การพัฒนาชั้นวางยาควบคุมด้วยระบบบาร์โค้ด เพื่อลดความคลาดเคลื่อนในการจัดยาสำหรับยากลุ่มที่มีชื่อพ้องมองคล้าย

ผู้แต่ง

  • ศศิธร กิจจารุวรรณกุล กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา
  • กรรณิการ์ กิจศิริรัตน์ กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา
  • เบญจมาศ ทีกา กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา
  • กนกวรรณ คำลือหาญ กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา
  • กฤษดา ดวงจิตต์เจริญ โรงเรียนดรุณสิกขาลัย โครงการ วมว. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
  • กฤติน กิจจารุวรรณกุล โรงเรียนดรุณสิกขาลัย โครงการ วมว. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี

คำสำคัญ:

ความคลาดเคลื่อนก่อนจ่ายยา, ความคลาดเคลื่อนทางยา, ยากลุ่มชื่อพ้องมองคล้าย, บาร์โค้ด

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: ความคลาดเคลื่อนทางยาเป็นตัวชี้วัดหนึ่งของระบบการจัดการด้านยา เป็นความเสี่ยงสำคัญที่ส่งผลต่อความปลอดภัยของผู้ป่วย ความคลาดเคลื่อนก่อนจ่ายยาเป็นความคลาดเคลื่อนทางยาที่เกิดในกระบวนการก่อนจ่ายยา หากลดอุบัติการณ์ได้ จะลดโอกาสในการเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาที่ส่งผลต่อผู้ป่วย
วัตถุประสงค์: พัฒนาชั้นวางยาที่ควบคุมด้วยระบบบาร์โค้ด โดยออกแบบเพื่อป้องกันความคลาดเคลื่อนก่อนจ่ายยาที่เกิดจากการจัดยาผิดชนิด ผิดรูปแบบ ผิดความแรง โดยทดลองใช้กับยากลุ่มชื่อพ้องมองคล้าย (Look-alike Sound-alike drug, LASA drug) และเรียกชั้นวางยานี้ว่า LASA safety shelf
วิธีวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงทดลอง แบ่งการศึกษาเป็น 2 ช่วง โดยช่วงแรกเป็นการพัฒนา LASA safety shelf และช่วงที่สองเป็นการศึกษาผลการใช้งานโดยเก็บข้อมูลเปรียบเทียบความคลาดเคลื่อนในการจัดยา 2 เดือนก่อนและหลังการใช้งาน
ผลการวิจัย: LASA s afety shelf ช่วยลดความคลาดเคลื่อนในการจัดยากลุ่ม LASA จากการจัดยาผิดชนิด ผิดรูปแบบ และผิดความแรง เมื่อเทียบกับการจัดยาโดยใช้ชั้นวางยาแบบเดิมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value <0.01) โดยลดความคลาดเคลื่อนจากร้อยละ 26.50 เป็นร้อยละ 6.45 พบความคลาดเคลื่อน 4 ครั้ง โดยทั้งหมดเป็นความคลาดเคลื่อนที่เกิดจากการที่ไม่ได้จัดยาโดยใช้ LASA safety shelf โดยค่าเฉลี่ย±S.D. ระยะเวลาในการจัดยาระหว่างการใช้ชั้นวางยาในเดือนแรกเพิ่มขึ้นจาก 455.67±552.43 วินาที เป็น 651.94±608.28 วินาที แต่ลดลงในเดือนที่สองเป็น 568.95±526.62 วินาที ส่วนระยะเวลาจัดยาในช่วงเวลาเร่งด่วน เพิ่มขึ้นจากก่อนใช้ 162.76 วินาที ในเดือนแรก และเพิ่มขึ้น 91.63 วินาที ในเดือนที่สอง ในส่วนความพึงพอใจในการใช้งานของผู้ใช้งานอยู่ในระดับปานกลางถึงมาก และร้อยละ 86.05 เลือกที่จะใช้ LASA safety shelf
สรุปผล: จากผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าชั้นวางยาที่ควบคุมด้วยระบบบาร์โค้ด ช่วยลดความคลาดเคลื่อนในการจัดยาได้ แต่อาจทำให้ระยะเวลาในการจัดยาเพิ่มขึ้นเล็กน้อย ดังนั้นควรพัฒนา LASA safety shelf ต่อไปเพื่อลดระยะเวลาในการจัดยาและเพิ่มความสะดวกในการใช้งาน

Author Biographies

ศศิธร กิจจารุวรรณกุล, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา

ภ.บ., ภ.ม.

กรรณิการ์ กิจศิริรัตน์, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา

ภ.บ.

เบญจมาศ ทีกา, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา

ภ.บ.

กนกวรรณ คำลือหาญ, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยบูรพา

ภ.บ.(บริบาลทางเภสัชกรรม)

References

Makary MA, Daniel M. Medical error-the third leading cause of death in the US. BMJ [Internet]. 2016 May [cited 2017 Sep 30];2016(353):i2139. Available from: https://doi.org/10.1136/bmj.i2139.

กรัณฑ์รัตน์ ทิวถนอม, ศุภลักษณ์ ธนานนท์นิวาส. ความคลาดเคลื่อนทางยาและแนวทางป้องกันเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วย. Veridian E–Journal, Silpakorn University. สิงหาคม 2552;2(1):196-217.

Aldhwaihi K, Schifano F, Pezzolesi C, Umaru N. A systematic review of the nature of dispensing errors in hospital pharmacies. Integrated Pharmacy Research and Practice [Internet]. 2016 January [cited 2017 Oct 15];2016(5):1-10. Available from: https://doi.org/10.2147/IPRP.S95733.

Soontornpas R, Boonlue T, Kulvarotama S, Soontornpas C. Monitoring of near miss error by predispensing recheck at out-patient pharmacy service, Department of Pharmacy, Srinagarind Hospital. Srinagarind Med J. 2012;27(Suppl):150-1.

เศรษฐภูมิ เถาชารี. Logistic & Supply Chain การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีทางโลจิสติกส์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการโลจิสติกส์. Industrial E Magazine [Internet]. 2015 Oct [cited 2017 Oct 15];2015(275): Available from: http://www.thailandindustry.com/onlinemag/view2.php?id=110&section=5&issues=10

Poon EG, Cina JL, Churchill WW, Mitton P, McCrea ML, Featherstone E, et al. Effect of bar-code technology on the incidence of medication dispensing errors and potential adverse drug events in a hospital pharmacy. AMIA Annu Symp Proc [Internet]. 2005 [cited 2017 Oct 15];2005(1085). Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1560475.

Wang BNT, Brummond R, Stevenson JG. Comparison of barcode scanning by pharmacy technicians and pharmacists’ visual checks for final product verification. Am J Health Syst Pharm. [Internet]. 2016 Jan 15 [cited 2017 Oct 15];73(2):69-75. Available from: http://www. ajhp.org/content/73/ 2/69.

ทันพงษ์ ภู่รักษ์. เอกสารประกอบการสอนวิชาไมโครคอนโทรลเลอร์เบื้องต้น [อินเตอร์เน็ต]. สระบุรี: วิทยาลัยเทคนิคสระบุรี; 2559 [สืบค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2561]. สืบค้นจาก: http://www.sbt.ac.th/new/sites/default/files/TNP_ Unit_1.pdf.

สมชาย เบียนสูงเนิน. ปฐมบท:ไมโครคอนโทรลเลอร์ [อินเตอร์เน็ต]. ปทุมธานี: Microcontroller Application by Somchai; 2 มีนาคม 2554 [สืบค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2561]. สืบค้นจาก: http://microbysom.blogspot.com/2011/03/blog-post.html.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

06-04-2021