ปัจจัยเสี่ยงต่อการหกล้มในผู้สูงอายุไทยที่อาศัยอยู่ในบ้านพักคนชรา

Abstract

ผู้สูงอายุไทยที่อาศัยอยู่ในบ้านพักคนชรามีโอกาสเกิดหกล้มได้มากกว่าผู้ที่อาศัยอยู่ในชุมชนสองถึงสามเท่า ทั้งที่ปัจจัยภายนอกได้แก่สภาพแวดล้อมต่างๆ ในบ้านพักคนชราถูกจัดไว้ค่อนข้างเหมาะสมและปรับเปลี่ยนได้ง่ายกว่าในชุมชน การทราบถึงปัจจัยเสี่ยงของการหกล้ม  และให้การป้องกันหรือแก้ไขปัจจัยเสี่ยงจะสามารถป้องกันการเกิดหกล้มได้การศึกษาแบบย้อนหลังนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยเสี่ยงภายในร่างกายต่อการเกิดหกล้มของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในบ้านพักชรา จากกลุ่มตัวอย่าง 132 คน รวบรวมข้อมูล 2 ครั้ง ครั้งแรกคัดกรองผู้สูงอายุ โดยจัดให้ผู้สูงอายุทีเกิดหกล้มตั้งแต่สองครั้งใน 6 เดือนที่ผ่านมาอยู่ในกลุ่มหกล้ม ซึ่งมี 33 คน ใช้อัตราส่วนกลุ่มหกล้มและไม่หกล้มเป็น 1 ต่อ 3 จึงสุ่มผู้สูงอายุกลุ่มไม่หกล้ม 99 คน เก็บข้อมูลครั้งที่ 2 โดยการสัมภาษณ์ และตรวจร่างกาย ใช้แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคลและแบบประเมินปัจจัยเสี่ยงการหกล้มที่พัฒนาโดยผู้วิจัย

ผลการศึกษา พบว่า ปัจจัยเสี่ยงภายใน ได้แก่ อายุที่มากขึ้น คะแนนบาร์เทลเอดีแอลดัชนีมวลกาย การรับรู้บกพร่อง การทรงตัวบกพร่อง การเคลื่อนที่บกพร่อง มีโรคเรื้อรังมีการใช้ยา และมีประวัติหกล้ม  มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญระหว่างกลุ่มหกล้มและกลุ่มไม่หกล้ม มีสามปัจจัยที่สามารถทำนายการเกิดหกล้มของผู้สูงอายุได้ร้อยละ 61.1 ได้แก่ การเคลื่อนที่บกพร่อง มีการใช้ยา และมีประวัติหกล้ม ผลการศึกษาให้ข้อมูลเกี่ยวกับปัจจัยเสี่ยงภายในต่อการเกิดหกล้มเพื่อนำไปใช้ในการพัฒนาแนวทางการตรวจคัดกรองและจัดการปัญหาหกล้ม

คำสำคัญ : การหกล้ม ผู้สูงอายุ ปัจจัยเสี่ยงภายใน บ้านพักคนชรา