ผลของโปรแกรมการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางต่อความวิตกกังวลของผู้ดูแล ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
คำสำคัญ:
การดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลาง, ความวิตกกังวล, ผู้ดูแล, ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองบทคัดย่อ
โรคหลอดเลือดสมองเป็นความผิดปกติของระบบประสาทที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งการเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นนี้ทำให้ผู้ดูแลเกิดความรู้สึกวิตกกังวลเกี่ยวกับผู้ป่วยเป็นอย่างมาก ดังนั้นจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องให้การดูแลที่เน้นความสำคัญต่อครอบครัวของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางต่อความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ดูแลหลักที่เป็นสมาชิกในครอบครัวของผู้ป่วยวิกฤตโรคหลอดเลือดสมองที่เข้าการรักษาตั้งแต่เริ่มเข้ารับการรักษาจนสิ้นสุดการรักษาในหอผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์ที่กำหนด จำนวน 30 ราย แบ่งเป็นกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง กลุ่มละ 15 ราย เครื่องมือดำเนินการวิจัย คือ โปรแกรมการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นจากแนวคิดหลักของการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางของสถาบันการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลาง และเครื่องมือที่วัดความวิตกกังวล State-Trait Anxiety Inventory form Y (STAI form Y) ของ สปิลเบอร์เกอร์ และคณะ ที่ได้รับการแปลเป็นภาษาไทยโดยดาราวรรณ ต๊ะปินตา (Tapinta, 1992) สำหรับการประเมินความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในงานวิจัยครั้งนี้ ได้นำเอาเฉพาะแบบวัดความวิตกกังวลที่เป็นแบบประเมิน A-state หรือความวิตกกังวลตามสภาวการณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ สถิติบรรยาย และสถิติทดสอบที
ผลการวิจัยพบว่า
- ความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มทดลองหลังได้รับโปรแกรมการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางลดลงเมื่อเปรียบเทียบกับก่อนได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001
- ความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางลดลงเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ได้รับการดูแลตามปกติ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
ผลการศึกษาครั้งนี้ทำให้เห็นว่าโปรแกรมการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางมีผลทำให้ความวิตกกังวลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองลดลงได้ ดังนั้นจึงควรนำโปรแกรมการดูแลที่เน้นครอบครัวเป็นศูนย์กลางมาใช้ในการส่งเสริมให้ผู้ดูแลมีบทบาทมากขึ้นในการร่วมดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
เอกสารอ้างอิง
Balhara, Y. P. S., Verma, R., Sharma, S., & Mathur, S. (2012). A study of predictors of anxiety and depression among stroke patient-caregivers. Journal of Mid-Health, 3(1), 31-35.
Baning, K. M. (2012). Outcomes of a comprehensive patient and family-centered care program in an adult intensive care unit (Doctoral dissertation). University of Arizona. Retrieved from http://gradworks.umi.com/3507312.pdf
Charnnarong, N., & Chutinet, O. (2010). Neuroscience 1. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House. (In Thai)
Thapinta, D. (1992). Reduction of anxiety of stage nurses working with aids patient through cognitive reconstruction and mindfulness training (Doctoral dissertation). Chulalongkorn University. (In Thai)
Davidson, J. E. (2009). Family-centered care: Meeting the needs of patients’ families and helping families adapt to critical illness, Critical Care Nurse, 29(3). doi: 10.4037/ccn2009611
Dempsey, P. A., & Dempsey, A. D. (1992). Nursing research with basic statistical application. Boston: Jones & Barlett.
Ghazavi, Z., Feshangchi, S., Alavi, M., & Keshvari, M. (2016). Effect of family-oriented communication skills training program on depression, anxiety and stress in older adults: A randomized clinical trial. Nurse Midwifery study, 5(1), doi: 10.17795/nmsjournal28550
Gooding, J. S., Cooper, L. G., Blaine, A. I., Franck, L. S., Howse, J. L., & Berns S. D. (2011). Family support and family-centered care in the neonatal intensive care unit: Origins, advances, impact, Seminars in Perinatology, 35, 20-28. doi:10.1053/j.semperi.2010.10.004
Institute for Patient-Family Centered Care. (2015). Patient-and family-centered care.
Retrieved from http://www.familycenteredcare.org
Keawpralad, A. (2009). The study of family-centered care continuing care in first stroke patients (Master’ s thesis). Hua Chiew Chalermprakiet University. (In Thai)
Limphasathan, K. (2010). Stroke. Chiang Mai: Surgery Unit Department of Surgery, Faculty of Medicine, Chiang Mai University. (In Thai)
Martin-Arafeh, J. M., Watson, C. L., & Baird, S. M. (1999). Promoting family-centered care in high risk pregnancy. The Journal of perinatal & neonatal nursing, 13(1), 27-42.
Menlove, L., Crayton, E., Kneebone, L., Crooke, R. A., Otto, E., & Harder, H. (2014). Predictors of anxiety after stroke: A systematic review of observational studies. Journal of Stroke and Cerebrovascular Disease, 24(6), 1118-1119. doi: 10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2014.12.036
Mitra, Z., Pravaneh, A., Fatemeh, B., & Hamid, H. (2015). Comparison of two educational methods (family-centered and patient-centered-care) on hemodialysis: Related complications. Iranian Journal of Nursing & Midwifery Research, 20(1), 87-92.
Mitchell, M., Chaboyer, W., Burmeister, E., & Foster, M. (2009). Positive effects of a nursing intervention on family-centered care in adult critical care. American Journal of Critical Care, 18(6), 543-552.
NIational Institute of Neurological Disorders and Health Stroke scale. (1999). NIH stroke scale. Retrieved from http://www.nihstrokescale.org
National Stroke Association. (2012). Stroke recovery. Retrieved from http://www.stroke.org.
Office of Strategic Policy. (2012). Individual patient database Universal health coverage and welfare for medical treatment of civil servants and families Office of Strategic Policy Ministry of Public Health. Retrieved http://www.thai.cd.com/information-statistic/noncommunicable- disease data.php (In Thai)
Omalley, P. J., Brow, K., Krung, S. E., & the Committee on pediatric emergency medicine. (2008). Patient-and family-centered care of children in the emergency department. American Academy of Pediatrics, 122(2), doi: 10.1542/peds.2008-1569
Oosterveer, D. M., Mishre, R. R., Oort, A. V., Bodde, K., & Aerden, L. A. M. (2014). Anxiety and low life satisfaction associate with high caregiver strain early after stroke. Journal Rehabilitation Medicine, 46, 139-143.
Panyasai, K. (2010). Effect of Information and Emotional Support on Anxiety and Satisfaction Among Family Members of Patients in General Intensive Care Unit, Lampang Hospital (Master’ s thesis). Chiang Mai University. (In Thai)
Rattanapreechakul, B. (2012). The Development of anxiety reduction pattern for family caregivers of stroke patients at the tertiary level hospital in Suphanburi province (Master’ s thesis). Christian University. (In Thai)
Senawong, P. (2007). Effect of providing information based on family-centered care concepts on anxiety level of mothers who had a low-birth-weight infant (Master’ s thesis). Mahidol University. (In Thai)
Shields, L., Tanner, A. (2004). Pilot study of a tool to investigate perceptions of family-centered care in different care setting. Pediatric Nursing, 30(3), 1189-1197.
Singdong, P., & Jitpanya, C. (2011). Caring for relatives of critically ill patients: Relatives’ perspectives. Princess of Naradhiwas University Journal, 3 (3), 17-32. (In Thai)
Spielberger, C. D. (1972). Anxiety as an emotional state. In C. D. Spielberger (Ed.), Anxiety: Current trend in theory and research (pp. 23-49). New York: Academic press.
Steinar, V., Pierce, L., Drauhuschak, S., Nofziger, E., Buchman, D., & Szirony, T. (2008). Emotional support, physical help of caregivers of stroke survivors. Journal Neuroscience Nurse, 4(1), 48-54.
Stroke unit. (2013). Statistics of patients admitted to the stroke ward. Maharaj Nakorn Chiang Mai Hospital. (In Thai)
Susan Cannon. (2011). Family-centered care in the critical care setting. Dimens Crit Care Nurse. doi: 10.1097/DCC.0b013e3182276f9a
World Health Organization. (2015). Cerebrovascular accident. Retrieved from http://www.WHO.
int/topics/cerebrovascular_accident/en/
Wilz, G., & Kalytta, T. (2008). Anxiety symptoms in spouses of stroke patient. Cerebrovascular Disease,
25(4), 311-315. doi: 10.1159/000118375
Zajicek-Farber, M. L., Lotrecchiano, G. R., Long, T. M., & Farber, J. M. (2015). Parental perception of family centered care in medical homes of children with neurodevelopmental disabilities. Maternal Child Health Journal, 1-12. doi: 10.1007/s10995-015-1688-z
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
