ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้ติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์

Abstract

ความผาสุกทางจิตวิญญาณเป็นสิ่งที่มีความสำคัญสำหรับมนุษย์ทุกคน โดยเฉพาะผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ ความผาสุกทางจิตวิญญาณเป็นมิติหนึ่งทางสุขภาพที่จำเป็นต่อการดำเนินชีวิตต่อไปในอนาคต การวิจัยเชิงคุณภาพครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความผาสุกทางจิตวิญญาณตามการรับรู้ของผู้ติดเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์  กลุ่มผู้ให้ข้อมูลเป็นผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยที่เป็นสมาชิกของกลุ่มผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ในจังหวัดเชียงใหม่ มีการคัดเลือกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลแบบเจาะจง จำนวน 9 ราย ทำการรวบรวมข้อมูลตั้งแต่เดือน เมษายน ถึง ตุลาคม พ.ศ.2544 โดยวิธีการสังเกตแบบมีส่วนร่วม ร่วมกับการสัมภาษณ์แบบเจาะลึก วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีเชิงเนื้อหาผลการวิจัยพบว่า ความผาสุกทางจิตวิญญาณตามการรับรู้ของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ สามารถสรุปได้เป็น 3 ประเด็นดังนี้คือ 1.ผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ให้ความหมายของความผาสุกทางจิตวิญญาณว่า คือ การมีความสุข มีความสงบ มีสติมีความเมตตากรุณา และมีจิตใจที่เข้มแข็ง 2. การสร้างความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ประกอบด้วยการปฏิบัติ 4 วิธีคือ 1) การใช้พระพุทธศาสนาเป็นที่พึ่งทางใจ 2)การยึดมั่นในหลักคำสอนของพระพุทธศาสนา 3)การปฏิบัติกิจกรรมตามหลักพระพุทธศาสนา และ 4)การประกอบพิธีกรรมตามความเชื่อ 3.ปัจจัยที่มีผลต่อความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ ประกอบด้วย 3 ปัจจัย คือ 1) ปัจจัยทางบวกได้แก่ ความหวัง การยอมรับสภาพตัวเอง การเปิดเผยตัวเองว่าติดเชื้อ การปลง ความรู้สึกมีคุณค่าต่อตัวเอง ความรับผิดชอบในภาระและหน้าที่ การตระหนักในการดูแลสุขภาพตนเองแรงสนับสนุนทางสังคม และการคิดถึงสิ่งที่ดี 2)ปัจจัยทางลบ ได้แก่ สภาพจิตใจที่อ่อนแอ และ 3)ปัจจัยอื่นๆ ได้แก่ รายได้ ประสบการณ์ชีวิตในอดีต บุคลิกภาพส่วนบุคคล การเลี้ยงดูในครอบครัวและสุขภาพร่างกาย

คำสำคัญ : ความผาสุกทางจิตวิญญาณ,ผู้ติดเชื้อเอชไอวี,ผู้ป่วยเอดส์