การพยาบาลผู้ป่วยติดเชื้อไซโตเมกะโลไวรัสที่จอตาและรายงานผู้ป่วย 1 ราย
DOI:
https://doi.org/10.14456/taj.2021.11คำสำคัญ:
การติดเชื้อไซโตเมกะโลไวรัสที่จอตา, การพยาบาลบทคัดย่อ
รายงานฉบับนี้เป็นการทบทวนความรู้และแนวทางการพยาบาลแก่ผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อไซโตเมกะโลไวรัสที่จอตา (Cytomegalovirus retinitis: CMVR) และรายงานผู้ป่วยเป็นกรณีศึกษา 1 ราย เพื่อเป็นการเผยแพร่ความรู้และแนวทางให้บุคลากรพยาบาลนำไปใช้ในการพยาบาลผู้ป่วย CMVR อันจะเป็นการช่วยให้ผู้ป่วยและญาติ มีความเข้าใจในการปฏิบัติตัว เป็นส่วนสำคัญสู่ความสำเร็จของการรักษา และไม่เกิดภาวะตาบอด ซึ่งจะกลายเป็นความพิการถาวร กิจกรรมสำคัญในการรักษา ได้แก่ การฉีดยาแกนไซโคเวีย (Gancyclovir) เข้าสู่ช่องวุ้นตา ซึ่งในขั้นตอนการพยาบาลแก่ผู้ป่วยจะมีปฏิบัติการทางการพยาบาลทั้งก่อน ขณะ และหลังการฉีดยาเข้าวุ้นตา
ในรายงานผู้ป่วย 1 ราย เป็นชายไทย อายุ 42 ปี มารับการรักษาที่สถาบันบำราศนราดูร เมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2562 พบติดเชื้อเอชไอวี โดยไม่เคยได้รับยาต้านไวรัสเอชไอวีมาก่อน ผลตรวจเซลล์เม็ดเลือดขาว CD4 = 11 เซลล์/ลบ.มม. ผู้ป่วยเริ่มได้รับประทานยาต้านไวรัส ในเดือนเดียวกัน และในเดือนถัดมา ผู้ป่วยมีอาการตาซ้าย เห็นเป็นหยากไย่ในลานสายตา แพทย์ตรวจวินิจฉัยพบเป็นโรคไซโตเมกะโลไวรัสที่จอตา จึงได้รับการรักษาด้วยการฉีดยาแกนไซโคเวีย เข้าวุ้นตา ตั้งแต่ เดือนตุลาคม พ.ศ. 2562 และได้รับการพยาบาลตามแนวทางและขั้นตอนต่าง ๆ มาเป็นลำดับ จนถึงเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นอย่างชัดเจน จากองค์ความรู้ที่ทบทวนมาประกอบการให้บริการทางการพยาบาลได้ช่วยให้การรักษาโรคไซโตเมกะโลไวรัสที่จอตาในผู้ป่วยรายนี้ประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี นอกจากนี้ การส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีความเข้าใจเป็นอย่างดี ทำให้ผู้ป่วยมีส่วนร่วมในการรักษาเป็นอย่างมาก โดยผู้ป่วยจะต้องมีการสังเกตอาการผิดปกติต่าง ๆ ของตนเองเพื่อจะได้สามารถแจ้งแพทย์ที่ทำการรักษาช่วยให้การรักษาทันท่วงทีและได้ผลดี ไม่เกิดความพิการ
References
Family Health International (FHI) and Bureau of AIDS, TB and STIs, Department of Disease Control, Ministry of Public Health, Thailand. The Asian Epidemic Model (AEM) Projections for HIV/AIDS in Thailand: 2005-2025. Bureau of AIDS, TB and STIs, Department of Disease Control, MOPH. 2008. (in Thai)
Bureau of AIDS TB and STIs, Department of Disease Control, Ministry of Public Health. Thailand National Guideline on HIV/AIDS Treatment and Prevention 2017. 1st edition. Bangkok. Printing House Agricultural Cooperatives of Thailand Limited. 2017. (in Thai)
Sookjai Phoiampaisathit. Cytomegalovirus or CMVR. 2019. [Internet]. [cited 2020 Jun 12]. Available from: http://webdb.dmsc.moph.go.th/ (in Thai)
Nittaya Suttikul. Cytomegalovirus infectious (CMVR): symptoms, causes, treatment. [Internet]. [cited 2020 Jun 12]. Available from: https://bupa.co.th/cytomegalovirus-cmvr-infection-0631/ (in Thai)
Pilaiphan Phutwattana. HIV and opportunistic infection. 1st edition. Bangkok. Augsornsamai (TH), 1998. (in Thai)
Krisada Hanbunjerd. Ocular manifrststion in HIV/AIDS patients.1st edition. Bangkok: Printing Office of National Buddhism, 2010. (in Thai)
Yaowarat Inthong. Manual of Nursing Practice for HIV / AIDS Patients. 2nd edition. Bangkok: JS.Printing (TH), 2001. (in Thai)
Bureau of AIDS TB and STIs, Department of Disease Control, Ministry of Public Health&Thai-US Cooperation Center on Public Health. Guideline on Differentiated Care for Antiretroviral Treatment Service Delivery for Stable People Living with HIV in Thai Health Care Setting. Bangkok: Radiation Printing (TH). 2020. (in Thai)