ประสิทธิภาพของค่า MCH สำหรับจำแนกคนปกติกับพาหะอัลฟาธาลัสซีเมีย จากกลุ่มตัวอย่างที่มีผลตรวจ Hb typing เป็น Normal Hb Typing, not rule out alpha–thalassemia ในโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์

บทคัดย่อ

            อัลฟาธาลัสซีเมียเป็นภาวะโลหิตจางที่สามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรม เกิดจากความผิดปกติของยีนในการสังเคราะห์ฮีโมโกลบินสร้างสายอัลฟาโกลบินได้ลดลง ส่งผลให้การสร้างเม็ดเลือดแดงไม่มีประสิทธิภาพและถูกทำลายจนเกิดภาวะโลหิตจาง การตรวจ Hb Typing เพื่อหาคู่เสี่ยงพบว่ามีข้อจำกัดของเครื่องมือที่ไม่สามารถตรวจแยกคนปกติออกจากอัลฟาธาลัสซีเมียในรายที่เป็น A2A และมีขนาดของเม็ดเลือดแดงตัวเล็ก จึงรายงาน Normal Hb Typing, not rule out alpha-thalassemia เพื่อให้ส่งตรวจยืนยันทางอณูชีววิทยาต่อ บางรายผลตรวจยืนยันไม่มีภาวะพาหะ  ทำให้สิ้นเปลืองงบประมาณ เพิ่มระยะเวลารอคอยผล เพื่อประเมินความสามารถของค่าเฉลี่ยฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดง (Mean Corpuscular Hemoglobin: MCH)  ในการจำแนกคนปกติออกจากกลุ่มที่มีผลตรวจ Hb Typing ปกติแต่ยังไม่สามารถตัดโอกาสการเป็นพาหะของโรคอัลฟาธาลัสซีเมีย เพื่อช่วยลดการส่งตรวจยืนยันทางอณูชีววิทยาที่ไม่จำเป็น ศึกษาข้อมูลย้อนหลัง โดยรวบรวมค่า RBC parameters ของคนที่มีผลตรวจ Hb Typing เป็น A2A Normal Hb typing, Not rule out alpha-thalassemia และส่งตรวจยืนยันทางอณูชีววิทยาตั้งแต่กันยายน 2566 ถึง ตุลาคม 2567 จำนวน 137 ราย

           ค่าเฉลี่ยฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดง ≥ 22.2 pg สามารถใช้เป็นเกณฑ์คัดกรองเพื่อแยกบุคคลปกติออกจากกลุ่มที่มีผล Hb Typing แบบไม่สามารถตัดพาหะอัลฟาธาลัสซีเมียออกได้ โดยมีค่าความไว 98.1% ความจำเพาะ 96.4% ค่าทำนายผลบวก 94.6% ค่าทำนายผลลบ 98.8% และประสิทธิภาพรวม 97.1%  ค่า MCH ≥  22.2 pg สามารถจำแนกคนปกติออกมาจากกลุ่ม Normal Hb Typing, not rule out alpha-thalassemia ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อนำไปใช้เป็นแนวทางการคัดกรองเบื้องต้นในโรงพยาบาลทั่วไปที่ไม่มีเครื่องมือทางอณูชีววิทยา