตรการดำเนินการที่เคร่งครัดเพื่อส่งเสริมการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลต่อไป

Author Biographies

อัชฎา เหมะจันทร, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

ภ.ม. (เภสัชกรรมคลินิก)

สุภาพร คชายั่งยืน, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

ภ.บ.

ภารดี มาศมาลัย, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

ภ.บ.

เทพนรินทร์ ช่างประเสริฐ, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

ภ.บ.

นครินทร์ อุตรพงษ์, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

ภ.บ.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

10-11-2020