ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่อยู่ในวัยก่อนหมดประจำเดือนหลังได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอำนาจการทำนายของอาการของวัยหมดประจำเดือน ความรอบรู้ทางสุขภาพ กิจกรรมทางกาย และภาวะโลหิตจางต่อคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่อยู่ในวัยก่อนหมดประจำเดือนหลังได้รับยาเคมีบำบัด
รูปแบบการวิจัย: การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนาย
วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่อยู่ในวัยก่อนหมดประจำเดือนหลังได้รับยาเคมีบำบัดครบที่เข้ารับบริการที่โรงพยาบาลตติยภูมิขั้นสูงแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร จำนวน 129 ราย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินอาการของวัยหมดประจำเดือน แบบสอบถามความรอบรู้ทางสุขภาพ แบบสอบถามกิจกรรมทางกายนานาชาติฉบับย่อ และแบบวัดคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพผู้ป่วยมะเร็งเต้านม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ
ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างมีอาการของวัยหมดประจำเดือนรุนแรงร้อยละ 39.5 มีความรอบรู้ทางสุขภาพระดับมากร้อยละ 69 มีกิจกรรมทางกายปานกลาง ร้อยละ 40.3 และมีภาวะโลหิตจาง ร้อยละ 47.3 กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยคุณภาพชีวิตเกี่ยวข้องกับสุขภาพโดยรวมเท่ากับ 113.4 (SD = 17.78) อาการของวัยหมดประจำเดือน ความรอบรู้ทางสุขภาพ กิจกรรมทางกายและภาวะโลหิตจาง สามารถร่วมกันอธิบายความผันแปรคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของกลุ่มตัวอย่างได้ร้อยละ 51 (adjusted R2 = .51, F = 27.15, p < .05) เฉพาะอาการของวัยหมดประจำเดือน ( = - .66, p < .01) และความรอบรู้ทางสุขภาพ (
= .21, p < .01) เท่านั้นที่สามารถทำนายคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญ
สรุปและข้อเสนอแนะ: พยาบาลควรประเมินอาการของวัยหมดประจำเดือน และความรอบรู้ทางสุขภาพ โดยให้การดูแลผู้ป่วยที่มีอาการของวัยหมดประจำเดือน และส่งเสริมความรอบรู้ทางสุขภาพเพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของผู้ป่วยกลุ่มนี้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์: วารสารพยาบาลศาสตร์เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์ไปเผยแพร่ในลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้ การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น การนำบทความเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์
Disclaimer: เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารพยาบาลศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
National Cancer Institute, Department of Medical Services, Ministry of Public Health. Hospital-based cancer registry 2018 [Internet]. Bangkok: National Cancer Institute; 2019 [cited 2020 Sep 18]. Available from: https://www.nci.go.th/th/File_download/Nci%20Cancer%20Registry/Hospital%20Based_2018.pdf. (in Thai).
National Cancer Institute, Department of Medical Services, Ministry of Public Health. Hospital-based cancer registry 2019 [Internet]. Bangkok: National Cancer Institute; 2020 [cited 2020 Sep 18]. Available from: https://www.nci.go.th/th/File_download/Nci%20Cancer%20Registry/Hospital-Based%202019%20NCI.pdf. (in Thai).
Kayl AE, Meyers CA. Side-effects of chemotherapy and quality of life in ovarian and breast cancer patients. Curr Opin Obstet Gynecol. 2006;18(1):24-8. doi: 10.1097/01.gco.0000192996.20040.24.
Farthmann J, Hanjalic-Beck A, Veit J, Rautenberg B, Stickeler E, Erbes T, et al. The impact of chemotherapy for breast cancer on sexual function and health-related quality of life. Support Care Cancer. 2016;24(6):2603-9. doi: 10.1007/s00520-015-3073-2.
Ferrans CE, Zerwic JJ, Wilbur JE, Larson JL. Conceptual model of health-related quality of life. J Nurs Scholarsh. 2005;37(4):336-42. doi: 10.1111/j.1547-5069.2005.00058.x.
Avis NE, Crawford S, Manuel J. Quality of life among younger women with breast cancer. J Clin Oncol. 2005;23(15):3322-30. doi: 10.1200/JCO.2005.05.130.
Han JA, Choi SY, Lee S. Effects of menopausal symptoms and depression on the quality of life of premenopausal women with breast cancer in Korea. J Transcult Nurs. 2019;30(1):8-16. doi: 10.1177/1043659618771475.
Lind M, Vernon C, Cruickshank D, Wilkinson P, Littlewood T, Stuart N, et al. The level of haemoglobin in anaemic cancer patients correlates positively with quality of life. Br J Cancer. 2002;86(8):1243-9. doi: 10.1038/sj.bjc.6600247.
Park H, Yoon HG. Menopausal symptoms, sexual function, depression, and quality of life in Korean patients with breast cancer receiving chemotherapy. Support Care Cancer. 2013;21(9):2499-507. doi: 10.1007/s00520-013-1815-6.
Park J-H, Lee DH, Kim SI, Kim NK, Jeon JY. Moderate to vigorous physical activity participation associated with better quality of life among breast and colorectal cancer survivors in Korea. BMC Cancer. 2020;20(1):365. doi: 10.1186/s12885-020-06819-z.
Kugbey N, Meyer-Weitz A, Oppong Asante K. Access to health information, health literacy and health-related quality of life among women living with breast cancer: depression and anxiety as mediators. Patient Educ Couns. 2019;102(7):1357-63. doi: 10.1016/j.pec.2019.02.014.
Phligbua W, Pongthavornkamol K, Knobf TM, Junda T, Viwatwongkasem C, Srimuninnimit V. Symptom clusters and quality of life in women with breast cancer receiving adjuvant chemotherapy. Pac Rim Int J Nurs Res. 2013;17(3):249-67.
Sivarux C, Pongthavornkamol K, Watanakijkrilert D, Tanticharoensin S. Factors predicting quality of life for breast cancer survivors at 1 year post-treatment, and thereafter. Thai Cancer Journal. 2012;32(1):2-14. (in Thai).
Nutbeam D. Defining and measuring health literacy: what can we learn from literacy studies. Int J Public Health. 2009;54(5):303-5. doi: 10.1007/s00038-009-0050-x.
Halverson JL, Martinez-Donate AP, Palta M, Leal T, Lubner S, Walsh MC, et al. Health literacy and health-related quality of life among a population-based sample of cancer patients. J Health Commun. 2015;20(11):1320-9. doi: 10.1080/10810730.2015.1018638.
Khamho M, Wanitkun N, Danaidutsadeekul S, Thephamongkhol K. Predictive model of quality of life in patients with head and neck cancer after radiotherapy. Nursing Science Journal of Thailand. 2018;36(2):54-66. (in Thai).
Caspersen CJ, Powell KE, Christenson GM. Physical activity, exercise, and physical fitness: definitions and distinctions for health-related research. Public Health Rep. 1985;100(2):126-31.
Boing L, de Bem Fretta T, de Carvalho Souza Vieira M, Denig LA, Bergmann A, de Azevedo Guimarães AC. Physical activity, fatigue and quality of life during a clinical adjuvant treatment of breast cancer: a comparative study. Motricidade. 2018;14(2-3):59-70. doi: 10.6063/motricidade.13476.
Makluf DAS, Barra AA, de Figueiredo EM, da Silva GR, Ribeiro RFR, Barros CP, et al. Influence of physical activity on the quality of life of breast cancer patients. Biomed J Sci Tech Res. 2018;10(3):7787-90. doi: 10.26717/BJSTR.2018.10.001948.
Rodgers 3rd GM, Gilreath JA, Achebe MM, Alwan L, Arcasoy M, Bhat SA, et al. Cancer- and chemotherapy-induced anemia [Internet]. Plymouth Meeting, PA: NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology; 2017 [cited 2020 Sep 14]. Available from: https://oncolife.com.ua/doc/nccn/Cancer-and_Chemotherapy-Induced_Anemia.pdf.
Kirshner J, Hatch M, Hennessy DD, Fridman M, Tannous RE. Anemia in stage II and III breast cancer patients treated with adjuvant doxorubicin and cyclophosphamide chemotherapy. Oncologist. 2004;9(1):25-32. doi: 10.1634/theoncologist.9-1-25.
Cohen J. Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers; 1988. 567 p.
Heinemann LAJ, Potthoff P, Schneider HPG. International versions of the Menopause Rating Scale (MRS). Health Qual Life Outcomes. 2003;1:28. doi: 10.1186/1477-7525-1-28.
Wanitkun N, Pattaramongkolrit S, Vichathai C, Bhechrung B, Kloyahem S, Batterham R, et al. Thai health literacy [Internet]. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2014 [cited 2019 Nov 16]. Available from: http://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/3987. (in Thai).
Craig CL, Marshall AL, Sjöström M, Bauman AE, Booth ML, Ainsworth BE, et al. International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Med Sci Sports Exerc. 2003;35(8):1381-95. doi: 10.1249/01.MSS.0000078924.61453.FB.
Cella DF, Tulsky DS, Gray G, Sarafian B, Linn E, Bonomi A, et al. The functional assessment of cancer therapy scale: development and validation of the general measure. J Clin Oncol. 1993;11(3):570-9. doi: 10.1200/JCO.1993.11.3.570.
Collins RH, McGowan EL. Exploring associations of sedentary behavior and physical activity with quality of life in young adult cancer survivors. J Adolesc Young Adult Oncol. 2018;7(6):643-51. doi: 10.1089/jayao.2018.0032.
Muthanna FMS, Hassan BAR, Karuppannan M, Mohammed AH. Evaluation of the impact of anaemia on quality of life among breast cancer patients undergoing chemotherapy in Malaysia. J Pharm Health Serv Res. 2021;12(2):310-2. doi: 10.1093/jphsr/rmaa033.
