พืชพิษที่มีแคลเซียมออกซาเลต
คำสำคัญ:
แคลเซียมออกซาเลต, อาการ, รักษา, พืชพิษ, ออกซาลิกบทคัดย่อ
พืชพิษที่มีผลึกแคลเซียมออกซาเลตรูปร่างคล้ายเข็ม (ราไฟด์) เป็นกลุ่มที่มีความสำคัญทางพิษวิทยา เนื่องจากผู้ป่วยที่สัมผัสกับพืชพิษ จะมีอาการระคายเคืองอย่างเฉียบพลันจนต้องมาพบแพทย์ที่โรงพยาบาล กรณีผู้ป่วยสัมผัสทางผิวหนัง แนะนำให้ล้างทำความสะอาดโดยการฟอกสบู่และล้างออกด้วยน้ำ และให้การรักษาแบบประคับประคองตามอาการ ส่วนผู้ป่วยที่สัมผัสโดยการรับประทาน จะมีอาการระคายเคืองในช่องปาก และลำคอ ในรายที่มีอาการรุนแรงอาจมีการบวมของทางเดินหายใจส่วนบน ห้ามทำการล้างท้อง หรือให้ผงถ่านกัมมันต์เพื่อแก้พิษ เพราะจะทำให้มีการระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหารเพิ่มขึ้น แนะนำให้ผู้ป่วยดื่มนมเย็น หรือ รับประทานไอศกรีมเพื่อบรรเทาอาการเจ็บปวดในช่องปากและลำคอ และสังเกตอาการของผู้ป่วยที่โรงพยาบาลเป็นเวลาอย่างน้อย 24 ชั่วโมง ร่วมกับให้การรักษาแบบประคับประคองตามอาการ
เอกสารอ้างอิง
Franceschi VR, Nakata PA. Calcium oxalate in plants: formation and function. Annu Rev Plant Biol. 2005;56:41-71. doi: 10.1146/annurev.arplant.56.032604.144106.
Franceschi VR, Horner HT. Calcium oxalate crystals in plants. Bot Rev. 1980;46:361-427. doi: 10.1007/BF02860532.
Doege SJ. The role of natural calcium oxalate crystals in plant defense against chewing insects. Inquiry [Internet]. 2003 [cited 2024 Apr 19];4(1):15. Available from: https://scholarworks.uark.edu/inquiry/vol4/iss1/15
กัญจนา โป๊ะเงิน, ภัทรียา สุทธิเชื้อนาค. การตรวจผลึกแคลเซียมออกซาเลทในผักพื้นเมืองภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กรมวิชาการเกษตร; 2548 [สืบค้นเมื่อ 19 เม.ย. 2567]. สืบค้นจาก: http://lib.doa.go.th/multim/BB00347.pdf
เบญจมาภรณ์ ลิ้มประเสริฐ. สาระน่ารู้จากผัก กรดออกซาลิกในผัก ผลไม้ อาจทำให้เกิดนิ่วได้ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กรมส่งเสริมการเกษตร; ม.ป.ป. [สืบค้นเมื่อ 19 เม.ย. 2567]. สืบค้นจาก: http://www.agriman.doae.go.th/home/news3/news3_1/vagetable/0051_67.1.53(18.10.10).pdf
นพมาศ สุนทรเจริญนนท์. ผักผลไม้...ที่ควรระวังในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล; 2556 [สืบค้นเมื่อ 19 เม.ย. 2567]. สืบค้นจาก: https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/141/ผักผลไม้ที่ควรระวังในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง/
สำนักงานข้อมูลสมุนไพร. พืชพิษ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล; 2556 [สืบค้นเมื่อ 19 เม.ย. 2567]. สืบค้นจาก: https://medplant.mahidol.ac.th/tpex/poison/poison.htm
ศูนย์พิษวิทยารามาธิบดี. ภาวะเป็นพิษจากพืช [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล; ม.ป.ป. [สืบค้นเมื่อ 19 เม.ย. 2567]. สืบค้นจาก: https://www.rama.mahidol.ac.th/poisoncenter/th/pois-cov/Plant
Nelson LS, Goldfrank LR. Plants. In: Nelson LS, Howland MA, Lewin NA, Smith SW, Goldfrank LR Hoffman RS, editors. Goldfrank’s toxicologic emergencies.11th ed. New York: McGraw-Hill Education; 2019. p.1597-616.
MerativeTM Micromedex® TOMES® System. Plants-dermatitis. In: MerativeTM Micromedex® TOMES® System [electronic version]. Ann Arbor (Michigan): Merative; 2024 [cited 2024 Apr 19]. Available from: https://www.micromedexsolutions.com (Subscription required to view)
ฐานข้อมูลเกษตรดิจิตัล. ข้อมูลพันธุ์ไม้ แก้วสารพัดนึก Alocasia sanderiana Bull [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์; 2564 [สืบค้นเมื่อ 19 เม.ย. 2567]. สืบค้นจาก: https://data.addrun.org/plant/archives/427-alocasia-sanderiana-bull
ฐานข้อมูล PHARM สำนักงานข้อมูลสมุนไพร. ARACEAE Colocasia esculenta (L.) Schott [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล; ม.ป.ป. [สืบค้นเมื่อ 19 เม.ย. 2567]. สืบค้นจาก: https://medplant.mahidol.ac.th/pharm/botanic.asp?bc=0331&kw=%BA%CD%B9
ฐานข้อมูลเกษตรดิจิตัล. ข้อมูลพันธุ์ไม้ บอนสี Caladium bicolor (Aiton) Vent. [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์; 2564 [สืบค้นเมื่อ 19 เม.ย. 2567]. สืบค้นจาก: https://data.addrun.org/plant/archives/269-caladium-bicolor-aiton-vent
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล(ประเทศไทย)
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาลทั้งหมด รวมถึงรูปภาพประกอบ ตาราง เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย) การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็น รูปภาพ ตาราง ของบทความไปจัดพิมพ์เผยแพร่ในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการวารสาร (สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย)) อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร
สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย) อนุญาตให้สามารถนำไฟล์บทความไปใช้ประโยชน์และเผยแพร่ต่อได้ โดยอยู่ภายใต้เงื่อนไขสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอน (Creative Commons License: CC) โดย ต้องแสดงที่มาจากวารสาร – ไม่ใช้เพื่อการค้า – ห้ามแก้ไขดัดแปลง, Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)
ข้อความที่ปรากฏในบทความในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับสมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย) และบุคลากรในสมาคมฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเอง ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้เขียน ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการ
.png){kind=spacer}
