ความสัมพันธ์ระหว่างความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล ความพร้อมในการดูแล และความสามารถในการคาดการณ์การดูแล กับความเครียดจากกิจกรรมการดูแลของญาติผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม
คำสำคัญ:
ความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล, ความพร้อมในการดูแล, ความสามารถในการคาดการณ์ การดูแล, ญาติผู้ดูแล, ความเครียดจากกิจกรรมการดูแลบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล ความพร้อมในการดูแล และความสามารถในการคาดการณ์การดูแลความเครียดจากกิจกรรมการดูแลของญาติผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม
การออกแบบการวิจัย : การวิจัยเชิงบรรยาย วิเคราะห์ความสัมพันธ์
การดำเนินการวิจัย : คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เป็นญาติผู้ดูแลหลักของผู้สูงอายุที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีภาวะสมองเสื่อมจากโรคอัลไซเมอร์ เข้ารับบริการที่โรงพยาบาลรามาธิบดี จำนวน 83 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือน พฤษภาคม ถึง กันยายน พ.ศ. 2562 โดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูล แบบประเมินความพร้อมในการดูแล แบบประเมินความสามารถในการคาดการณ์การดูแล และแบบประเมินความเครียดจากกิจกรรมการดูแล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงบรรยาย และสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของสเปียร์แมน
ผลการวิจัย : ความพร้อมในการดูแลมีความสัมพันธ์ทางลบในระดับปานกลาง กับความเครียดจากกิจกรรมการดูแล อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r = -.588) และความสามารถในการคาดการณ์การดูแลของญาติผู้ดูแลมีความสัมพันธ์ทางลบในระดับต่ำกับความเครียดจากกิจกรรมการดูแลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r = -.461) ความสัมพันธ์ต่างเกื้อกูลของผู้สูงอายุและญาติผู้ดูแล ไม่มีความสัมพันธ์กับความเครียดจากกิจกรรมการดูแล
ข้อเสนอแนะ: บุคลากรทีมสุขภาพควรประเมินความพร้อมในการดูแล และความสามารถในการคาดการณ์การดูแล ในการวางแผนการจัดรูปแบบกิจกรรมส่งเสริมญาติผู้ดูแล ให้มีความพร้อมในการดูแล และมีความสามารถในการคาดการณ์การดูแลที่ดี เพื่อลดความเครียดจากกิจกรรมการดูแลของญาติผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Alzheimer’s Association. 2015 Alzheimer’s disease facts and figures. Alzheimers Dement 2015;11(3): 332-84.
McKhann GM, Knopman DS, Chertkow H, Hyman BT, Jack CR, Kawas CH, et al. The diagnosis of dementia
due to Alzheimer’s disease: recommendations from the National Institute on Aging-Alzheimer’s Association
workgroups on diagnostic guidelines for Alzheimer’s disease. Alzheimers Dement 2011;7(3):263-9.
Muangpaisan W. Prevention assessment and care for dementia’s patients. 4th ed. Bangkok: Parppim; 2016.
Jenkins C, Ginesi L, Keenan B. Dementia care at glance. United States: John Wiley & Sons; 2016.
Sangsarnwat C, Factor predicting quality of life of older adults with cognitive impairment [thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2011.
Morathop N, Kanchanakijsakul C, Pannarunothai S, Prachuabmoh V, Satayavongtip P. Role of family caregivers for the elderly with Alzheimer’s disease. Journal of Nursing and Health Science 2012;6(2): 122-31. (in Thai)
Tangchurat S. A comparative study of burdens and stress between relative and non-relative caregiver of
Alzheimer’s disease patients [Thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University; 2011. http://cuir.car. chula.ac.th/handle/123456789/66412
Prasartkul P. Situation of the Thai elderly 2017. Nakornpathom: Printery; 2017. (in Thai)
Prombut P, Piaseu N, Sakunhongsophon S. Factors related to stress of family caregiver of patients with stroke
at home. Ramathibodi Nursing Journal 2013;20(1): 82-6. (in Thai)
Samartkit N, Kasemkitvattana S, Thosingha A, Vorapongsathorn T. Caregiver role strain and rewards: caring for Thais with a traumatic brain injury. Pacific Rim Int J Nurs Res. 2010;14(4):297-314.
Limsakul W, Ngangjui U, Suksoda A. Effects of counseling in caregivers on the ability in activities of daily living
of people with dementia and caregivers’ stress. Thai Journal of Nursing 2014;63(4):35-41. (in Thai)
Alzheimer’s Disease International: World Alzheimer Report 2016: Improving healthcare for people living with
dementia. Alzheimer’s Disease International [Internet]. 2016 [cited 2018 Sep 10]; Available from https://
www.alzint.org/u/WorldAlzheimerReport2016.pdf
Chan SW. Family caregiving in dementia: the Asian perspective of a global problem. Dement Geriatr Cogn
Disord 2011;30(6):469-78. doi: 10.1159/000322086.
Ondee P, Panitrat R, Pongthavornkamol K, Senanarong V, Harvath TA, Nittayasudhi D. Factors predicting
depression among caregivers of persons with dementia. Pacific Rim Int J Nurs Res 2013;17(2):167-80.
Archbold PG, Stewart BJ, Greenlick MR, Harvath T. Mutuality and preparedness as predictor of caregiver
role stain. Res Nurs Health 1990;13(6):375-84.
Schumacher KL, Stewart BJ, Archbold PG, Caparro M, Mutale F, Agrawal S. Effects of caregiving demand,
mutuality, and preparedness on family caregiver outcomes during cancer treatment. Oncol Nurs Forum
;35(1):49-56.
Shyu YL. Yang C. Huang C. Kuo H. Chen S. Hsu W. Influences of mutuality, preparedness, and balance
on caregivers of patients with dementia. J Nurs Res 2010;18(3):155-63.
Yang C, Liu H, Shyu YL. Dyadic relational resources and role strain in family caregivers of persons living with
dementia at home: a cross-sectional survey. Int J Nurs Stud 2014;51(4):593-602.
Prachuablarp C, Wirojratana V, Jitramontree N, Viriyavejakul A. The relationships between mutuality,
predictability and caregiver role strain in older persons with pakinson’s disease. Journal of the Royal Thai
Army Nurses 2014;15(3):235-45.(in Thai)
Wirojratana V. Development of the Thai Family Care Inventory [dissertation]. Portland: Oregon Health &
Science University;2002.
Trongsakul S, Lambert R, Clark A, Wongpakaran N, Cross J, Development of the Thai version of Mini-Cog,
a brief cognitive screening test. Geriatr Gerontol Int 2015;15(5):594-600.
Faul F, Erdfelder E, Buchner A. Lang AG. Statistical power analyses using G*Power 3.1: Tests for correlation
and regression analyses. Behav Res Methods 2009; 41(4):1149-60.
Songwattanayut W. The study on the influences of mutuality, predictability of caregiving and personal factors relating to strain from direct care of patients with cerebrovascular disease on family caregivers. [thesis].
Bangkok: Mahidol University;2002.
Archbold PJ, Stewart BJ. Family Caregiving Inventory [Unpublishrd manuscript]. Portland: Oregon Health
Sciences University; 1986.
Sutthilak C, Wirojratana V, Puwarawuttipanit W, Cheewakriengkrai L. Factors predicting health status on
caregivers of elderly people with dementia. Journal of the Royal Thai Army Nurses 2018;19(1):191-200. (in Thai)
Siritipakorn P, Muangpaisan W. Associated factors of caregiver burden among family caregivers of dementia
patients in a geriatric clinic, Siriraj hospital. Journal of Nursing Science and Health 2015;38(2):54-64. (in Thai)
Longphasuk N, Monkong S, Sirapo-ngam Y. Health conditions and self-care activities of older caregivers
caring for bedridden older adults. Thai Journal of Nursing and Midwifery Council 2018;33(2):97-109. (in Thai)
Lawson RA, Collerton D, Taylor JP, Burn DJ, Brittain KR. Coping with cognitive impairment in people with
Parkinson’s disease and their carers: a qualitative study. Parkinsons Dis 2018. doi: 10.1155/2018/136 2053. PMID: 29850013; PMCID: PMC5911314.
Roland KP, Jenkins ME, Johnson AM. An exploration of the burden experienced by spousal caregivers of
individuals with Parkinson’s disease. Mov Disord 2010;25(2):189-93. doi: 10.1002/mds.22939.
Pinyopornpanish M, Pinyopornpanish K, Soontornpun A. Alzheimer’s disease: holistic care and legal issues
Chiangmai: Trikting; 2019. (in Thai)
