การพัฒนารูปแบบการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สำหรับแม่วัยรุ่น
คำสำคัญ:
การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว, รูปแบบการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่, แม่วัยรุ่น, พยาบาลวิชาชีพบทคัดย่อ
แม่วัยรุ่นอาจเป็นกลุ่มที่เปราะบางและเสี่ยงต่อการขาดความต่อเนื่องในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้เพื่อพัฒนารูปแบบการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สำหรับแม่วัยรุ่นและทดสอบประสิทธิผลต่ออัตราการให้นมแม่แก่ลูกอย่างเดียวภายใน 6 เดือนแรกหลังคลอด โดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ผู้มีส่วนร่วมในการพัฒนารูปแบบการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ประกอบด้วยพยาบาลวิชาชีพ จำนวน 10 คน ส่วนกลุ่มตัวอย่างในการทดสอบประสิทธิผลของรูปแบบนั้นเป็นแม่วัยรุ่นที่มาคลอดในโรงพยาบาลแพร่จำนวน 52 คน ซึ่งได้รับการจัดเข้าเป็นกลุ่มควบคุมที่ได้รับการดูแลปกติจำนวน 26 คน และเป็นกลุ่มทดลองที่ได้รับการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ตามรูปแบบที่พัฒนาขึ้น จำนวน 26 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ และไควสแคว์ และวิเคราะห์เชิงเนื้อหาสำหรับข้อมูลเชิงคุณภาพ
ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สำหรับแม่วัยรุ่นที่พัฒนาขึ้นเพื่อส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างต่อเนื่อง ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การสนับสนุนการเริ่มเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ขณะพักฟื้นในโรงพยาบาลหลังคลอด (ประกอบด้วยการช่วยเหลือและการสอนทั้งรายบุคคลและเป็นกลุ่ม) 2) การติดตามการให้นมแม่ในระยะแรกเมื่อกลับไปอยู่ที่บ้านเพื่อสนับสนุนและช่วยในการวางแผนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวและอย่างต่อเนื่อง 3) การทบทวนแผนการปฏิบัติเมื่อกลับไปเรียนหรือทำงานหลังคลอด และ 4) การประเมินผลและการช่วยสนับสนุนเพิ่มเติมเมื่อกลับไปเรียนหรือทำงาน หลังจากการนำรูปแบบการสนับสนุนเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สำหรับแม่วัยรุ่นนี้ไปทดลองใช้ พบว่า แม่วัยรุ่นที่ได้รับการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างต่อเนื่องตามรูปแบบจากพยาบาลมีอัตราการให้นมแม่อย่างเดียวแก่ลูกในหกเดือนแรกหลังคลอดสูงกว่าแม่วัยรุ่นที่ได้รับการดูแลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติขณะจำหน่ายออกจากโรงพยาบาล (100.0% VS 69.2%, p = .002), ระยะหลังคลอด 1 เดือน (96.2% VS 69.2%, p = .005), 2 เดือน (96.2% VS 69.2%, p = .005), 3 เดือน (84.7% VS 65.4%, p = .041), และ 6 เดือน (77.8% VS 42.4%, p = .011)
จากการศึกษานี้สรุปได้ว่ารูปแบบการสนับสนุนเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของพยาบาลสำหรับแม่วัยรุ่นมีผลต่อการเพิ่มอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวใน 6 เดือนหลังคลอด
เอกสารอ้างอิง
Apostolakis-Kyrus, K., Valentine, C., & DeFranco, E. (2013). Factors associated with breastfeeding initiation in adolescent mothers. The Journal of pediatrics, 163(5), 1489-1494.
Bica, O. C., & Giugliani, E. R. J. (2014). Influence of counseling sessions on the prevalence of breastfeeding in the first year of life: A randomized clinical trial with adolescent mothers and grandmothers. Birth, 41(1), 39-45.
Boondej, W., Ritpho, P., & Wanapornsiri, C. (2014). The effect of self-efficacy program on breastfeeding of adolescent mothers in Khampangphet province. Journal of Nursing and Health, 8 (3 special), 65-79 (in Thai).
Kingston, D., Heaman, M., Fell, D. & Chalmers B. (2012). Comparison of adolescent, young adult, and adult women's maternity experiences and practices. Pediatric, 129(5), e1228-1237.
Khonsung, P., Yimyam, S., Xuto, P., & Chaloumsuk, N. (2021). Factors predicting exclusive breastfeeding among Thai adolescent mothers at 6-months postpartum. Pacific Rim International Journal of Nursing Research, 26(1), 34-47.
Leclair, E., Robert, N., Sprague, A. E. & Fleming, N. (2015). Factors associated with breastfeeding initiation in adolescent pregnancies: A cohort study. Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology, 28(6), 516-521
Lawrence, R.M., & Lawrence, R.A. (2011). Breastfeeding: more than just good nutrition. Pediatrics in Review, 32(7), 267-280.
Moran, V.H., Edwards, J., Dykes, F., & Downe, S. (2007). A systematic review of the nature of support for breast-feeding adolescent mothers. Midwifery, 23, 157 – 171
National Statistical Office. (2017). Report of the situation of children and women in Thailand 2015-2016. Bangkok: National Statistical Office (in Thai).
National Statistical Office. (2020). Report of the situation of children and women in Thailand 2019. Bangkok: National Statistical Office (in Thai).
Ngamnil N, & Kaewkiattikun K. (2019). Prevalence of exclusive breastfeeding among adolescent mothers. Thai Journal of Obstetrics and Gynecology, 27(2),73-82.
Pattamaporn, S., Khamhang, T., Sanguanjiam, S., Ritthisin, K., & KomLaem, M. (2011). The effectiveness of clinical practice guidelines to promote breastfeeding in adolescent mothers. Journal of Phrae Hospital, 19(2), 59-69 (in Thai).
Pérez-Escamilla, R., Curry, L., Minhas, D., Taylor, L., & Bradley, E. (2012). Scaling up of breastfeeding promotion programs in low- and middle-income countries: The “breastfeeding gear” model. Advance Nutrition, 3, 790–800. doi:10.3945/an. 112.002873
Phakot, W., & Thaithae, S. (2013). Effectiveness of spiritual well-being promotion program for postpartum adolescent mothers on the perceived self-efficacy of continuous breastfeeding at home. Journal of Public Health, 27 (2), 27-39. (in Thai)
Polit, D. F., & Beck, C. T. (2012). Nursing research: Generating and assessing evidence for nursing practice (9th Ed.). Philadelphia: Lippincott, Williams & Wilkins.
Puapornpong, P., Raungrongmorakot, K., Manolerdtewan, W., Ketsuwan, S., & Wongin, S. (2014). Teenage pregnancy and exclusive breastfeeding rates. Journal of the Medical Association of Thailand, 97(9), 893-898.
Ratisuthorn, J., Thaithae, S., & Bowanthammajak, U. (2014). Effects of empowerment program on breastfeeding behavior and duration exclusive breastfeeding among adolescent mothers. Kuakarun Journal of Nursing, 21(2), 139-154 (in Thai)
Sipsma, H. L., Jones, K. L., & Cole-Lewis, H. (2014). Breastfeeding among adolescent mothers: A systematic review of interventions from high-income countries. Journal of Human Lactation, 5, 1-9.
The United Nations Children's Fund [UNICEF]. (2013). Breastfeeding on the worldwide agenda: findings from a landscape analysis on political commitment to protect, promote and support breastfeeding. New York: WHO. Retrieved from http://www.unicef.org/eapro/breastfeeding
_on_worldwide_agenda.pdf
UNICEF in Thailand. (2015). Synthesis report on situation analysis of adolescent pregnancy in Thailand. Bangkok: UNICEF Thailand.
UNICEF. (2018). Breastfeeding: A mother’s gift for every child. Retrieved from https://data.unicef.org/resources/breastfeeding-a-mothers-gift-for-every-child/
United Nations Population Fund [UNPFA] in Thailand. (2013). Motherhood in childhood: Facing the challenge adolescent pregnancy. Bangkok: Success Publication.
World Health Organization [WHO]. (2009). Infant and young child feeding: Model chapter for textbooks for medical students and allied health professionals. Geneva, Switzerland: World Health Organization.
World Health Organization [WHO]. (2012). WHO recommendations on postnatal care of the mother and newborn. Geneva, Switzerland: World Health Organization.
Yimyam, S. (2013). Breastfeeding experiences among employed mothers (pp. 159-180). In T. M. Cassidy (Ed.). Breastfeeding: Global Practices, Challenges, Maternal and Infant Health Outcomes. New York: Nova Science Publishers.
Yimyam, S., & Hanpa, W. (2014). Developing a workplace breast feeding support model for employed lactating mothers. Midwifery, 30, 720-724.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลสาร
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
