ปัจจัยทำนายการเสียชีวิตของผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมองระดับปานกลางถึงรุนแรง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบย้อนหลังมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุบัติการณ์การเสียชีวิตและปัจจัยทำนายการเสียชีวิตในผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมองระดับปานกลางถึงรุนแรงหลังเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเฉพาะเจาะจง (purposive sampling) ตามคุณสมบัติที่กำหนด 270 ราย สุ่มกลุ่มตัวอย่างเป็นระบบสุ่มคัดเลือกจากเวชระเบียนผู้ป่วยทั้งหมด เก็บรวบรวมข้อมูลจากเวชระเบียนผู้ป่วยที่เคยเข้ารับการรักษาระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2563 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2563 รวบรวมข้อมูลจากเวชระเบียนโดยใช้แบบบันทึกข้อมูลปัจจัยทำนายการเสียชีวิตจากการทบทวนวรรณกรรมของผู้วิจัย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติถดถอยโลจิสติก นำเสนอค่า ORAdj และ 95% CI ผลการศึกษาพบว่า อุบัติการณ์การเสียชีวิตของผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมองระดับปานกลางถึงรุนแรง คิดเป็นร้อยละ 28.9 เกิดในเพศชายมากกว่าเพศหญิง ร้อยละ 25.9 พบในช่วงอายุระหว่าง 18-30 ปี สาเหตุที่เสียชีวิตส่วนใหญ่ คือ อุบัติเหตุจราจร ร้อยละ 20.4 รองลงมา คือ ตกที่สูงหรือล้ม ร้อยละ 12.2 และถูกทำร้ายร่างกาย ร้อยละ 1.5 ปัจจัยทำนายการเสียชีวิตของผู้ป่วยบาดเจ็บที่สมองระดับปานกลางถึงรุนแรงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) ได้แก่ Glasgow Coma Scale แรกรับ 3-8 คะแนน (ORAdj=2.44; 95%CI :1.10–5.40), ผลเอกซเรย์คอมพิวเตอร์พบภาวะ subarachnoid hemorrhage (ORAdj=2.06 ; 95%CI:1.09–3.88)ภาวะ Brain edema (ORAdj=3.67; 95%CI:1.50–8.99) ภาวะ Brain Herniation (ORAdj=3.31 ; 95%CI:1.58–6.94) และรูม่านตาไม่มีปฏิกิริยาต่อแสง (ORAdj=.36 ; 95%CI: .15–.83) ผลการศึกษาครั้งนี้เสนอแนะให้พยาบาลพัฒนารูปแบบการพยาบาลในการเฝ้าระวังผู้ป่วยภายใน 72 ชั่วโมงหลังบาดเจ็บที่สมองอย่างใกล้ชิด ให้การพยาบาลและการรักษาอย่างเร่งด่วนทันที โดยเฉพาะผู้ที่มีระดับความรู้สึกตัว (GCS) ระดับรุนแรง ขนาดของรูม่านตาผิดปกติไม่มีปฏิกิริยาต่อแสง ผลเอกซเรย์คอมพิวเตอร์พบภาวะ subarachnoid hemorrhage ภาวะ Brain edema และภาวะ Brain Herniation ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีพยาธิสภาพรุนแรงที่บ่งชี้โอกาสเสียชีวิตสูง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความและรายงานวิจัยในวารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข เป็นความคิดเห็นของ ผู้เขียน มิใช่ของคณะผู้จัดทำ และมิใช่ความรับผิดชอบของสมาคมศิษย์เก่าพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งสามารถนำไปอ้างอิงได้
เอกสารอ้างอิง
Iaccarino C, Carretta A, Nicolosi F, Morselli C. Epidemiology of severe traumatic brain injury. Journal of Neurosurgical Sciences 2018;62(5):535-41.
Williamson C, Rajajee V. Traumatic brain injury: epidemiology, classification, and pathophysiology. Waltham: UpToDate; 2021.
World Health Organization [WHO], World road safety report 2021. Geneva: World Health Organization; 2021.
World Health Organization [WHO], World road safety report 2015. Geneva: World Health Organization; 2015.
Chollacoop N, Vichiensan V, Jaensirisak S, Luathep P, Julagasigorn P, Silva K, Saengkam MK. Disseminating and exploring the potential role of social media in promoting road safety among risk-taking youngsters and youths (Phase II). [Internet] 2021; Available from: https://www.thairsc.com/.(in Thai)
Transportation Statistics Group. Statistics of the Department of Land Transport.Bangkok: Planning Division, Department of Land Transport. [Internet]2015; Available from: https://www.otp.go.th/. (in Thai)
Phuenpathom N, Sririjvilaikul T. Clinical practice guidelines for traumatic brain injury. Collection of Academic Performance in The Royal College of Neurological Surgeons of Thailand [Internet]2020; Available from: http://www.neurosurgerycmu.com/files/2019/12/GPG compressed.pdf. in Thai.
Prachuablarp C. Increased intracranial pressure in patients with brain pathology: a dimension of evidence-based nursing practice. Thai Journal of Nursing Council 2018;33(2):15-28.(in Thai)
National Association of Emergency Medical Technicians. Information Technology for Emergency Medical System (ITEM)[Internet]2019; Available from:https://www.naemt.org/WhatsNewALLNEWS/ 2019/08/16/2019-national-ems-awards-of-excellence-recipients-announced.(in Thai)
Behzadnia MJ, Anbarlouei M, Hosseini SM, Boroumand AB. Prognostic factors in traumatic brain injuries in emergency department. Journal of Research in Medical Sciences 2022; 27(1), 83.
Phantuon N, Phutthikhamin N, Parito J. Factors associated with severity of traumatic brain injury after hospital admission. Journal of Nursing Science & Health 2019;42(4): 1-9.(in Thai)
Ghanem S, Lamine M, Alaali Y, Almutawa E, Facharzt MF, Mohamed AB. Factors affecting mortality in severe traumatic brain injury. Bahrain Medical Bulletin 2017;39(2), 96-9.
Assele DD, Lendado TA, Awato MA, Workie SB, Faltamo WF. Incidence and predictors of mortality among patients with head injury admitted to Hawassa University Comprehensive Specialized Hospital, Southern Ethiopia: a retrospective follow-up study. PLoS one 2021;16(8), e0254245.
Robledo GJ, González MF, García M, Barba SM, Hernández SF. Prognostic factors associated with mortality in patients with severe trauma: from prehospital care to the intensive care unit. Medicina Intensiva (English Edition) 2015;39(7):412-21.
Okidi R, Ogwang DM, Okello TR, Ezati D, Kyegombe W, Nyeko D, Scolding NJ. Factors affecting mortality after traumatic brain injury in a resource-poor setting. BJS open 2020; 4(2), 320-25.
Amare AT, Tesfaye TD, Ali AS, Woelile TA, Birlie TA, Kebede WM et al. Survival status and predictors of mortality among traumatic brain injury patients in an Ethiopian hospital: a retrospective cohort study. African Journal of Emergency Medicine 2021;11(4):396-403.
Sobut P, Phutthikhamin N. Factors predicting brain injury severity in the patients with traumatic brain injury. Mahasarakham Hospital Journal 2022;19(1): 77-87.(in Thai)
Heydari F, Golban M, Majidinejad S. Traumatic brain injury in older adults presenting to the emergency department:epidemiology, outcomes and risk factors predicting the prognosis. Advanced Journal of Emergency Medicine 2020;4(2):19-25.
Tucker B, Aston J, Dines M, Caraman E, Yacyshyn M, McCarthy et al. Early brain edema is a predictor of in-hospital mortality in traumatic brain injury. The Journal of Emergency Medicine 2017;53(1):18- 29.
Miller GF, Daugherty J, Waltzman D, Sarmiento K. Predictors of traumatic brain injury morbidity and mortality: examination of data from the national trauma data bank: predictors of TBI morbidity & mortality Injury 2021;52(5):1138-44.
Rosner B. Fundamentals of biostatistics. Cengage learning; 2015.
Pearkao C, Thawekhoon R. The development of smart phone application for symptomatic observation of neurological system in mild traumatic brain injury patients. Journal of Nursing Science & Health 2019; 42(3); 31- 40.(in Thai)
Potaya S. The Glasgow Coma Scale. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2018;1(1):30-38.(in Thai)
