ประสบการณ์สร้างเสริมสุขภาพของวัยรุ่นหญิงด้วยโยคะ

Abstract

การวิจัยเชิงคุณภาพครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1)บรรยายแลอธิบายให้ความหมายโยคะของวัยรุ่นหญิงก่อนและหลังฝึกโยคะ 2)ศึกษาประสบการณ์สร้างเสริมสุขภาพด้วยโยคะของวัยรุ่นหญิง และ 3) ศึกษาปัจจัยสนับสนุน และปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อการฝึกโยคะของวัยรุ่นหญิง กลุ่มตัวอย่างเป็นวัยรุ่นหญิงที่ศึกษาในมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ จำนวน 20 ราย คัดเลือกแบบเจาะจงตามคุณสมบัติที่ กำหนด เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เจาะลึก การสนทนากลุ่ม และการสังเกตวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการวิเคราะห์หาแบบธีมาทิค (thematic analysis)

ผลการศึกษาพบว่า ก่อนฝึกโยคะ กลุ่มตัวอย่างให้ความหมายโยคะว่า เป็นการออกกำลังกายชนิดหนึ่ง และเป็นการบริหารร่างกายที่ทำให้เกิดสมาธิ หลังการฝึกโยคะได้ให้ความหมายว่า โยคะเป็นการบริหารกาย ฝึกลมหายใจ ฝึกจิต และการตระหนักรู้ในตนเองควบคู่กัน ไม่ใช่การออกกำลังกาย กลุ่มตัวอย่างรับรู้ว่าโยคะมีผลต่อภาวะสุขภาพ ใน 5 ด้านหลัก คือ ด้านร่างกายที่แข็งแรงขึ้น ดานจิตใจที่สงบและมั่นคง ด้านความสัมพันธ์ที่ดีกับบุคคลอื่น ด้านการลดอาการผิดปกติต่างๆ และด้านความจำและการจดจ่อกับสิ่งที่กำลังทำ ปัจจัยสนับสนุนต่อการฝึกโยคะมี 2 ด้านได้แก่ ด้านที่เกี่ยวข้องกับตนเอง คือการมีวินัยในตนเอง ความตั้งใจจริง ความรับผิดชอบ ความปรารถนาที่มีรูปร่างดี ความอยากหายจากอาการต่างๆ ที่เป็นอยู่ และด้านปัจจัยแวดล้อม คือ การฝึกร่วมกับกลุ่มเพื่อนวัยเดียวกัน สำหรับปัจจัยที่เป็นอุปสรรค คือ เวลา และการเดินทางจากที่พักไปสถานฝึกโยคะ

การศึกษาครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่าโยคะสามารถสร้างเสริมสุขภาวะของวัยรุ่นหญิงได้เป็นอย่างดี จึงควรส่งเสริมและขยายการฝึกโยคะในวัยรุ่นหญิงให้มากขึ้น

คำสำคัญ : ประสบการณ์สร้างเสริมสุขภาพ โยคะ วัยรุ่นหญิง