ประสิทธิผลของโปรแกรมการจัดการตนเองด้วยการออกกำลังกายกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าร่วมกับการประคบร้อนในผู้สูงอายุภาวะข้อเข่าเสื่อมเครือข่ายบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลห้างฉัตร จังหวัดลำปาง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ที่มาและความสำคัญ: โรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุมักมีอาการปวดเข่าและกล้ามเนื้อขาอ่อนแรง ผู้ป่วยสามารถดูแลตนเองที่บ้านเพื่อบรรเทาความรุนแรงและเพิ่มความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน โปรแกรมการจัดการตนเองนี้อาจจะช่วยให้ผู้สูงอายุภาวะข้อเข่าเสื่อมในชุมชนสามารถดูแลตนเองอย่างต่อเนื่องและลดผลกระทบของภาวะข้อเข่าเสื่อมได้
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการจัดการตนเองด้วยการออกกำลังกายกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าร่วมกับการประคบร้อนต่ออาการปวดข้อเข่า ความแข็งแรงของขาในการทำกิจกรรม และการทรงตัวในผู้สูงอายุภาวะข้อเข่าเสื่อม
วิธีการวิจัย: การศึกษาแบบกึ่งทดลองนี้ศึกษาในผู้สูงอายุภาวะข้อเข่าเสื่อมในเครือข่ายบริการปฐมภูมิโรงพยาบาลห้างฉัตร จังหวัดลำปาง กลุ่มทดลองจำนวน 30 คนได้รับโปรแกรมการจัดการตนเองด้วยการออกกำลังกายกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าร่วมกับการประคบร้อน ปฏิบัติต่อเนื่อง 8 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 5 วัน และได้รับการสนับสนุนถุงประคบร้อน คู่มือการออกกำลังกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าและแบบบันทึกการปฏิบัติกิจกรรม ส่วนกลุ่มเปรียบเทียบจำนวน 30 คนได้รับบริการของหน่วยบริการตามปกติ ประเมินอาการปวดเข่าโดยใช้แบบประเมิน Modified WOMAC ฉบับภาษาไทย ประเมินความแข็งแรงของขาในการทำกิจกรรมจากการลุกจากเก้าอี้ในเวลา 30 วินาที และประเมินการทรงตัวด้วย Berg Balance Test วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Independent t-test Pared t-test และการวิเคราะห์ถดถอยพหุแบบ Gaussian
ผลการวิจัย: หลังได้รับโปรแกรมการจัดการตนเอง กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยอาการปวดข้อเข่าลดลง มีคะแนนเฉลี่ยความแข็งแรงของขาในการทำกิจกรรมเพิ่มขึ้น และมีคะแนนเฉลี่ยการทรงตัวเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ อย่างไรก็ตาม ไม่พบความแตกต่างระหว่างกลุ่มเปรียบเทียบและกลุ่มทดลอง เมื่อควบคุมอิทธิพลของตัวแปรกวนแล้วพบว่ามีเพียงคะแนนเฉลี่ยอาการปวดข้อเข่าเท่านั้นที่ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
สรุปผล: นักกายภาพบำบัดควรนำโปรแกรมการจัดการตนเองด้วยการออกกำลังกายกล้ามเนื้อรอบข้อเข่าร่วมกับการประคบร้อนไปใช้เพื่อลดอาการปวดข้อเข่าในผู้สูงอายุภาวะข้อเข่าเสื่อมในชุมชน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Dungkong S. Physiotherapy in osteoarthritis patients. Siriraj Med Bull. 2017;10(2):115-21. (in Thai)
Kankayant C, Charoennukul A, Wayo W. Delaying Knee Osteoarthritis Prior to Advancing Age. Rama Nurs J. 2020;26(1):5-17. (in Thai)
Worathanarat P. Lifestyle with osteoarthritis. Thai Health Promotion Foundation. Bangkok; 2015. (in Thai)
van Schoor NM, Dennison E, Castell MV, Cooper C, Edwards MH, Maggi S, et al. Clinical osteoarthritis of the hip and knee and fall risk: The role of low physical functioning and pain medication. In Seminars in Arthritis and Rheumatism 2020;50(3):380-6.
Aljehani MS, Crenshaw JR, Rubano JJ, Dellose SM, Zeni JA. Falling risk in patients with end-stage knee osteoarthritis. Clin Rheumatol. 2021;40(1):3-9.
Salmon JH, Rat AC, Sellam J, Michel M, Eschard JP, Guillemin F, Jolly D, Fautrel B. Economic impact of lower-limb osteoarthritis worldwide: a systematic review of cost-of-illness studies. Osteoarthr Cartil.2016;24(9): 1500-8.
Kolasinski SL, Neogi T, Hochberg MC, Oatis C, Guyatt G, Block J, Callahan L, Copenhaver C, Dodge C, Felson D, Gellar K. 2019 American College of Rheumatology/Arthritis Foundation guideline for the management of osteoarthritis of the hand, hip, and knee. Arthritis Rheumatol. 2020;72(2):220-33.
Dhippayom T, Kongkaew C, Chaiyakunapruk N, Dilokthornsakul P, Sruamsiri R, Saokaew S, Chuthaputti A. Clinical effects of Thai herbal compress: a systematic review and meta-analysis. Evid Based Complement. Altern. Med. 2015;2015:942378.
Werasirirat P, Hongto K, Muanjai P, Namsawang C. Effects of Physical Therapy Management in monks with osteoarthritis knee. Faculty of Allied Health Sciences, Burapha University. 2015. (in Thai)
Naumthong D, Leepitakwattana W, Patpreeyakool I. A comparison of knee functional ability between pre and post knee strengthening program in patients with osteoarthritis knee, Chaophrayayommarat Hospital, Suphanburi. The Journal of Boromarjonani College of Nursing Suphanburi. 2019;2(1):64-84. (in Thai)
Hang Chat Hospital. Medical Statistics and Patient Registration Lampang: Hang Chat Hospital. 2020.
Poontong. S. Development of self-care promotion program for the elderly in rubber tapper with the rubber ring stretching exercise and modified work improvement to reduce knee pain. J Royal Thai Army Nurses. 2018; 19(Suppl): 118-27. (in Thai)
Singthong P, Khanthong P, Thepsuriyanon K, Duangkeaw O. The effect of Ruesi Dadton exercise on balance ability and quality of life of early stage knee osteoarthritis in middle-aged women. NJPH. 2021;31(1):33-44. (in Thai)
Kuptniratsaikul V, Rattanachaiyanont M. Validation of a modified Thai version of the Western Ontario and McMaster (WOMAC) osteoarthritis index for knee osteoarthritis. Clin Rheumatol. 2007;26(10):1641-5.
Bunsanong T, Chaimongkol N. A self‐ management support intervention on knee functional status and health‐related quality of life among middle‐age women: a randomized controlled trial. J Adv Nurs. 2021;77(1):376-86.
McCarthy EK, Horvat MA, Holtsberg PA, Wisenbaker JM. Repeated chair stands as a measure of lower limb strength in sexagenarian women. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2004;59(11):1207-12.
Donat Tuna H, Ozcan Edeer A, Malkoc M, Aksakoglu G. Effect of age and physical activity level on functional fitness in older adults. Eur Rev Aging Phys Act. 2009;6(2):99-106.
Berg K, Wood-Dauphinee S, Williams JI. The Balance Scale: reliability assessment with elderly residents and patients with an acute stroke. Scand J Rehabil Med. 1995;27(1):27-36.
Orem DE. Nursing Concepts of Practice. Louis: Mosby Yearbook; 1995.
Manoy P, Kumfu S, Srithawong A. The effects of rice grain and Thai herbal hot pack on pain and back extensibility in persons with low back pain. Chiang Mai Med J. 2021;60(1):75-86. (in Thai)
Sports Authority of Thailand. Physical performance tests and criteria for the elderly aged 60 to 89. 2013. access 3 November 2022. available from: https://pubhtml5.com/ pmsc/kzdk/basic. (in Thai)
Thammakongthong S, Abdullakasim P, Maharachpong N. Effect of an exercise program using thera-band on leg and joint mobility in patients with knee osteoartritis. Journal of Public Health Nursing. 2019;33:51-66. (in Thai)
Kalapakdee U, Amnatsatsue K, Kerdmongkol P, Rawiworrakul T. The effects of self-management program for older adults with knee osteoarthritis in Angthong province. TH J of Health Edu.2020;43(1):100-12. (in Thai)