ความชุกของภาวะอ้วนและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดอาการ หัวใจห้องบนเต้นเร็วผิดปกติซ้ำในโรงพยาบาลตรัง

เสริมสุข เรืองวิทยาวงศ์

ผู้แต่ง

เสริมสุข เรืองวิทยาวงศ์ อายุรศาสตร์โรคหัวใจ โรงพยาบาลตรัง จังหวัดตรัง

คำสำคัญ:

ภาวะอ้วน, ดัชนีมวลกาย, โรคหัวใจห้องบนเต้นเร็วผิดปกติ, ความชุก

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบย้อนหลัง เพื่อศึกษาความชุกของภาวะอ้วนและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดอาการหัวใจห้องบนเต้นเร็วผิดปกติซ้ำในโรงพยาบาลตรัง เก็บรวบรวมข้อมูลผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาทั้งผู้ป่วยในและผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลตรังในช่วง1 มกราคม พ.ศ. 2562 – 31 ธันวาคม พ.ศ. 2567 โดยการทบทวนแฟ้มเวชระเบียนผู้ป่วยด้วยโปรแกรม HOSxP ซึ่งมีกลุ่มตัวอย่างจำนวนทั้งสิ้น 363 ราย โดยเก็บข้อมูลของผู้ป่วยเช่น เพศ อายุ น้ำหนัก ดัชนีมวลกาย โรคประจำตัว และยาที่ใช้ นำมาวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และการวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกเชิงพหุ (Multiple Logistic Regression Analysis)

ผลการศึกษาพบว่าความชุกของภาวะอ้วนของผู้ป่วยโรคหัวใจห้องบนเต้นเร็วผิดปกติในโรงพยาบาลตรังคือร้อยละ 41.6 ดัชนีมวลกายสูงที่สุดที่พบคือ 41.62 ดัชนีมวลกายเฉลี่ยของผู้ป่วยทั้งหมดอยู่ที่ 24.68 โรคประจำตัวที่พบมากที่สุดคือโรคไขมันโลหิตสูงร้อยละ 49.6 รองลงมาคือโรคความดันโลหิตสูงร้อยละ 44.9 และโรคเบาหวานร้อยละ 18.5 ในช่วงการติดตามการรักษามีผู้ป่วยที่มีอาการหัวใจเต้นเร็วผิดปกติซ้ำที่ต้องมาโรงพยาบาลร้อยละ 29.8 ซึ่งจำนวนที่มีอาการซ้ำมีตั้งแต่ 1 ครั้ง ถึงมากที่สุดจำนวน 7 ครั้ง เมื่อวิเคราะห์ด้วยสถิติ Univariable analysis พบว่าปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดหัวใจเต้นผิดปกติซ้ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ผู้ป่วยที่มีโรคเบาหวาน (Odds Ratio (OR) = 1.79; 95% Confidence Interval(CI) : 1.03-3.11; P-value = 0.037) ผู้ป่วยที่มีโรคไขมันโลหิตสูง (OR = 1.74; 95% CI: 1.11-2.75; P-value = 0.016) และการใช้ยากลุ่ม Calcium channel blocker (OR = 2.09; 95% CI: 1.32-3.30; P-value = 0.001) เมื่อวิเคราะห์ด้วยสถิติ Multivariable logistic regression analysis พบว่าการใช้ยากลุ่ม Calcium channel blocker เป็นปัจจัยเดียวที่มีผลต่อการเกิดอาการหัวใจเต้นเร็วผิดปกติซ้ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Adjusted OR = 2.11; 95% CI: 1.32-3.36; P-value = 0.002) ผลจากการศึกษานี้สามารถนำไปแนะนำผู้ป่วยเรื่องการดูแลตัวเองได้ โดยการลดน้ำหนักและการเลือกใช้ยากลุ่ม Beta blocker แทนยากลุ่ม Calcium channel blocker มีโอกาสลดการเกิดอาการหัวใจเต้นเร็วผิดปกติซ้ำได้

เอกสารอ้างอิง

Aroonsiriwattana, S. (2015). Treatment of Radiofrequency Ablation of Cardiac Arrhythmia in Suratthani Hospital. Region 11 Medical Journal, 29(1), 137–143.

Bah,MNM., Zahari,N., Boparam,BK., Sapian,MH. (2024). The Incidence and Factors Associated with the Recurrence of Supraventricular Tachycardia in Children: 15 Years Experience from Middle-Income Country. Pediatr Cardiol. 2024 Feb;45(2):292-299.

Brady,TM. (2016). The Role of Obesity in the Development of Left Ventricular Hypertrophy Among Children and Adolescents. Curr Hypertens ,18(1):3.

Conen,D., Adam,M., Roche,F., Barthelemy,JC., Dietrich,DF., Imboden,M. et al. (2012). Premature atrial contractions in the general population: frequency and risk factors. Circulation. 126, 2302–8.

Finn,BP., Fraser,B., O'Connell,SM. (2018) Supraventricular tachycardia as a complication of severe diabetic ketoacidosis in an adolescent with new-onset type 1 diabetes. BMJ Case Rep. 2018 Mar 15;2018:bcr2017222861.

Gowd,BM., Thompson,PD. (2012). Effect of female sex on cardiac arrhythmias. Cardiol Rev. Nov-Dec, 20(6):297-303.

Hafeez,Y., Rodriguez, BSQ., Ahmed,I., Grossman,SA. (2024). Paroxysmal Supraventricular Tachycardia. Retrieved December 1,2024, from://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507699/

Brugada,J., Katritsis,DG., Arbelo,E., Arribas,F., Bax,JJ., Lundqvist,CB. et al. (2020). ESC Guidelines for the management of patients with supraventricular tachycardia. European Heart Journal, 41(5), 1 February,655–720.

McCully,BH., Hasan,W., Streiff,CT., Houle,JC., Woodward,WR., Giraud,GD et al. (2013). Sympathetic cardiac hyperinnervation and atrial autonomic imbalance in diet-induced obesity promote cardiac arrhythmias. Am J Physiol Heart Circ Physiol. 305, H1530–7.

Patel,K., Reddy,R., Sau,A., Sivanandarajah,P., Ardissino,M., Ng,F. (2022) - Obesity as a risk factor for cardiac arrhythmias: BMJ Medicine 2022;1:e000308.

Pathak,RK., Mahajan,R., Lau,DH., Sanders,P. (2015). The implications of obesity for cardiac arrhythmia mechanisms and management. Can J Cardiol.;31:203–210

Patti, L., Horenstein, MS., Ashurst, JV. (2025). Supraventricular Tachycardia. Retrieved July 7,2025, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441972/

Prasopsantawee,D., Uwattanasakul, W. (2023). A Case Study of the Care of a Patient Receiving Adenosine Injection for Supraventricular Tachycardia (SVT). Thai Pharm Health Sci J Vol. 18No. 3, Jul. –Sep.2023.

Rech,MA., Gottlieb,M. (2023). Calcium Channel Blockers Should be First-Line Treatment for Hemodynamically Stable Suppraventricular Trachycardia Ann Emerg Med. 2024 Apr;83(4):394-395.

Sakboonyarat, B., Poovieng, J. & Rangsin, R. (2024). Association between obesity and new-onset heart failure among patients with hypertension in Thailand. J Health Popul Nutr 43, 33.

Schreuder,MM., Sunamura,M., Lennep,JE. (2019). Supraventricular tachycardia and the menstrual cycle. Case Rep Womens Health. 2019 Oct 22;24:e00153.

Stambler,BS. (2023). Self-administered intranasal etripamil using a symptom-prompted, repeat-dose regimen for atrioventricular-nodal-dependent supraventricular tachycardia (RAPID): A multicentre, randomised trial. Lancet 2023 Jul 8; 402:118.

Taiwong,A., Sanchan,M., Talerd,W., Somprom,S., Peangjai,R. (2018). Supraventricular tachycardia (SVT): Nurse Role’s in Assessment and Care. Mahasarakham Hospital Journal, 15(2) (May - August) 2018

World Health Organization.(2025). Obesity and overweight. Retrieved July 7,2025, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight

Zeljkovic,I., Dula,K., Babacanli,A., Kruljac,I., Mustapic,V., Brkljacic,DC. et al. (2019). High prevalence of hyperlipidaemia in patients with AV re-entry tachycardia and AV nodal reentry tachycardia. Sci Rep 9, 11502.