การทบทวนงานวิจัยอย่างเป็นระบบเกี่ยวกับการใช้เทคนิคผ่อนคลายเพื่อบรรเทาอาการปวดเฉียบพลัน

Abstract

การทบทวนงานวิจัยอย่างเป็นระบบเกี่ยวกับการใช้เทคนิคผ่อนคลายเพื่อบรรเทาอาการปวด ที่ผ่านมาได้มีการศึกษาหลายงานที่ทดสอบผลของเทคนิคผ่อนคลายต่อการลดปวดเฉียบพลัน การทบทวนอย่างเป็นระบบครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสรุปและแสวงหาหลักฐานความรู้ที่มีอยู่เกี่ยวกับการลดอาการปวดเฉียบพลันโดยใช้เทคนิคผ่อนคลายในผู้ป่วยผู้ใหญ่ โดยมีคำถามสำหรับการทบทวนครอบคลุมถึงรูปแบบของเทคนิคผ่อนคลายและผลของเทคนิคผ่อนคลายต่อการลดอาการปวดเฉียบพลัน ทำการสืบค้นงานวิจัยเพื่อรวบรวมรายงานวิจัยที่ตีพิมพ์เผยแพร่และไม่ได้ตีพิมพ์เผยแพร่ที่รายงานเป็นภาษาไทยและอังกฤษ โดยสืบค้นด้วยมือจากห้องสมุดต่างๆ และสืบค้นด้วยอิเลคทรอนิคส์จากฐานข้อมูลต่างๆ รวบรวมการศึกษาที่รายงานไว้ตั้งแต่ปี พ.ศ.2536 ถึง 2546 รายงานวิจัยทีผ่านการประเมินและคัดเลือกมาทบทวนประกอบด้วยการวิจัยเชิงทดลองที่ใช้วิธีสุ่มตัวอย่างเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมจำนวน 6 เรื่อง และ เป็นงานวิจัยชนิดกึ่งทดลองจำนวน 9 เรื่อง ที่ศึกษาเกี่ยวกับผลของการใช้เทคนิคผ่อนคลายในการลดอาการปวดชนิดเฉียบพลันในผู้ป่วยผู้ใหญ่ เครื่องมือที่ใช้ในการทบทวนประกอบด้วยแบบประเมินงานวิจัย และแบบสกัดข้อมูลจากงานวิจัย มีการตรวจสอบความถูกต้องของการสกัดข้อมูลโดยทบทวนและผู้เชี่ยวชาญ หลังจากนั้นจึงวิเคราะห์โดยสรุปเนื้อหา

ผลการทบทวนอย่างเป็นระบบครั้งนี้ พบว่า มีการศึกษาเทคนิคผ่อนคลายในรายงานวิจัยรวม 7 รูปแบบด้วยกัน ประกอบด้วย เทคนิคผ่อนคลายที่ใช้การฝึกการหายใจ การฝึกสมาธิ การผ่อนคลายกล้ามเนื้อผ่อนคลายอย่างรวดเร็ว และ การใช้เทคนิคผ่อนคลายหลายวิธีร่วมกัน เกี่ยวกับผลของการใช้เทคนิคผ่อนคลายพบว่าการใช้เทคนิคผ่อนคลายส่วนใหญ่สามารถลดปวดได้ ยกเว้นการผ่อนคลายกล้ามเนื้อบริเวณขากรรไกรและการฝึกผ่อนคลายอย่างรวดเร็ว แต่ไม่พบว่าเทคนิคผ่อนคลายสามารถลดการใช้ยาบรรเทาอาการปวดได้

ผลการทบทวนงานวิจัยอย่างเป็นระบบครั้งนี้ให้ข้อเสนอแนะว่าพยาบาลสามารถเลือกใช้เทคนิคผ่อนคลายทั้ง 7 รูปแบบเพื่อเป็นการบำบัดแบบเสริมในการบรรเทาอาการปวดเฉียบพลันได้ แต่ไม่ควรใช้เทคนิคผ่อนคลายทดแทนการใช้ยาบรรเทาปวด ข้อเสนอแนะในการศึกษาวิจัยต่อไป ควรมีการศึกษาซ้ำในการทดสอบผลการใช้เทคนิคผ่อนคลายในแต่ละรูปแบบและควรศึกษาในกลุ่มอย่างที่มีขนาดใหญ่ขี้น

คำสำคัญ : การทบทวนงานวิจัยอย่างเป็นระบบ เทคนิคผ่อนคลาย อาการปวดเฉียบพลัน