ผลของโปรแกรมการเรียนรู้ด้วยสถานการณ์จำลองต่อความรู้และทักษะ ของพยาบาลวิชาชีพในการรายงานแพทย์เมื่อผู้ป่วยอาการทรุด

นราจันทร์ ปัญญาวุทโส; อัญชลี ขาวอินทร์; ปรัชญานันท์   เที่ยงจรรยา; จิรัชยา   ดิสนีเวทย์

ผู้แต่ง

นราจันทร์ ปัญญาวุทโส โรงพยาบาลหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
อัญชลี ขาวอินทร์ โรงพยาบาลหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
ปรัชญานันท์ เที่ยงจรรยา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
จิรัชยา ดิสนีเวทย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

คำสำคัญ:

การเรียนรู้โดยใช้สถานการณ์จำลอง, การรายงานแพทย์เมื่อผู้ป่วยอาการทรุด, เทคนิค ISBAR

บทคัดย่อ

ทักษะการสื่อสารในการรายงานแพทย์ เป็นทักษะสำคัญของพยาบาลที่ส่งผลโดยตรงต่อความปลอดภัยของผู้ป่วย โดยเฉพาะในภาวะวิกฤต การวิจัยกึ่งทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการเรียนรู้ด้วยสถานการณ์จำลองต่อความรู้ และทักษะของพยาบาลวิชาชีพในการรายงานแพทย์เมื่อผู้ป่วยอาการทรุด กลุ่มตัวอย่างเป็นพยาบาลวิชาชีพ 30 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง 15 คน และกลุ่มควบคุม 15 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย 1) โปรแกรมการเรียนรู้ด้วยสถานการณ์จำลอง และ 2) เครื่องมือในการเก็บข้อมูล ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบวัดความรู้ และแบบสังเกตทักษะในการรายงานแพทย์โดยใช้เทคนิค ISBAR เครื่องมือแบบวัดความรู้ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาอยู่ในระดับที่ดี (CVI = 0.96) และผ่านการตรวจสอบค่าความเชื่อมั่น (Kuder-Richardson 21 = 0.75) แบบสังเกตทักษะในการรายงานแพทย์ มีค่าความเชื่อมั่นอยู่ในระดับปานกลาง (Cohen’ kappa = .66, p = .005) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ paired t-test และ independent t-test

ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังเข้าร่วมโปรแกรมการเรียนรู้ด้วยสถานการณ์จำลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้หลังเข้าร่วมโปรแกรม (M = 13.33, SD = 1.76) สูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม (M = 9.53, SD = 2.45) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 4.90, p < .001) และสูงกว่ากลุ่มควบคุม (M = 10.60, SD = 1.76) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 4.20, p < .001) ในด้านทักษะ กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนการรายงานแพทย์ด้วยเทคนิค ISBAR (M = 19.20, SD = 1.37) สูงกว่ากลุ่มควบคุม (M = 16.6, SD = 4.46) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 2.154, p < .05)

ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า โปรแกรมการเรียนรู้ด้วยสถานการณ์จำลองช่วยเพิ่มความรู้และทักษะการรายงานแพทย์ด้วยเทคนิค ISBAR ในพยาบาลวิชาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพ ควรจัดให้มีการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องโดยบูรณาการเข้ากับนโยบายการพัฒนาบุคลากรพยาบาลในโรงพยาบาล

เอกสารอ้างอิง

Chansungnoen, J. (2021). Simulation based learning: Nursing education. Journal of Southern Technology, 14(1), 145-153. (in Thai)

Chubkhuntod, P., Thasanoh, P., Gaewgoontol, N., & Potchana, R. (2020). Effect of simulation based learning model on knowledge, self–efficacy and abilities of applying nursing skill. Journal of Health Science, 29(6), 1062-1072. (in Thai)

Duangbubpha, S., & Jianvitayakij, S. (2019). Evaluation of implementing clinical simulation teaching techniques in clinical practicum among nursing students. Ramathibodi Nursing Journal, 25(2), 208-226. (in Thai)

Duangchan, C. (2020). Nursing handoff communication through the SBAR technique. Journal of Nursing Siam University, 21(41), 91-103. (in Thai)

Hat Yai Hospital. (2023). Statistical data of patients receiving services at Hat Yai Hospital, 2021–2023. Hat Yai Hospital. (in Thai)

Healthcare Accreditation Institute (Public Organisation), (2024). 3P Safety Goals 2024. https://backend.ha.or.th/fileupload/DOCUMENT/00537/7639551a-50b9-459c-9ff3-98f65c3d8cb8.pdf (in Thai)

Jefferies, P. R. (2008). Getting in S.T.A.P. with simulation: Simulations take educator preparation. Nursing Education Perspectives, 29(2), 70-73. https://doi.org/10.1097/00024776-200803000-00006

Kaewsaengon, W., Dulyakaseam, U., & Hemthanon, S. (2021). Simulation-based learning in nursing education: Classroom to online program. Journal of MCU Nakhondhat. 8(11), 96-111. (in Thai)

Meehanpong, P., & Chatdokmaiprai, K. (2018). Assessing quality of research instrument in nursing research. Journal of The Royal Thai Army Nurse, 19(1), 9-15. (in Thai)

Ministry of Public Health. (2025). Health Service Organization Code Manual, New Edition 2025. Strategy and Planning Division of Office of the Permanent Secretary. https://shorturl.asia/vnw2N (in Thai)

Raksamani, K., & Jirativanont, T. (2019). Non-technical skills (2th ed.). Department of nesthesiology, Faculty of medicine, Siriraj Hospital Mahidol University. (in Thai)

Ranron, P., Pimsarn, N., Soboon, B., Luankongsomchit, V., & Limpanyalert, P. (2022). Who does hospital insecurity affect. Health Technology and Policy Assessment Project (HITAP), 10(143). https://backend.ha.or.th/fileupload/DOCUMENT/00534/e7b65018-9ed7-412f-9ff2-b64b34104d0b.pdf (in Thai)

Sanitlou, N., Satpetch, W., & Naphaaruk, N. (2019). Sample size calculation using G*Power program. Journal of Suvarnabhumi Institute of Technology, 5(1) 496-507.

Shahid, S., & Thomas, S. (2018). Situation, background, assessment, recommendation (SBAR) communi- cation tool for handoff in health care–a narrative review. Safety in Health, 4, 7. https://doi.org/10.1186/s40886-018-0073-1

Sinthuchai, S., & Kanyarat, U. (2017). Fidelity simulation based learning: Implemen- tation to learning and teaching management. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 18(1), 29-38. (in Thai)

Siriwat, R., Rojtinnakorn, N., Kamsuk, S., Pokpoonsrap, J., & Chiaranai, C. (2019). Development of a seamless nursing communication model using SBAR techniques during transitional care period, emergency nursing division, Maharat Nakhon Ratchasima Hospital. Journal of Nursing and Health Care, 37(1), 60-69. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnat-ned/article/view/181730/128769 (in Thai)

Srisawangwon, P. (2018). The development of learning achievement on accounting courses for food businesses using accounting principles applied in the food business of 2-year student more in food businesses and nutrition, Rajabhat Mahasarakham University by using simulation learning approach. Journal of Liberal Arts and Management Science Kasetsart University, 5(1), 10-22. (in Thai)

Temrat, W., Chukumnerd, P., & Thongsuk, P. (2022). Development of professional nurses’ competency model to urgent management of acute stroke patients by simulation-based learning. Journal of Nursing and Health Research, 23(2), 40-54. (in Thai)

The Institute at MagMutual. (2025). Improving patient handoffs improves patient safety. MagMutual. https://www.magmutual.com/healthcare-insights/article/improving-patient-handoffs

The special ward, Hat Yai Hospital. (2023). Statistics of patients in the special ward on the 6th floor, 2022-2023 [Unpublished internal report]. Hat Yai Hospital. (in Thai)

World Health Organization. (2007). Communication during patient hand-over patient safety solutions. https://cdn.who.int/media/docs/default-source/patient-safety/patient-safety-solutions/ps-solution3-communication-during-patient-handovers.pdf

World Health Organization. (2023). Patient safety. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/patient-safety