พฤติกรรมสุขภาพสตรีในวิถีเวียดนาม : บทวิเคราะห์บริบทสังคมวัฒนธรรม

Abstract

สตรีชาวเวียดนามมีรูปร่างบอบบางเป็นเอกลักษณ์และมีปัญหาภาวะน้ำหนักเกินเกณฑ์ มาตรฐานและโรคอ้วนต่ำเมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ ในกลุ่มอาเซียน จากการศึกษาโดยการใช้แบบสังเกตพฤติกรรมสุขภาพ และสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่มผู้ให้ข้อมูล และนำมาวิเคราะห์พฤติกรรม สุขภาพของสตรีตามบริบทสังคมวัฒนธรรมเวียดนาม พบว่า 1) สตรีชาวเวียดนาม มีพฤติกรรมนิยมการบริโภคอาหารที่มีกากใยสูง อาหารเวียดนามส่วนใหญ่เป็นผักสดและผลไม้ ทั้งในครัวเรือน และในร้านอาหารชื่อดัง ลักษณะอาหารนิยมปรุงแบบสลัด ยำ ต้ม มากกว่าเมนูอาหารที่มีส่วนผสมของไขมัน 2) สตรีชาวเวียดนามออกกำลังกายเป็นประจำ สิ่งที่พบเห็นเจนตาในเวียดนามคือ การ ใช้จักรยานเป็นพาหนะในการเดินทาง ในเวลาเช้าตรู่สตรีชาวเวียดนามจะออกกำลังกายโดยการเดินเร็ว ซึ่งเป็นวิธีการออกกำลังกายที่ง่าย สะดวกและไม่ยุ่งยากในการเตรียมอุปกรณ์ และในเวลาเย็นจะออกกำลังกายโดยการเต้นบาสโลบและลีลาศ ซึ่งเป็นการออกกำลังกายประกอบเสียงเพลงเป็นกลุ่ม ทำให้ส่งเสริมทั้งสุขภาพกาย อารมณ์และสังคม 3) แบบแผนการดำเนินชีวิตประจำวัน  เอื้อต่อการเผาผลาญพลังงาน สตรีชาวเวียดนามภายใต้สังคมนิยมชาย มีการดำเนินชีวิตอยู่ในบ้าน ซึ่งต้องทำงานบ้านทุกอย่าง ต้องปรนนิบัติสามีในฐานะภรรยา ดูแลพ่อแม่ของสามีในฐานะสะใภ้ดูแลลูกๆในฐานะแม่ และเป็นแม่ค้าเพื่อหารายได้เลี้ยงดูครอบครัว ชีวิตในแต่ละวันเต็มไปด้วย การทำงานแทบไม่มีเวลาหยุดพัก แบบแผนการดำเนินชีวิตสตรีชาวเวียดนามจึงเอื้อต่อการเผาพลาญพลังงาน ทำให้ไม่มีปัญหาภาวะโภชนาการเกิน นอกจากนี้ชุดประจำชาติที่สตรีชาวเวียดนาม สวมใส่เป็นประจำยังเป็นผ้าบางแนบเนื้อตัดเย็บเข้ารูปจึงเป็นการแต่งกายที่บังคับให้ต้องควบคุมน้ำหนัก

ผลการวิเคราะห์นี้ชี้ให้เห็นว่า บุคลากรทางสุขภาพมีความจำเป็นต้องเข้าถึงและเข้าใจบริบททางสังคมและวัฒนธรรมของผู้ใช้บริการอย่างลึกซึ้ง ทั้งนี้เพื่อเอื้อต่อการเสนอทางเลือกที่สอดคล้อง กับวิถีชีวิตของสตรีอย่างเหมาะสมและเป็นประโยชน์กับผู้ใช้บริการอย่างแท้จริง

คำสำคัญ:สตรีเวียดนาม พฤติกรรมสุขภาพ บริบทสังคมวัฒนธรรม