ความรอบรู้ด้านสุขภาพช่องปากและปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกัน โรคฟันผุในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น เขตชนบท จังหวัดอุบลราชธานี
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพช่องปาก / พฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุ / นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นบทคัดย่อ
การวิจัยภาคตัดขวางเชิงวิเคราะห์มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพช่องปาก ระดับพฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุและปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น เขตชนบท จังหวัดอุบลราชธานี สุ่มตัวอย่างแบบหลาย จำนวน 402 คน จากนักเรียน 18,042 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพช่องปาก วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และวิเคราะห์ปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุด้วย Multivariable linear regression
ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 50.75 มีอายุเฉลี่ย 13.97 ปี กำลังศึกษาอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มากที่สุด ร้อยละ 39.80 ผู้ปกครองส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ร้อยละ 63.43 จบการศึกษาระดับประถมศึกษามากที่สุด ร้อยละ 49.75 ส่วนใหญ่นักเรียนไม่ได้พักอาศัยอยู่กับพ่อแม่ ร้อยละ 55.47 ไปใช้บริการทางทันตกรรมเมื่อมีอาการผิดปกติเท่านั้น ร้อยละ 81.84 โดยไปรับบริการที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลมากที่สุด ร้อยละ 48.25 และส่วนใหญ่ใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ร้อยละ 96.27 มีพฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 75.37 ความรอบรู้ด้านสุขภาพช่องปากอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 70.90 โดยตัวแปรที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุ ได้แก่ ทักษะความรู้ ความเข้าใจข้อมูล (B = -0.73, 95%CI = -0.90 - -0.57) การพักอาศัยกับพ่อแม่ (B = 3.53, 95%CI = 1.12-5.93) และรับบริการทันตกรรมที่โรงเรียน (B = 5.86, 95% CI = 1.44-10.28) ตัวแปรอิสระทั้งหมดสามารถอธิบายความผันแปรของคะแนนพฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุได้ร้อยละ 20
ดังนั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรส่งเสริมการเรียนรู้ โดยการให้ข้อมูลความรู้เรื่องโรคฟันผุกับผู้ปกครองที่ไม่ใช่พ่อแม่โดยตรง เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีพฤติกรรมการป้องกันโรคฟันผุที่ดี และสนับสนุนให้มีหน่วยทันตกรรมเคลื่อนที่ที่โรงเรียน เพื่อส่งเสริมการป้องกันโรคฟันผุในกลุ่มวัยนี้ลดการเกิดโรคฟันผุ ในฟันแท้และช่วยลดค่าใช้จ่ายในการไปรับบริการทางทันตกรรม
References
Best, J. W. (1981). Research in education: 3rd ed. Prentice-Hall.
Bloom. (1971). Mastery learning. Holt, Rinehart & Winston.
Bureau of Dental Health, Department of Health. (2018). Report of the results of the 8th National Oral Health Survey, Thailand, 2017. Bangkok: Sam Charoen Panich. (in Thai)
Charophasrat, S. (2019). Development of Oral Health Literacy Measure for Adult Dental Clients in The Context of Thai Society. Master of Science Thesis: Prince of Songkla University. (in Thai)
Cohen, J. (1992). “A power primer”, Psychological Bulletin. 112(1): 155–159.
Darun, P. & Krairat., P. (2019). Health Literacy Factors Influencing on Health Behavior of Population in Bueng Kan Province. Journal of Department of Health Service Support, 15(3): 71-82. (in Thai)
Department of Health. (2017). Mobility of Health Awareness and Health Communication Department of Health. Retrieved 5 April 2022, from http://doh.hpc.go.th/data/HL/HL_DOH_drive.pdf. (in Thai)
Department of Health. (2018). Thai children with dental caries Big problems affecting the future. AnamaiMedia. Retrieved 5 April 2022, from https://multimedia.anamai.moph.go.th/help-knowledgs/kid-and-decay-tooth/. (in Thai)
Hayden, J. (2008). Introduction to Health Behavior Theory. Sudbury Mass: Jones & Bartlett Learning.
Health Education Division. (2016). Campaign activities - clean teeth - strong gums. Retrieved 10 August 2022, from http://www.hed.go.th/news/5098.
Hengtrakunvenit, K., Pormchat, K. & Phungpisan, R. (2020). Oral health promotion, oral health literacy, dental caries and quality of life among 12-year-old children, Klonglan district, Kamphangphet province. Thai Dental Public Health Journal, 25, 27–40. (in Thai)
Horowitz, A. M. and Kleinman, D. V. (2008). Oral health literacy: The new imperative to better oral health. Dental Clinics of North America, 52(2): 333–344.
Office of the Permanent Secretary Ministry of Public Health. (2020). HDC Ministry of Public Health. Retrieved 1 July 2021, from https://shorturl.asia/DwMqm. (in Thai)
Osborne, R.H., Batterham, R.W., Elsworth, G.R., Hawkins, H. & Buchbinder, R. (2013). The grounded psychometric development and initial validation of the Health Literacy Questionnaire (HLQ). BMC Public Health, 13(1), 658-675.
Rongmuang, S., (2018). Applying Health Promotion Theories for Behavioral Modification to Prevent and Control Obesity. The Journal of Prapokklao Hospital Clinical Medical Education Center, 35(1): 87–102. (in Thai)
Sarae, R., Kanchanapoom, K. & Tansakul, K. (2021). Oral Health Literacy and Oral Health Care of Early Adolescents in Yala Province. Journal of Council of Community Public Health, 3(3), 27–39. (in Thai)
Sodsee, A., Nakorn, N. N. & Ngudgrtoke, S. (2019). Assessment of oral health literacy of primary school students. Thai Dental Nurse Journal, 30(2), 80–91. (in Thai)
SodSee, A. (2020). Oral Health literacy and Experience in Dental Treatments of Grade 4-6 Students in Suphanburi Province. Journal of Council of Community Public Health, 2(1), 18–28. (in Thai)
Sornchom, P. & Chatiketu, P. (2022). Relationship between Caregiver Oral Health Literacy and Dental Caries Status of Pre-school Children in Kongkrailas District, Sukhothai Province. The Journal of the Dental Association of Thailand, 72(2): 329-339.
Suwakhon, N. & Wongsawat, P. (2018). Factors Influencing Tooth Cleaning Behaviors for Dental Caries Prevention of Grade 6 Students in Muang District, Phitsanulok Province. EAU Heritage Journal Science and Technology, 12(2), 273–286. (in Thai)
Veerasamy, A., Kirk, P. R., & Gage, P.J. (2019). Oral Health Literacy of Adolescents of Tamil Nadu, India. Scholars Journal of Dental Sciences, 3(4), 112–120.
![](https://he02.tci-thaijo.org/public/journals/546/submission_258349_42546_coverImage_th_TH.png)
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความทุกบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารสาธารณสุข