ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สมุนไพรในการดูแลตนเองของประชาชน จังหวัดปราจีนบุรีในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019

บทคัดย่อ

ปัจจุบันทั่วโลก และประเทศไทยยังคงประสบปัญหาการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 อย่างต่อเนื่อง สิ่งนี้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนมายาวนาน และทำให้เกิดพฤติกรรมการเรียนรู้ถึงการดูแลสุขภาพด้วยตนเองมากขึ้น งานวิจัยเชิงสำรวจนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้สมุนไพรในการดูแลตนเองของประชาชนจังหวัดปราจีนบุรีในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019  และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่าง ๆ กับพฤติกรรมการใช้สมุนไพรในการดูแลตนเองของประชาชน สุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน จำนวน 400 คน เครื่องมือที่ใช้คือแบบสอบถามปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สมุนไพรในการดูแลตนเองที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาและความเที่ยงเนื้อหาและความเที่ยงด้วยวิธีของครอนบาคแอลฟ่า ได้ค่าสัมประสิทธิ์ความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.923 เก็บข้อมูลระหว่างเดือนมกราคม-เมษายน 2565 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติทดสอบไคสแควร์ และหาค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน  ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการใช้สมุนไพรในระยะก่อนและหลังติดเชื้ออยู่ในระดับต่ำ และระยะติดเชื้ออยู่ในระดับปานกลาง การศึกษาปัจจัยส่วนบุคคลพบว่า ระดับการศึกษามีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ปัจจัยนำพบว่า ความรู้มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมในทิศทางลบระดับต่ำ ทัศนคติ และการรับรู้ประโยชน์มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมในทิศทางบวกระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) ปัจจัยเอื้อ พบว่าช่องทางการเข้าถึงสมุนไพร ราคา และการส่งเสริมการขายมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมในทิศทางบวกระดับต่ำ ปัจจัยเสริมพบว่า การได้รับข้อมูลจากสื่อบุคคล สื่อเฉพาะกิจ และสื่อมวลชนมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมในทิศทางบวกระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (p < 0.001) จากการค้นพบของงานวิจัยนี้ เพื่อให้เกิดพฤติกรรมสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน ควรส่งเสริมและให้ความรู้การใช้สมุนไพรดูแลตนเองที่ถูกต้องแก่ประชาชนในสถานการณ์การระบาดของไวรัสโคโรนา 2019