ความเป็นห่วง ความวิตกกังกล และความต้องการข้อมูลในผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจหลอดเลือดทางรังสี

Abstract

วิธีการตรวจ/รักษาทางการแพทย์หลายอย่างก่อให้เกิดความเครียดต่อผู้ป่วยรวมทั้งการตรวจหลอดเลือดทางรังสี การวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อสำรวจความเป็น (emotional concerms) ความวิตกกังวล (anxiety) และ ความต้องการข้อมูล (informational needs)ในผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจหลอดเลือดทางรังสี และเพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรทั้งสาม โดยใช้ทฤษฎีการปรับตัวต่อความเครียดจากความเจ็บป่วย และการตรวจ/รักษาของ Johnson’s Self-regulation theory (1997) เป็นกรอบแนวคิดในการศึกษา กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่ได้รับตรวจหลอดเลือดทางรังสีเป็นครั้งแรกที่หน่วยรังสีวินิจฉัย โรงพยาบาลศิริราช จำนวน  60 คน ผู้วิจัยทำการสัมภาษณ์ผู้ป่วยล่วงหน้าหนึ่งวันก่อนวันตรวจโดยใช้แบบวัดความวิตกกังวลขณะเผชิญของ สไปล์เบอร์เจอร์ (Spielberget, 1983) และแบบสัมภาษณ์ชนิดมีโครงสร้าง (Structured interview) เกี่ยวกับความเป็นห่วงความวิตกกังวลและความต้องการข้อมูลซึ่งผู้วิจัยสร้างขี้นโดยใช้กรอบแนวคิดของจอห์นสันเป็นแนวทาง

ผลการศึกษาพบว่าระดับความวิตกกังวลของผู้ป่วยอยู่ในระดับปานกลางค่อนไปทางต่ำประเด็นความเป็นห่วงต่อการตรวจหลอดเลือดทางรังสีที่มีคะแนนสูงสุด คือความกังวลว่าการเจ็บป่วยครั้งนี้รุนแรงจึงต้องมีการตรวจหลอดเลือดทางรังสี รองลงมาคือ รู้สึกตื่นเต้น กลัว เพราะไม่เข้าใจวิธีการตรวจ

และความเป็นห่วงว่าการตรวจอาจมีผลรบกวนต่อ สุขภาพ และ/หรือการทำงานในอนาคตตัวแปรทั้งสามต้องการข้อมูลในกระดับค่อนข้างสูงและเหตุผลที่ต้องการข้อมูลของผู้ป่วยส่วนใหญ่เพื่อลดความวิตกกังวลของตนเอง จากผลการวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรเหล่านี้พบว่า ตัวแปรทั้งสาม ได้แก่ ความเป็นห่วง ความวิตกกังวล และความต้องการข้อมูล มีความสัมพันธ์ทางบวกต่อกันและกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เป็นการสนับสนุนว่าข้อมูล/ความรู้ มีบทบาทลดความเป็นห่วง และความวิตกกังวลในผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจหลอดเลือดทางรังสีได้ และการให้ข้อมูล/ความรู้อย่างเพียงพอเหมาะสมเพื่อเตรียมผู้ป่วยก่อนได้รับการตรวจหลอดเลือดทางรังสีเป็นสิ่งจำเป็น ข้อมูลจากการศึกษาวิจัยครั้งนี้สามารถไปใช้ประโยชน์ในการวางแผนการจัดโปรแกรมการเตรียมข้อมูล/ความรู้ (Informational intervention) โดยใช้กรอบแนวคิดของจอห์นสัน (1997) ได้ เพื่อช่วยเหลื่อผู้ป่วยให้สามารถปรับตัวต่อการตรวจหลอดเลือดทางรังสีอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป

คำสำคัญ : ความเป็นห่วง,ความวิตกกังวล,ความต้องการข้อมูล,การตรวจหลอดเลือดทางรังสี