พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจหลังทำหัตถการสวนขยายหลอดเลือดหัวใจ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลตนเอง และความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล ลักษณะความเจ็บป่วยกับพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจหลังทำหัตถการสวนขยายหลอดเลือดหัวใจ
รูปแบบการวิจัย: การวิจัยเชิงพรรณนา
วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจหลังทำหัตถการสวนขยายหลอดเลือดหัวใจที่มารับการตรวจติดตามการรักษา ณ โรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่งในภาคใต้ จำนวน 151 ราย ใช้แบบสอบถามปัจจัยส่วนบุคคล แบบบันทึกลักษณะความเจ็บป่วย และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา และการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ไคสแควร์
ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนพฤติกรรมการดูแลตนเองที่ไม่เพียงพอ (คะแนน <70) ทั้งสามด้านดังนี้ ด้านการดูแลตนเองเพื่อคงภาวะสุขภาพ (64.29±12.10) การดูแลตนเองเพื่อเฝ้าระวังติดตาม (64.00±18.40) และการดูแลตนเองจัดการกับอาการ (63.23±19.28) ปัจจัยส่วนบุคคลพบว่า อายุ ระดับการศึกษา และผู้ดูแลที่บ้านมีความสัมพันธ์กับการดูแลตนเองเพื่อคงภาวะสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (2 = 27.07, 9.73, 5.63 ตามลำดับ และ p < .05 ทุกค่า) และการดูแลตนเองจัดการกับอาการ (
2 = 19.33, 12.05, 15.24 ตามลำดับ และ p < .05 ทุกค่า) ปัจจัยลักษณะความเจ็บป่วย พบว่า ประสิทธิภาพการบีบตัวของหัวใจล่างซ้าย ระดับความรุนแรงเจ็บหน้าอก ระดับความรุนแรงโรคร่วม และระยะเวลาการรักษามีความสัมพันธ์กับการดูแลตนเองเพื่อคงภาวะสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญ (
2 = 4.71, 24.65, 6.24, 6.12 ตามลำดับ และ p < .05 ทุกค่า) ส่วนปัจจัยลักษณะความเจ็บป่วยที่มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญกับการดูแลตนเองเฝ้าระวังติดตามอาการ ได้แก่ ระดับความรุนแรงเจ็บหน้าอก และระยะเวลาการรักษา (
2 = 8.72, p < .05 และ
2 = 9.43, p < .05 ตามลำดับ) และไม่มีปัจจัยลักษณะความเจ็บป่วยใดที่มีความสัมพันธ์กับการดูแลตนเองจัดการกับอาการ
สรุปและข้อเสนอแนะ: ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจหลังทำหัตถการสวนขยายหลอดเลือดหัวใจมีพฤติกรรมการดูแลตนเองทุกด้านอยู่ในระดับไม่เพียงพอ และปัจจัยส่วนบุคคลและลักษณะความเจ็บป่วยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเองได้แก่ อายุ ระดับการศึกษา การมีผู้ดูแลที่บ้าน ประสิทธิภาพการบีบตัวของหัวใจล่างซ้าย ระดับความรุนแรงเจ็บหน้าอก ระดับความรุนแรงโรคร่วม และระยะเวลาการรักษา พยาบาลควรพัฒนาโปรแกรมในการส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลตนเองแก่ผู้ป่วยกลุ่มนี้ โดยให้ความสำคัญในการประเมินปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ด้วย เพื่อปรับกิจกรรมการพยาบาลในโปรแกรมให้สอดคล้องกับลักษณะด้านประชากรและลักษณะความเจ็บป่วยของผู้ป่วยเพื่อให้เกิดประสิทธิผลของโปรแกรม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์: วารสารพยาบาลศาสตร์เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ ห้ามผู้ใดนำบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารพยาบาลศาสตร์ไปเผยแพร่ในลักษณะต่างๆ ดังต่อไปนี้ การส่งบทความไปตีพิมพ์เผยแพร่ที่อื่น การนำบทความเผยแพร่ออนไลน์ การถ่ายเอกสารบทความเพื่อกิจกรรมที่ไม่ใช่การเรียนการสอน ยกเว้นเสียแต่ได้รับอนุญาตจากวารสารพยาบาลศาสตร์
Disclaimer: เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารพยาบาลศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่มีส่วนรับผิดชอบแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
World Health Organisation. The top 10 causes of death 2020 [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2020 [cited 2022 Aug 12]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death.
Khan MA, Hashim MJ, Mustafa H, Baniyas MY, Al Suwaidi SKBM, AlKatheeri R, et al. Global epidemiology of ischemic heart disease: results from the global burden of disease study. Cureus. 2020;12(7):e9349. doi: 10.7759/cureus.9349.
The Heart Association of Thailand Under the Royal Patronage. Thai chronic coronary syndromes guidelines 2021. Samut Prakan; Nextstep D-Sign Limited Partnership; 2022. 47 p. (in Thai).
Bloom DE, Cafiero ET, Jané-Llopis E, Abrahams-Gessel S, Bloom LR, Fathima S, et al. The global economic burden of non-communicable diseases [Internet]. Geneva, Switzerland: World Economic Forum; 2011 [cited 2022 Aug 12]. Available from: http://www3.weforum.org/docs/WEF_Harvard_HE_GlobalEconomicBurdenNonCommunicableDiseases_2011.pdf.
Lawton JS, Tamis-Holland JE, Bangalore S, Bates ER, Beckie TM, Bischoff JM, et al. 2021 ACC/AHA/SCAI guideline for coronary artery revascularization: a report of the American college of cardiology/American heart association joint committee on clinical practice guidelines. J Am Coll Cardiol. 2022;79(2):e21-e129. doi: 10.1016/j.jacc.2021.09.006.
Sansanayudh N, Chandavimol M, Srimahachota S, Limpijankit T, Hutayanon P, Kiatchoosakun S, et al. Patient characteristics, procedural details, and outcomes of contemporary percutaneous coronary intervention in real-world practice: insights from nationwide Thai PCI registry. J Interv Cardiol. 2022;2022:5839834. doi: 10.1155/2022/5839834.
Kwok CS, Narain A, Pacha HM, Lo TS, Holroyd EW, Alraies MC, et al. Readmissions to hospital after percutaneous coronary intervention: a systematic review and meta-analysis of factors associated with readmissions. Cardiovasc Revasc Med. 2020;21(3):375-91. doi: 10.1016/j.carrev.2019.05.016.
Riegel B, Moser DK, Buck HG, Dickson VV, Dunbar SB, Lee CS, et al. Self-care for the prevention and management of cardiovascular disease and stroke: a scientific statement for healthcare professionals from the American Heart Association. J Am Heart Assoc. 2017;6(9):e006997. doi: 10.1161/JAHA.117.006997.
Piepoli MF, Corrà U, Dendale P, Frederix I, Prescott E, Schmid JP, et al. Challenges in secondary prevention after acute myocardial infarction: a call for action. Eur J Cardiovasc Nurs. 2017;16(5):369-80. doi: 10.1177/1474515117702594.
Riegel B, Jaarsma T, Strömberg A. A middle-range theory of self-care of chronic illness. ANS Adv Nurs Sci. 2012;35(3):194-204. doi: 10.1097/ANS.0b013e318261b1ba.
Umpichit P, Jitpanya C. Factors related to self-care in acute coronary syndrome patients. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing. 2009;20(2):1-16. (in Thai).
Nachai L, Sriprasong S, Seneha C, Chantadansuwan T. Factors predicting self-care behaviours in patients with coronary artery disease. Thai Journal of Nursing Council. 2022;37(3):93-108. (in Thai).
Damrongsin S, Putwatana P, Khuwatsamrit K. Self–care behaviors among patients with coronary in-stent restenosis. Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2017;18(2):220-7. (in Thai).
Chinphan S, Sirisopon N, Onsiri S, Wattanaburanon A. Factors correlated with in stent restenosis in coronary heart disease patients. Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2019;20(3):218-26. (in Thai).
Riegel B, Dickson VV, Vellone E. The situation-specific theory of heart failure self-care: an update on the problem, person, and environmental factors influencing heart failure self-care. J Cardiovasc Nurs. 2022;37(6):515-29. doi: 10.1097/JCN.0000000000000919.
Baah FO, Chittams J, Carlson B, Sethares KA, Daus M, Moser DK, et al. Sociodemographic indicators of social position and self-care maintenance in adults with heart failure. Clin Nurs Res. 2021;30(6):847-54. doi: 10.1177/1054773821995593.
Al-Sutari M, Ahmad M. Predictors of adherence to self-care behaviors among patients with coronary heart disease. Nursing Practice Today. 2022;9(2):145-57. doi: 10.18502/npt.v9i2.8897.
Cohen J. Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed. New York: Academic Press. 1977. 567 p.
Sangareddi V, Chockalingam A, Gnanavelu G, Subramaniam T, Jagannathan V, Elangovan S. Canadian cardiovascular society classification of effort angina: an angiographic correlation. Coron Artery Dis. 2004;15(2):111-4. doi: 10.1097/00019501-200403000-00007.
Charlson ME, Pompei P, Ales KL, MacKenzie CR. A new method of classifying prognostic comorbidity in longitudinal studies: development and validation. J Chronic Dis. 1987;40(5):373-83. doi: 10.1016/0021-9681(87)90171-8.
Dickson VV, Lee CS, Yehle KS, Mola A, Faulkner KM, Riegel B. Psychometric testing of the Self-Care of Coronary Heart Disease Inventory (SC-CHDI). Res Nurs Health. 2017;40(1):15-22. doi: 10.1002/nur.21755.
Dickson VV, Iovino P, De Maria M, Vellone E, Alvaro R, Di Matteo R, et al. Psychometric testing of the self-care of coronary heart disease inventory version 3.0. J Cardiovasc Nurs. 2022. doi: 10.1097/JCN.0000000000000952.
Koson N, Srisuk N, Rattanaprom A, Thompson DR, Ski CF. Psychometric evaluation of the Thai version of the Self-Care of Coronary Heart Disease Inventory Version 3 (SC-CHDI-V3). Eur J Cardiovasc Nurs. 2022:zvac069. doi: 10.1093/eurjcn/zvac069.
Phaisantum P, Duangpaeng S, Kunsongkei W. Experiences of lifestyle modification among patient with acute myocardial infarction post coronary stent placement. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing. 2018;29(1):96-109. (in Thai).
Riegel B, De Maria M, Barbaranelli C, Matarese M, Ausili D, Stromberg A, et al. Symptom recognition as a mediator in the self-care of chronic illness. Front Public Health. 2022;10:883299. doi: 10.3389/fpubh.2022.883299.
Świątoniowska-Lonc N, Polański J, Pilarczyk-Wróblewska I, Jankowska-Polańska B. The revised self-care of heart failure index - a new tool for assessing the self-care of Polish patients with heart failure. Kardiol Pol. 2021;79(7-8):841-7. doi: 10.33963/KP.a2021.000.
