การประเมินผลหลักสูตรการเฝ้าระวังป้องกันการเจ็บป่วยจากความร้อน

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย: เพื่อประเมินผลการใช้หลักสูตรการเฝ้าระวังป้องกันการเจ็บป่วยจากความร้อน และศึกษาปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะในการนำความรู้ไปปฏิบัติ

 การออกแบบวิจัย: การวิจัยเชิงปริมาณร่วมกับการวิจัยเชิงคุณภาพ

           การดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ทำการฝึกทหารใหม่จำนวน 66 นายที่เข้ารับการฝึกอบรมตามหลักสูตร สมัครใจตอบแบบสอบถามและเข้าร่วมการสนทนากลุ่ม  เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบวัดความรู้ในการป้องกันความเจ็บป่วยจากความร้อน (r=.82) แบบวัดความตระหนักต่อการป้องกันความเจ็บป่วยจากความร้อน (r= .79)และแบบประเมินหลักสูตร (r=.94) คำถามปลายเปิดเพื่อการสนทนากลุ่ม และแบบรายงานการเจ็บป่วยเพื่อศึกษาอัตราอุบัติการณ์การเจ็บป่วยจากความร้อนของทหารใหม่ที่เกิดขึ้นตลอดระยะเวลาของการฝึก  เก็บรวบรวมข้อมูลก่อนและหลังการฝึกอบรม และระหว่างทำการฝึกทหารใหม่ ทำการสนทนากลุ่มเพื่อให้ได้ข้อมูลเชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (content analysis)

ผลการวิจัย:  ผู้ทำการฝึกประเมินหลักสูตรโดยรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับสูง (M=4.07, SD =.40) ก่อนการฝึกอบรมผู้ทำการฝึกทุกคนมีคะแนนความรู้ไม่ผ่านตามเกณฑ์ (80%) แต่มีคะแนนความตระหนักอยู่ในระดับสูง (M=3.83, SD=.62) โดยมีความรู้ก่อนและหลังการฝึกอบรมแตกต่างกัน (t=-6.30, p<.001) ส่วนคะแนนความตระหนักก่อนและหลังการฝึกอบรม และระหว่างทำการฝึกทหารใหม่ไม่แตกต่างกัน และเมื่อสิ้นสุดการฝึกทหารใหม่ไม่พบรายงานการเจ็บป่วยด้วยโรคลมร้อน มีเพียงการเจ็บป่วยจากความร้อนที่ไม่รุนแรงจำนวน 5 ราย คิดเป็นอัตราอุบัติการณ์ร้อยละ 1.09  ผู้ทำการฝึกเสนอแนะว่า ควรมีการฝึกการปฐมพยาบาลและส่งต่อผู้ป่วยเสมือนจริงอย่างสม่ำเสมอ มีการฝึกอบรมทบทวนประจำปี ปรับระยะเวลาการรับรองใบประกาศนียบัตรที่เหมาะสม และพัฒนาความรู้ผู้ที่ไม่ผ่านเกณฑ์ด้วยระบบพี่เลี้ยงและการสอนกลุ่มย่อย

ข้อเสนอแนะ: ผลการวิจัยนี้สามารถใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาหลักสูตรและกำหนดมาตรการส่งเสริมความรู้ ความตระหนักและทักษะการดูแลปฐมพยาบาลทหารใหม่ที่เกิดการเจ็บป่วยจากความร้อนให้กับผู้ทำการฝึกของหน่วยฝึกทหารใหม่ทั่วประเทศต่อไป