การขยายขนาดชุมชนที่มีผลต่อคุณภาพน้ำในแม่น้ำเพชรบุรี

Main Article Content

กิตติชัย ดวงมาลย์
ปานตะวัน อภิรักษ์มนตรี
อรอนงค์ ผิวนิล
อลงกรณ์ อินทรักษา
อรทัย เชื้อวงษ์

บทคัดย่อ

การขยายขนาดของชุมชนที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วโดยเฉพาะริมฝั่งแม่น้ำ เป็นสาเหตุสำคัญประการหนึ่งทำให้เกิดมลพิษทางน้ำ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของการขยายขนาดชุมชนที่มีผลต่อคุณภาพน้ำในแม่น้ำเพชรบุรี พร้อมทั้งเสนอแนะแนวทางการจัดการน้ำเสียจากชุมชน โดยใช้การแปลภาพถ่ายดาวเทียมขนาดชุมชนริมฝั่งแม่น้ำเพชรบุรี ในช่วงปี พ.ศ. 2538-2560 มาพิจารณาร่วมกับข้อมูลคุณภาพน้ำแม่น้ำเพชรบุรี ได้แก่ BOD TCB และ FCB ในช่วงฝนและช่วงแล้งฝน ทำการแบ่งพื้นที่ศึกษาเป็น 3 ช่วง ได้แก่ พื้นที่ต้นน้ำ พื้นที่กลางน้ำ และพื้นที่ปลายน้ำ ผลการศึกษาพบว่า พื้นที่กลางน้ำมีขนาดของชุมชนริมฝั่งแม่น้ำเพชรบุรีมากที่สุด เนื่องจากเป็นพื้นที่ชุมชนเมืองเก่าที่มีลักษณะการตั้งถิ่นฐานริมฝั่งแม่น้ำ การขยายขนาดชุมชนริมฝั่งแม่น้ำเพชรบุรีในพื้นที่ปลายน้ำมีการขยายขนาดมากที่สุด (8.82 ตร.กม.) รองลงมาคือ พื้นที่ต้นน้ำ (5.71 ตร.กม.) และพื้นที่กลางน้ำ (4.83 ตร.กม.) เมื่อพิจารณาคุณภาพน้ำเฉลี่ยทั้งปีต่อพื้นที่ 1 ตร.กม. ของพื้นที่ต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ มีค่า BOD เฉลี่ยเท่ากับ 6.22 0.05 และ 6.17 มก./ล. ตามลำดับ ค่า TCB มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 19,210 1,258 และ 9,841 MPN/100 มล. ตามลำดับ และค่า FCB มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2,132 1,099 และ 3,977 MPN/100 มล. ตามลำดับ การพบคุณภาพน้ำที่ดีในพื้นที่กลางน้ำเนื่องมาจากเทศบาลเมืองเพชรบุรีได้มีการสร้างระบบรวบรวมน้ำเสียชุมชนแล้วส่งผ่านท่อไปยังระบบบำบัดน้ำเสีย ส่วนพื้นที่ต้นน้ำและปลายน้ำมีการขยายขนาดชุมชนมากและยังไม่มีการวางระบบรวบรวมและบำบัดน้ำเสีย มีการปล่อยน้ำเสียลงสู่แม่น้ำจึงส่งผลกระทบต่อคุณภาพน้ำในแม่น้ำเพชรบุรี ดังนั้น แนวทางการจัดการน้ำเสียชุมชน เมื่อขนาดของพื้นที่ชุมชนเพิ่มมากขึ้นกว่า 0.25 ตร.กม. ควรมีการวางระบบรวบรวมน้ำเสียและระบบบำบัดน้ำเสียชุมชนที่เหมาะสมกับขนาดของชุมชนเพื่อป้องกันการปล่อยน้ำเสียลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ (Original Articles)

References

Khowhit, S., & Chunkao, K. (2017). The Study of Phetchaburi Municipal Waste water Treatment Efficiency on Water Quality and Coastal Ecosystems of Laem Phak Bia, Laem Phak Bia Sub District, Ban Leam District, Phetchaburi Province. Srinakharinwirot Science Journal, 33(2), 160-170. (in Thai)

Lamprom, W., Chunkao, K., Rasriekreangkai, I., Pattamapitoon, T., Wararam, W., & Samwimol, N. (2017), Slttlement Pattern of Riverbanks Commnity Affect Water Quality of Phetchaburi River, Phetchaburi Province, Journal of Social Sciences Srinakharinwiriot University. 20(20), 313-331. (in Thai)

LERD. (1997). The King's Royally Initiative Laem Phak Bia Environmental Research and Development at Laem Phak Bia Sub-district Ban Laem district, Petchburi province Thailand. Bangkok: The King's Royally Initiative Laem Phak Bia Environmental Research and Development at Laem Phak Bia Sub-district Office. (in Thai)

LERD. (2011). The King's Royally Initiative Laem Phak Bia Environmental Research and Development at Laem Phak Bia Sub-district Ban Laem distruct, Petchburi province Thailand. Bangkok: TheKing's Royally Initiative Laem Phak Bia Environmental Research and Development at Laem Phak Bia Sub-district Office. (in Thai)

Mahasinpaisal, W., Chunkao, K., Tanchalanukit, W., Prabhuddham, P., Phewnil, O., Duangmal, K., Chantrasoon, C., Samwimol, N., Pattanapitoon, T., & Wararam., W. (2015), Appropriate Discharge from Diversion Dam to Dilute High Concentrated Community Wastewater of Riverbank Settlements Along Phetchaburi River in Phetchaburi Province, Thailand. Modern Applied Science, 9(11), 18-37.

National Environment Board. (1989). Preliminary report on survey of population attitudes and water quality Phetchaburi River Pranburi River And the west coast of the upper Gulf of Thailand 1986-1987 / Water Quality Department Division of Environmental Quality Standards National Environment Board. Bangkok: Office of the National Environment Board. (in Thai)

Regional Environment office 8th (Ratchaburi). (2007). Western Environment Report 2007. Retrieved December 16, 2019, from http://www.reo08.mnre.go.th/th/information/more/421/page/2.

Yodsanti, P. (2010). Water Quality Management of Phetchaburi River Basin under Economic Development Plan National Social and No. 10 (2007-2011). In. National Academic Conference Of Rajabhat Universities. (PP.223-227). Muban Chombueng Rajabhat University. Muban Chombueng Rajabhat University. (in Thai)