The Development of People Participation in Environmental Impact Monitoring Model for Developing Projects

บทคัดย่อ

การพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมของโครงการพัฒนา

ดนัยบวรเกียรติกุล*,เสาวคนธ์สุดสวาท**,กอบเกียรติผ่องพุฒิ***,อิทธิพลราศีเกรียงไกร****

*นิสิตปริญญาเอกสาขาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อมคณะสิ่งแวดล้อมมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์,**คณะสิ่งแวดล้อมมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์,***คณะสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์,****คณะวิศวกรรมศาสตร์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์2ประการคือ1)เพื่อประเมินสภาพการมีส่วนร่วมของประชาชนในการป้องกันแก้ไขและติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมจากโครงการพัฒนา2)พัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมจากโครงการพัฒนาและทดสอบความเหมาะสมด้วยโปรแกรมทางสถิติLISRELโดยใช้วิธีการศึกษาแบบผสมผลการศึกษาข้อมูลทุติยภูมิของโครงการพัฒนาเกี่ยวกับการดำเนินการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมและสถานภาพการมีส่วนร่วมของประชาชนพบว่ามีปัจจัยทั้งภายในและภายนอกที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการมีส่วนร่วมของประชาชนตลอดจนประเด็นปัญหาและอุปสรรคทำการวิเคราะห์จุดอ่อนจุดแข็งจากการสัมภาษณ์ตัวแทนของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเช่นเจ้าของโครงการพัฒนาบริษัทที่ปรึกษาสิ่งแวดล้อมหน่วยราชการด้านสิ่งแวดล้อมองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและภาคประชาชนนำมากำหนดแนวทางการปฏิบัติของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องซึ่งประกอบด้วย1)สถาบันอุดมศึกษา2)สื่อมวลชน3)องค์กรอิสระด้านสิ่งแวดล้อม4)เจ้าของโครงการพัฒนา5)องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น6)ภาคประชาชน7)หน่วยราชการด้านสิ่งแวดล้อมเพื่อให้ดำเนินการมีส่วนร่วมของประชาชนเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพนำไปสร้างรูปแบบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมตามกระบวนการการสมการโครงสร้างโดยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเป็นตัวแปรแฝงภายนอกและตัวแปรแฝงภายในจำนวน8ตัวทดสอบรูปแบบฯด้วยโปรแกรมทางสถิติลิสเรลโดยใช้แบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่างที่ประกอบด้วยบุคลากรของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำนวน214รายแล้วทำการวิเคราะห์อิทธิพลของตัวแปรแฝงภายในและภายนอกจากค่าCFIเท่ากับ0.93ค่าGFIเท่ากับ0.91ค่าRMSEAเท่ากับ0.36พบว่ารูปแบบฯมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์อยู่ในระดับพอใช้ได้ในด้านอิทธิพลของตัวแปรพบว่าโครงการพัฒนามีค่าสัมประสิทธิ์อิทธิพลต่อชุมชนและประชาชนมากที่สุดเท่ากับ1.10และองค์กรอิสระด้านสิ่งแวดล้อมมีค่าสัมประสิทธิ์อิทธิพลต่อชุมชนและประชาชนน้อยที่สุดเท่ากับ-0.23

The study aimed to: 1) evaluate the status of people participating in a project of environmental impact-monitoring; 2) develop the participation of people in an environmental impact-monitoring model which was tested by LISREL. Mixed methods were used in the data collection. By reviewing secondary data about the environmental impact-monitoring and the of the status of people participation, it was found that there were both internal and external factors relating to the implementation of people participation, including various problems and obstructions. The study showed the strength and weakness of people participation in environmental impact in the data collected from the delegates of the implementing sectors, namely the project developers, the environmental consultant company, the environmental government sectors, the local administrations and the people sectors. Data for the study was collected from: 1) a university; 2) the mass media; 3) an environmental NGO; 4) a project proponent; 5) the local administration; 6) the people sector for the implementation of people participation; 7) the government sector. The relevant organizations were treated as the external latent variables, whereas the eight other internal latent variables were also included in the model.

The questionnaire was sent out to 214 individuals from sectors relevant to the study. Consequently, it was found that the value of CFI = 0.93, GFI = 0.91, RMSEA = 0.036, and this showed that the model was affected with empirical data in the moderate level. Concerning the influence of variables, it was found that the project proponent affected the people sector in the highest level of coefficients equal to 1.10, and the NGO had the lowest level of coefficients equal to -0.23.