การรณรงค์ป้องกันและดูแลโรคเอดส์ในชุมชนเมือง
Abstract
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อหารูปแบบการป้องกันและดูโรคเอดส์ในชุมชนเมืองโดยใช้กรอบแนวคิดการวิจัยแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research) เป็นแนวทาง โดยเลือกชุมชนนกแล ซึ่งเป็นชุมชนในเขตเมืองเป็นหมู่บ้านเป้าหมายและเจ้าหน้าที่สถานีอนามัย ประธานชุมชน และ อสม.ในชุมชนเป็นบุคคลสำคัญในการดำเนินงาน แบ่งการดำเนินงานเป็น 5 ระยะ ได้แก่ 1) ติดต่อประสานงานและการสร้างสัมพันธภาพ 3) ทำความเข้าใจสถานการณ์และวางแผนงาน 4) ดำเนินกิจกรรมตามแผนและปรับปรุงแผน
และ 5) การประเมินผลโครงการ
ผลการศึกษาข้อมูลเบื้องต้นพบว่า คนในชุมชนส่วนใหญ่มีความรู้เกี่ยวกับโรคเอดส์อยู่บ้าง แต่ความรู้ที่มีไม่ชัดเจน มีข้อสงสัยเกี่ยวกับโรคเอดส์อีกมาก และรู้สึกเป็นห่วงวัยรุ่นในชุมชน เพราะเป็นกลุ่มที่เสี่ยงต่อการติดการติดเชื้อเอดส์มากที่สุด ทางชุมชนได้ร่วมมือกับทีมวิจัยจัดกิจกรรมเพื่อรณรงค์ป้องกันโรคเอดส์ และเตรียมพร้อมที่จะดูแลผู้ป่วยโรคเอดส์ที่จะอาจมีขึ้นในอนาคต ได้แก่ 1) การอบรม อสม.เรื่องโรคติดเชื้อและโรคเอดส์ 2)การศึกษาดูงานที่สำนักสงฆ์ วิเวกวนาศรม 3) การอบรมแม่บ้านเรื่องโรคติดเชื้อและโรคเอดส์ 4)มโนราห์ ป้องกันเอดส์และ 5)การศึกษาดูงาน ของกลุ่มวัยรุ่น เมื่อสิ้นสุดโครงการพบว่าผู้เข้าร่วมโครงการรู้สึกพึงพอใจต่อกิจกรรมที่เกิดขึ้น คนในชุมชนมีความตื่นตัวและมีการพูดคุยเกี่ยวกับโรคเอดส์ในครอบครัวมากขึ้น ไม่ปรากฏอุบัติการณ์การติดเชื้อเอดส์หรือผู้เป็นเอดส์เกิดขึ้นเมื่อสิ้นสุดโครงการ อย่างไรก็ตามโครงการวิจัยไม่สามารถกระจายความรู้เรื่องโรคเอดส์ให้ครอบคลุมในทุกครัวเรือนในชุมชนนกแลดังที่คาดหวังไว้ ทั้งนี้เนื่องจากมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องหลายประการได้แก่ ลักษณะโครงการสร้างทางสังคมกระบวนการกลุ่มและกลุ่มผู้นำกลุ่ม และแหล่งประโยชน์ที่ให้บริการทางสาธารณสุข ความสำเร็จของการดำเนินการวิจัยแบบมีส่วนร่วมขึ้นกับปัจจัยสำคัญ 3 ประการ คือ 1) ปัจจัยด้านบุคคล 2)ปัจจัยระหว่างบุคคล และ 3) ปัจจัย แวดล้อม
คำสำคัญ : โรคเอดส์,เอดส์-การป้องกันและควบคุม,ผู้ป่วย-การดูแล,ชุมชนเมือง